Ornodunen populazioa %68 gutxitu da 1970etik 2016ra

  • Living Planet Report 2020 (Lur Planeta Bizia 2020) txostena ondu dute WWF Naturarentzako Mundu Funtsak eta Londresko Zoologia Elkarteak. Bi urtetik behin egiten dute ikerketa, eta lehena 1998an egin zuten.

Argazkia: Wikimedia Commons

2020ko irailaren 22an - 10:58
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Munduko biodibertsitatea hondamen prozesuan dago. Hala dio WWF Naturarentzako Mundu Funtsak eta Londresko Zoologia Elkarteak eskuz esku argitaratu duten Living Planet Report 2020 (Lur Planeta Bizia 2020) txostenak. Berria egunkariak azaldu duenez, 1998tik aurrera bi urtero egiten den ikerketak lur planetaren ingurumen osasun egoera aztertzea du helburu. Hori ebazteko indize esanguratsu bat baliatzen dute: IPV Lur Planetaren Indizea.

Ornodunen populazioaren bilakaera azaltzen du indizeak, hots, zenbat anfibio, narrasti, ugaztun, hegazti eta arrain dauden munduan. Urtez urteko bilakaera aztertu ostean, ondorioak ateratzen dituzte. Bide horretan, 4.392 espezie eta 20.811 populazio izan dituzte ikergai, eta bertatik ondorioztatu dute 1970 eta 2016 artean ornodun espezieen populazioa %68an gutxitu dela lurrean.

Enrique Segovia Espainiako WWFko Kontserbazio zuzendariak aitortu duenez, ondorioetan erauzitako datuek “hotzikara” sortzen dute. Hala ere, gaineratu du datu hori Lurreko ekosistemak zein egoeratan dauden islatzeko modu guztien artean modu bat dela. Izatez, prozesu hori bultzatu duten faktoreak hainbat izan daitezkeela iritzi du Segoviak, hala nola, espezie inbaditzaileak, ehiza, kutsadura, eta, nola ez, klima aldaketa.

Ornodunen populazioaren murrizketa ez da berdina ordea leku guztietan, Lekuaren arabera aldatu egiten dira populazioen murrizketetan eragina izan duten faktoreak. Segoviak azpimarratu duenez, lurrazalaren %70 gizakiak eraldatu du, batik bat eremu tropikalei erasanez eragina –hala nola, Hego Amerikan, Asian eta Afrikako zenbait lekutan–.

Hala eta guztiz ere, egoera hori "hobetu" daitekeela iragarri dute txostenean. Txostenaren oinarrian diren adituen oharrei segi, ingurumena zaindu behar litzateke baita ekoizpen moduak aldatu ere. Aldaketa hauek ongizatea bermatuko digutela diote: «Ingurumena galduz gero, Lurrean bizitzeko dugun gaitasuna galduko dugu, eta eragin negatiboa izango du gure bizitzetan, guztiak duelako oinarria naturan».


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Biodibertsitatea
Munduan 220 milioi tona plastiko sortu eta %10a baino ez dira birziklatzen urtero

220 milioi tona plastiko sortzen dira munduan eta %10a soilik birziklatzen da, zifra hori hamar urtez mantendu da bere horretan. Hainbat talde ekologistek salatu dute egoera uztailaren 3an, plastikozko poltsarik gabeko nazioarteko egunean.


Ugatza Azazetan: kontserbazioa edo txikizioa?

Joan den igandean, ekainak 15, ugatzari buruzko artikulu interesgarria argitaratu zuen Rosa Canchok El Correo egunkarian. Azken urteotan hegazti sarraskijale adierazgarri honek Araban bizi duen itxaropen onaren egoeraz hitz egiten zen testuan. Arabako Foru Aldundiko Ingurumen... [+]


2025-05-07 | Elhuyar
Biodibertsitate iluna neurtuta, giza jardueren eragina uste baino handiagoa dela ikusi dute

Giza jardueren eragina uste baino handiagoa dela eta ehunka kilometrotara ere irits daitekeela ondorioztatu dute biodibertsitatea neurtzeko ohikoa ez den metodo bat erabiliz. Biodibertsitate iluna neurtu dute: leku jakin batean bizi daitezkeen baina bizi ez diren espezieen... [+]


Hernaniko natur eremuen sarea osatu dute ikasleek eurek

Eskola inguruko natur guneak aztertu dituzte Hernaniko Lehen Hezkuntzako bost ikastetxeetako ikasleek. Helburua, bikoitza: klima larrialdiari aurre egiteko eremu horiek identifikatu eta kontserbatzea batetik, eta hezkuntzarako erabiltzea, bestetik. Eskola bakoitzak natur eremu... [+]


Ura erein daiteke, eta inkek bazekiten nola

Andeetako Altiplanoan, qocha deituriko aintzirak sortzen hasi dira inken antzinako teknikak erabilita, aldaketa klimatikoari eta sikateei aurre egiteko. Ura “erein eta uztatzea” esaten diote: ura lurrean infiltratzen da eta horrek bizia ekartzen dio inguruari. Peruko... [+]


Fernando Valladares:
“Oparotasuna zer den birdefinituta, ulertuko dugu zer dugun irabazteko”

Biologian doktorea, CESIC Zientzia Ikerketen Kontseilu Nagusiko ikerlaria eta Madrilgo Rey Juan Carlos unibertsitateko irakaslea, Fernando Valladares (Mar del Plata, 1965) klima aldaketa eta ingurumen gaietan Espainiako Estatuko ahots kritiko ezagunenetako bat da. Urteak... [+]


Eredu inspiratzaileak martxan jartzera animatu ditu Antzuolako ikasleak Fenando Valladares biologoak

Nola azaldu 10-12 urteko ikasleei bioaniztasunaren galerak eta klima aldaketaren ondorioek duten larritasuna, “ez dago ezer egiterik” ideia alboratu eta planetaren alde elkarrekin zer egin dezakegun gogoetatzeko? Fernando Valladares biologoak hainbat gako eman dizkie... [+]


Galeperra ez da galzorian deklaratuko eta bere ehizak baimenduta jarraituko du

2022an galeperra galzorian izendatzea proposatu zuen Espainiako Zientzialarien Batzordeak, bere ehiza debekatzea ekarriko lukeena. Espainiako Gobernuak orain erabaki du ez ematea babes hori espezieari, eta ehiztarien lobbyak eskainitako informazioa erabili du horretarako.


2025-02-02 | Nicolas Goñi
Jendez hustutako landa eremuetara basabizitza ez da uste bezala itzultzen

Munduko landa eremu periferikoetan 4 milioi kilometro koadro laborantza lur abandonatu dira azken 75 urteotan. Orain arte arrazoi ekonomikoengatik uzten baldin baziren nagusiki, gerora, klima aldaketak ere horretara bideratuko ditu geroz eta gehiago. Bioaniztasuna babesteko xede... [+]


2025-01-22 | Julene Flamarique
Martxan da Errobiko hezegunea “Natur Erreserba Nazional” gisa izendatzeko proiektua

Lapurdiko hezegunea funtsezkoa da biodibertsitatearen biziraupenerako. Proposamena eremuan zabaldu dute eta Errobi inguruko sistema hidrauliko osoa barnean izango luke; Baionako, Angeluko, Basusarriko, Milafrangako eta Uztaritzeko Aturri ibaiaren ibaiadarrak, esaterako. Bost... [+]


2025-01-06 | Jakoba Errekondo
Elkarren beharra bizitzeko

Lagun txiletar batek bere herriko istorio bat kontatu dit, eta ahoa bete inplante utzi nau. Han “quintral” esaten dioten landare batena da, Tristerix corimbosus. Txile eta Argentina hegoaldeko baso epeletan bizi da, eta gure lurralde epeletan hazten den mihuraren... [+]


Lehen aldiz 1,5ºC-ko langa gaindituko du tenperaturaren igoerak 2024an

Copernicus ingurumen behategiaren arabera 2024ak errekorra hautsiko du Lurreko tenperaturari dagokionez, eta hori bakarrik ez, industria aurreko garaiko batez bestekoa baino 1,5ºC altuagoa izango da lehen aldiz.


92 hildako gutxienez
Zergatik lehertu da zerua orain Valentzian?

Denborale batek hondamendia eragin du Mediterraneo mendebaldean, eta gutxienez 92 dira hildakoak eta dozenaka desagertu daude. Halako ekaitz bortitzen arrazoiak kostaldearen txikizioan bilatu behar direla ohartarazi zuen Millán Millán meteorologoak. Eta soluzioa... [+]


2024-09-23 | Estitxu Eizagirre
"Ilargia eta landareak" 2025eko agendaren aurkezpena
Landareei eta piztiei buruzko hitzaldia, ilustrazioak eta bertsoak Tolosan irailaren 26an

Jakoba Errekondok Ilargia eta landareak 2025eko agenda eskutan, ilargiaren arabera baratzeko lanak nola antolatu azalduko du eta entzuleen galderak zuzenean erantzungo ditu. Antton Olariagak argitalpen horretarako egin dituen hamabi piztiren ilustrazioak erakutsiko ditu eta... [+]


Korrika egiten duen hegalaria

Beste hainbat intsekturen kasuen modura, hau ere “tigre” hitzaren  itzalpean izendatzen dute herrialde batzuetan. Jakina, halako izena jarriz gero espero zitekeen ehizarako trebetasuna ezin falta! Eta halaxe da, bai.


Eguneraketa berriak daude