Orain Erein “etxeko hazien” inguruko jardunaldiak egingo dira urrian Ipar Euskal Herrian
Biharko Lurraren Elkarteak biodibertsitatearen hilabetea antolatuko du Ipar Euskal Herrian. “Biodibertsitatea erein dezagun Akitanian” programaren 20. urteurrena ospatzeko, hainbat kolektibok udazkenean antolatuko dituzten ekitaldien parte da ekimena.
Orain Erein goiburupean, hainbat hitzaldi, topaketa eta tailer egingo dira urrian. Helburua “ereiten den biodibertsitatea” bultzatzea eta haren inguruan kontzientzia eta ezagutza zabaltzea da. Dendetan saltzen diren haziak ereitearen aurrean, laborantza mota honek nekazari bakoitzak bere lurretan landatu dituen laboreetatik datozen haziak erabiltzea proposatzen du.
Elkarteak urriaren 4tik aurrera antolatuko ditu ekintzak. Ate irekietan, etxaldeetara bisitak egingo dituzte, baita laborariekin zine-eztabaidak eta etxeko haziekin jarduten duten nekazari eta elkarteekin topaketak ere. Tekniko egunak izenekoetan, berriz, ALEKA hazi egileen elkartera bisita egingo dute eta hainbat laboreren haziak hautatzen ikasteko tailerrak ere eskainiko dituzte.
Urriaren 16an, Orain Erein eguna egingo da Izuran. Bio laborarien merkatua egongo da ikusgai, eta haien lekukotasunak entzuteko aukera ere izango da. Haurrentzako txokoa eta animazioak eskainiko dira, eta piknik bat antolatuko da etxeko taloak dastatzeko. Ekintza gehienetan izenik eman gabe hartu daiteke parte, sarrera librea izango baita. Informazio gehiagorako, Biharko Lurraren Elkartearen webgunea kontsultatu edo +336 34 99 39 15 zenbakira dei daiteke.
Zergatik erabili “etxeko haziak”?
Egun, Ipar Euskal Herrian 100 etxalde inguruk baino ez dute “ereiten den biodibertsitatearekin” lan egiten. Izan ere, Biharko Lurraren Elkarteko kideen hitzetan, komertzioetan multinazionalek saltzen dituzten haziak landatzea errazagoa da hautaketa prozesua egitea baino: batetik, merkatuko haziak produktiboagoak direlako, eta masan ekoitzi daitezkeelako; bestetik, beren ezaugarri genetikoek komertzializazio sailaren irizpideei (neurriak, homogeneitatea…) hobeto erantzuten dietelako, eta errentagarriagoak direlako.
Halere, “elikadura burujabetzarantz” jotzeko bidea eta tokian tokiko biodibertsitatea babesteko modua etxean ekoitzitako haziak erabiltzean datzala dio elkarteak. “Hazi herrikoiek” laborariei autonomia ematen dietela argudiatu dute, bai ekonomikoki (ez dituztelako haziak urtero erosi behar), bai kontserbatzeko moduan ere. Bestalde, erabakietan askatasun osoa eskaintzen die nekazariei hazi hauek erabiltzeak, “beren barietateen irizpideak” aukeratzeko eskumena dutelako.
Laborari bakoitzak bere landareak nolakoak izango diren aukeratuz gero, espezieen artean dibertsitate genetikoa egotea bultzatzen da. Hain zuzen, barietate ezberdinak izatea da hazi mota hauen ezaugarri eta abantaila nagusia: landareak klima larrialdiagatik etengabe aldatzen ari den ingurunera egokitzea ahalbidetzen du, produktu kimikorik erabili gabe, eta ingurune hori kutsatzea ekidinez. Era berean, etorkizuneko erronkei aurre egiteko laborantza mota dela ere nabarmendu izan da, haziek egokitzeko duten ahalmenagatik, gero eta jende gehiago elikatzeko bide direlako.
.jpg)
Zazpi lagun auzipetu dituzte Hazparneko Puyo agentziaren okupazioagatik. Aiherrako Etxexuriaren salmenta salatzeko ekintzaren harira epaituko dituzte irailaren 30ean. Elkartasunez, mobilizazio eguna muntatu da irailaren 27an.
Amezketako Loidi baserrian sortutako proiektua da Aralareko, Uxue Artola Ansak eta Iosu Goñi Muruak bultzatua. “Familiako proiektua da gurea, moxal haragia lehenagotik ere ekoizten genuen, baina kanpora saltzen genuen, eta gauzak beste modu batean egiteko gogoz, bide... [+]
Uztailaren erdialdean aurkeztu zuten 2027tik aurrera Europako Nekazaritza Politika Bateratua (NPB) izango dena, eta proposamena izugarria da: NPBaren egitura desegitea eta azken urteotan lortutako aurrerapen urriak suntsitzea.
Euskal Sagardoa Jatorri Deiturako 250 sagastietan hasiak dira jada sagar biltzen. Araba, Bizkaia eta Gipuzkoari dagozkien iazko datuekin alderatuta, uzta handiagoa izango da aurten. Orotara sei-zazpi milioi kilo biltzea aurreikusten dute, datu zehatza urte bukaerarako izango... [+]
Udazkeneko zenbakia aste honetan jasoko dute ARGIAko kideek, edo berariaz Bizi Baratzeako kide egin direnek.
Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori,... [+]
Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori, lurrari... [+]
Irulegi eta Anhauze artean ditu mahastiak Joanes Haritschelharrek, Amama proiektuaren bultzatzaileak. “Mahastiak ene amarenak ziren, eta bera jubilatu zenean hartu nuen nik etxaldea, 2022an”, azaldu du. Ama mahastizaina eta aita ardi gasnagilea ditu, eta beraz, beti... [+]
Elkarretaratzea eta asanblada antolatu dituzte azken berriak zeintzuk diren jakinarazteko. Horrez gain, irailaren 9an Baionako auzitegi aitzinean mobilizatuko dira, Marieneko lurraren defentsan aritutako hiru ekintzaile auzipetuko dituztelako.
Irailaren 2an hasi da epaiketa Iruñeko Zigor Arloko 2. epaitegian, ustez 2021ean makroetxaldeak haren inguruko lurrak minden hondakinekin kutsatzeagatik. Sasoi hartan Valle de Odieta makroetxaldeko administrazio kontseiluan ari ziren bost pertsona epaituko dituzte. ARGIA... [+]
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]
Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkarteak frutazaintza sustatu nahi du eta horretarako egun-pasa ederra antolatu du uztailaren 29rako; hiru proiektu ezagutuko dituzte bertatik bertara: Erroak mintegia Ahatsan (Nafarroa Beherea), Kibbi Sat Donezteben (Nafarroa) eta... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]