“Nekazaritza birsortzailerako eta proiektu kolektiboetarako test gunea da gurea”
Nekazaritzan trebatzeko eta proiektu propioak abiatu aurretik ekoizpenean eta merkaturatzean norbere burua probatzeko, abian dira gurean nekazaritzako hainbat test gune. Araban, 2023an abiatu zuten Aleko nekazaritzako test gunea, baina, antzeko egitasmo gehienekin alderatuta, proiektuak badu berezitasun bat: “Nekazaritzako test guneek sektorera jende berria erakartzeko helburua dute, eta guk ere jendea nekazaritzara bultzatu nahi dugu, baina ez edozein ekoizpen motara: gure azken helburua elikadura sistema jasangarriagorantz pausoak ematea da”, azaldu du Jon Ruiz de Infantek, Gasteizko CEA Ingurugiro Gaietarako Ikastegiko teknikariak. CROPS4LIFE Europako proiektuaren baitan kokatzen da egitasmoa, eta aldundiaren, udalaren eta beste zenbait entitateren babesa jaso du. Europako laguntza lau urtetarakoa izan arren, aurrera begira segitzea dute asmo, teknikariak nabarmendu duenez.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Bi irizpide horietan oinarritutako egitasmoak bultzatzea da Aleko gunearen helburua. “Test gunean sartzen diren kideek bost hilabeteko formazioa jasotzen dute nekazaritza birsortzailearen esparruan, eta ondoren, proiektu kolektiboa sortzeko modulua ere izaten dute”, argitu du teknikariak. Eredu kolektiboa bultzatzen dute, etorkizuneko ekoizpen proiektuek bideragarritasun ekonomikoa ez ezik bizi-bideragarritasuna izan dezaten. “Esperientzia askok erakusten dute gaur egun oso zaila dela proiektu indibidual bat abiatzea bizitzako beste esparru askori uko egin gabe, horregatik bultzatu nahi ditugu proiektu kooperatibo eta asoziatiboak”, dio.
Iazko promozioko lau lagunek, esaterako, proiektu kooperatiboa abiatu dute orain. “‘Alekoko partzelak Basaldean eta Monasterioguren herrian ditugu, Gasteiztik gertu, bertan garatzen dituzte partaideek haien proiektuak”. Testatzaileek urtebetez erabiltzen dituzte proiektuko partzelak, baina horrez gain formazioa, aholkularitza eta jarraipena ere izaten dituzte. Nekazaritza birsortzailean aditu diren Sustraiak Habitat Design eta Basaldea proiektuetako kideak dira gidariak. “Lurraren osasuna eta mikrobiologia berreskuratzera bideratua dago nekazaitza birsortzailea, sistema konpexua da, ekoizpenetik harago begiratzen duena”. Otsailean hasiko da aurtengo programa, hamar lagunekin.
Zuzeneko salmentarako plataforma ere abian
Aleko test gunea martxan jartzearekin batera, bertako kideek eta beste edozein ekoizlek haien produktuen salmenta modu zuzenean egiteko erremintak ere ari dira garatzen egitasmoan. “Salmentarako plataforma bat sortu dugu proiektutik, marketplace. Test guneko kideei ez ezik, hemengo ekoizleei irekia dago plataforma, haien produktuak Gasteizen bertan saltzeko aukera izan dezaten”. Plataforma martxan dago honezkero, baina proban ari dira orain, eta maiatzean publikoki irekitzea da bultzatzaileen asmoa. “Banaketarako Eraman kooperatiba ere egitasmoaren parte da, bizikletaz egiten dituzte banaketak”, gehitu du.
Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
2024ko irailetik martxan dute Urduñan Belardi hiltegia eta haragi-eraldaketarako gunea. Elikadura burujabetzaren bueltan herrian urte askoan egin duten prozesuaren ondorio da proiektua, Bedarbide abeltzainen elkarteak bultzatu duena. “Sektorean egindako ikerketatik,... [+]
Pirinioetan dago ezpel basatien munduko eremurik handiena, eta hain zuzen Nafarroako Pirinioan, Abaurregainan, sortu zuten 2020an Ezpelzaintza 2050 egitasmoa. Cydalima perspectalis sitsa hondamendi handia eragiten ari da ezpeldietan azken urteotan, eta espeziea babesteko eta... [+]
Duela urtebete pasa gauzatu zuten Ortulaguntza proiektua Debagoienan. Langile bat kontratatu dute bailarako nekazaritza proiektu txikietan txandaka lanean aritzeko, hartara ekoizleei lan karga arintzeko eta baldintzak duintzeko. “Sektorea zaurgarri zegoela eta errelebo... [+]
Maiatzaren 10ean egun osoko festa berezia antolatu dute Zestoako Amilibia baserrian. Agroekologiaren eta elikadura burujabetzaren alde, Gipuzkoako Biolur elkarteak abiatutako proiektua da Amillubi, eta udaberriko hitzordua aitzakia paregabea izanen da tarte eder bat partekatu... [+]
Proventza eskualdean, Alpeen hegoaldean abiatu zuten Lili Saint-Laurent euskaldunak eta Mathias Guibert proventzarrak abeltzaintza proiektua duela hamar urte pasatxo. “Ardi, ahuntz, behi, txerri eta pottokekin plantatu ginen etxalde dibertsifikatua landuz, baina laborantza... [+]
2021 inguruan hasi zen Itziar Presa Blasco gernikarra konbutxaren munduan murgiltzen. “Magisteritza ikasi nuen nik, eta hezkuntzan aritu nintzen urteetan lanean, baina semeak jaio zirenean etxean geratzeko aukera izan nuen, eta ordu arteko guztia, nolabait, apurtu egin... [+]
Gasteizko Basaldea etxaldean dago kokatuta Soilik nekazaritza birsortzaileko proiektua, Abetxuko auzoan, eta Jaime Garcia, Joseba Vigalondo eta Javier Chaves dira bultzatzaileak. “Lehen sektorean, eredu agroekologikoan inkorporazio berriak bultzatzea da gure helburua,... [+]
Duela lau urte abiatu zuten Azpeitian Enkarguk proiektua, Udalaren, Urkome Landa Garapen Elkartearen eta Azpeitiako eta Gipuzkoako merkatari txikien elkarteen artean. “Orain proiektua bigarren fasera eraman dugu, eta Azkoitian sortu dugu antzeko egitasmoa, bere izenarekin:... [+]
Donostiako Amara auzoko Izko ileapaindegi ekologikoak 40 urte bete berri ditu. Familia-enpresa txikia da, eta hasieratik izan zuten sortzaileek ile-apainketan erabiltzen ziren produktuekiko kezka. “Erabiltzaileen azalarentzat oso bortzitzak dira produktu gehienak, baina... [+]
Ubidekoak (Bizkaia) dira Imanol Iturriotz eta Aritz Bengoa gazteak. “Lagunak gara txikitatik, eta beti izan dugu buruan abeltzaintza proiektu bat martxan jartzeko ideia”, azaldu du Iturriotzek. Nekazaritzari lotutako ikasketak izan ez arren, baserri munduarekin eta... [+]
Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko elikadura erronkei heltzeko asmoz Zestoako... [+]
Emakume bakoitzaren errelatotik abiatuta, lurrari eta elikadurari buruzko jakituria kolektibizatu eta sukaldeko iruditegia irauli nahi ditu Ziminttere proiektuak, mahai baten bueltan, sukaldean bertan eta elikagaiak eskutan darabiltzaten bitartean.