Nafarroako Gobernuak lehen aldiz Poliziaren eta eskuin muturraren biktima politikoak aitortu ditu
Motibazio politikoko lehen hamabi biktimarentzat aitortza eta erreparazio ekitaldia egin da maiatzaren 30ean Iruñeko Baluarte aretoan. Ekitaldia urtero egiteko asmoa agertu du Gobernuak.
Hauek dira aitortza jaso duten hamabi biktima politikoak: Mikel Zabalza, Mikel Arregi eta Jesus Maria Fernandez jada hilak; Jose Ramon Velez eta Mintxo Ilundain 1978ko sanferminetan zauritu zituztenak; Gloria Bosque, frankismoan torturak jasan zituena; Carmen Garatea, Triple A-ren atentatu baten biktima; Joanes Molina, 16 urterekin begi bat galdu zuena Espainiako Poliziaren pilotakada baten erruz; Santiago Jaunarena, Juan Luis Albizu, Josu Irañeta eta Josu Imaz torturen biktima izandakoak.
Ekitaldian biktimek eta haien senideek hartu dute parte, baita biktimen espediente eta eskaerak aztertzen ari diren Errekonozimendu eta Erreparazio Batzordeko kideek ere. Hainbat erakundetako ordezkariak ere izan dira, hala nola Nafarroako Parlamentua, Nafarroako Udalerrien eta Kontzejuen Federazioaren elkartea, Arartekoa, unibertsitateak, sindikatuak, eta giza eskubideen arloari lotutako elkarteak.
Nafarroako Gobernuaren izenean Ana Ollo lehendakariorde eta Memoria eta Bizikidetzako kontseilariak hitz egin du. Ollok biktimen eta biktimen senideen aurrean onartu du aitortza berandu datorrela: “Hau iraganean kalte eta indarkeria bidegabea eta justifikaezina jasan duzuenontzako errekonozimendu- eta erreparazio-ekintza da. Ekintza honen bidez, gobernuak onartzen du kalte hau orainaldian onartuta soilik eraiki ahal izango dela etorkizunean gizarte benetan demokratikoa eta baketsua. Badakigu errekonozimendua zuentzat berandu datorrela, eta osatu gabea dela, gainera. Zauri horiek ixtea zaila bada ere, bihotzez espero dut ekitaldi honek luze itxarondako errekonozimendu eta konponketa horretan lagunduko duela”.
Gobernuaren Errekonozimendu eta Erreparazio Batzordea gutxienez beste 60 espediente jorratzen ari da.
Senideen adierazpenak
Mikel Arregi eta Mikel Zabalzaren arrebek hitza hartu dute ekitaldian. Hala esan du Arregiren arrebak: “Une honetara atzetik aurrerako bidean iritsi gara, baina osorik egin nahi dugu bidea. Mikelen kasua ez zen apartekoa izan torturaren praktikari dagokionez, hilik bukatzeak egin zuen berezi. Hau da, tortura ez da salbuespena izan, aitzitik, jardun orokortua izan da, ongi antolatua, goi mailatan diseinatutakoa eta milaka biktima utzi dituena".
Zabalzaren arrebak familiaren izenean eskerrak eman dizkio Nafarroako Gobernuari: “Uste dugu pauso garrantzitsua dela, eta bideak ireki ditzake aurrera begira legea hobetzeko, eta sekretu ofizialak desklasifikatu ahal izateko legea osatze bidean".
Josu Irañetak eta Fermin Ilundainek ere hitza hartu dute; lehena, Torturaren Sareko kidea eta funtzionario publikoek eragindako indarkeria fisiko eta psikologikoaren biktima, eta bigarrena, balaz zauritua 1978ko sanferminetan.
GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatuaren urteurrenaren datatik gertu antolatu dute ekimena dozenaka herritarrek. Helburua "egia aldarrikatu, memoria landu eta GALen gerra zikinaren biktimak aitortzea" da, eta irailerako egitaraua aurkeztu dute.
Rosa Zarraren hilketaren 30. urteurrena da ekainaren 30ean. Ekainaren 29an, biolentzia polizialaren biktimaren omenaldian, hainbat eskakizun egin zituen Egiari Zor fundazioak. Zarraren familiak Juan Mari Atutxa Segurtasun sailburu ohiari barkamena eskatzea galdegin dio.
78ko Sanferminak Gogoan plataformak eta Gasteizko Martxoak 3ko ekimenak bat egin dute espainiar estatuak gertakari latz horietan bere erantzukizuna onartu eta biktimen aitortza ofiziala egin dezan. 'Estatua Erantzule!' izena darama kanpainak.
21 pertsona “giza eskubideen urraketen biktima” gisa aitortu dituzte ofizialki. Espainiako Estatuko funtzionarioek eta eskuin muturreko taldeek torturatutako pertsonak dira eta biolentzia horren lagin txikia baino ez direla dio Egiaren Garaia Da ekimenak.
Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.
Azken astean ezagutarazi moduan, Eusko Jaurlaritzaren Balorazio Batzordeak txosten banatan aitortu ditu estatuaren biktima gisa. Justizia sailburuak ekitaldi pribatu banatan entregatu dizkie dokumentuak.
Espainiako Poliziak duela 41 urte hil zituen tiroka Dionisio Aizpuru, Pedro Mari Isart, Jose Mari Izura eta Rafael Delas gazteak, Komando Autonomo Antikapitalistetako kideak.
GALeko biktima talde batek eman du kereilaren nondik norakoen berri Bilbon egindako prentsaurrekoan, Egiari Zor fundazioak eta Giza Eskubideen Euskal Herriko Behatokiak lagunduta. GALen aurkako eta, zehazki, José Barrionuevoren aurkako kereila aurkeztuko dute.
Nafarroako Gobernuak ofizialki aitortu ditu gure lurraldean giza eskubideen urraketa larriak jasan zituzten Estatuaren indarkeriaren beste zazpi biktima. Horien artean, hitzez hitz “motibazio politikoko biktima gisa” aitortzen ditu Patxi Erdozain, Eneko Compains,... [+]
Torturak jasan dituzten 900 lagun bildu dira Donostian Euskal Herriko Torturatuen Sarea aurkezteko, otsailaren 15ean. Ekimenak torturatuen bozgorailu izan nahi du, eta oraindik torturen berri eman ez duten herritarrak sarera batzera animatu dituzte. Eusko Jaurlaritzari eta... [+]
Estatuaren biolentziaren biktima gisa onartzeko 125 eskaera egin zaizkio Nafarroako Gobernuari 2023an eta 2024an. Horietatik 41 onartu dira. Egiari Zor eta Torturatuen Elkarteak ongi baloratu dute egiten ari den bidea.
Espainiako eta Frantziako Estatuak “nazio askapen mugimendua ito” nahi dutela ohartarazi du Sortuk, eta Santi Brouard eta Josu Muguruza HBko militanteen erailketak estatu biek egiten duten “gerra zikinaren parte direla” adierazi du.
Asteazken honetan beste 93 biktima aitortu ditu estatuaren eta talde parapolizialen biktimen azterketak egiten dituen Balorazio Batzordeak. Baliabide faltagatik, bere lanarekin aurrera jarraitzeko zailtasunak ere aitortu ditu. Egiari Zor Fundazioak ongi baloratu du batzordearen... [+]
Ostiralean egingo dute ekitaldia 12:00etan, Donibane auzoko Martin Azpilikueta kalean. Erail zutenetik Angel Gogoan plataformak behin baino gehiagotan jarri ditu oroigarriak, baina behin eta berriz eraso eta erretiratu izan dituzte. Gobernu taldearen proposamena da oraingoan eta... [+]