“Nafarroako Gobernuak duela lau urte eginiko promesari huts egingo dio beste behin ere”, salatu du Lizarraldeako Lokiz eskolako guraso elkarteak. Orain 7 urte D ereduaren aldeko apustua egin zuen hezkuntza komunitateak, eta desagertzeko zorian zegoen eskola txiki geratu da orain. Eraikin berririk ez izateak eskola proiektuari ez ezik herri txiki despopulatuetan bizitzeko aukerari erasaten diola azpimarratu dute. Kanpaina abiatu dute, “Nafarroako Gobernuak bizitza zentroan jarri eta emandako hitza bete dezan”.
Mankomunatuta dauden sei bailarek osatzen dute Lokizaldea, Nafarroako mendebaldean, Lizarraldean: Amezkoa, Allin, Metauten, Egaibar, Lana eta Berrotza. Iragan ostegunean eman zion amaiera ikasturteari Lokiz eskolako hezkuntza komunitateak, eta orduan egin zuen agerraldia guraso elkarteak, eskolaren egoera azaldu eta berau eraldatzeko kanpaina iragartzeko.
Lokiz eskola ixtear egon zen zazpi urte direla. Gaztelerazko eredua zuen, hamar ikasle inguru geratzen ziren eta "desagertzeko zorian" zegoen, gurasoek ARGIAri azaldu diotenez. Euskarazko D ereduaren aldeko apustua egin zuten orduan, eta lerroa zabaltzeko gutxieneko zortzi ikaslek eman zuten izena, adin ezberdinetakoak. "Udal, herritar, familia zein irakasleen eskutik bizirik mantentzea lortu zen”, dio guraso elkartearen oharrak. Ordutik hazkunde etengabea izan du Lokiz eskolak, eta azken ikasturtean 42 haur egon dira matrikulatuta, 38 euskarazko D ereduan eta lau G ereduan.
2019-2020 ikasturtean Nafarroako Legebiltzarreko talde politikoen ordezkariek bisita egin zuten eskolara, eta hortik irten zen eskolarentzako eraikin berria lortzeko konpromisoa, gaur egun bete gabe jarraitzen duena, "eskola berriaren eraikuntzari ekiteko giltza bulegoren batean bahiturik baitute”. Lokiz eskola Antzin herrian kokatuta dago, 1930eko eraikin batean eta, gurasoek azaldu dutenez, “orratz bat” gehiago ez da sartzen. Eraikin berririk ez izateak eskola haztea ekiditen du, “eta are larriago, gure bailara eta herrien etorkizuna ezbaian jartzen du”, salatu dute familiek.
“Ez gara despopulatu, despopulatu gaituzte”
Eskolaren egoera Nafarroako Gobernuak eremu despopulatuetan garatzen dituen politikekin lotu dute gurasoek. “Beti hiriguneetako zentro handietako baremoak aplikatzen dizkigute: garraioaren eta jantokiaren eskaintzaren nolakotasuna, jardunaldia, jantokiaren kudeaketa (zeinak bailaran bi lanpostu desagerrarazi zituen, elikaduraren inguruko proiektu pedagogikoa suntsitzearekin batera) edota irakasleen interinitate altua". Irakasleekin “xakeko pieza hutsak” bailiran jokatzea leporatu diote gobernuari, “matrikulaturiko ikasle kopuruaren arabera bat, bi, hiru edo lau irakasle lekualdatuz!”.
Dirua haurren eta eskualdearen beharren gainetik kokatzea leporatu diote familiek gobernuari. “Ez garelako ausaz despopulatu, despopulatu gaituzte!”, salatu dute, horri aurre egiteko asmoa azaltzearekin batera: “Herri txiki hauetan bizitzeko hautua egin dugula aldarrikatu nahi dugu, jakinik ekonomia eta gizartearen bazterrean kokatzen gaituela hautu honek. Hala ere gure herri, lur zein kulturaren aldeko apustua egiten dugu eta ozen adierazi nahi dugu ez diogula uko egingo gure bizitzak modu duinean bizitzeko eskubideari!”.
Lokiz eskolakoa ez da ikasturte honetan herri txikietatik Nafarroako Gobernuaren jarrera salatzen duten lehen aldia. Iragan astean, esaterako, Nafarroako Hezkuntza Departamentua legeak ezartzen duenaren aurka euskarazko irakaskuntza oztopatzen ari dela salatu zuten Oibar herrian familiek, ordezkari politikoek eta Hizkuntz Eskubideen Behatokiak.
Eskola berria lortzeko kanpaina abian jarri dute Lokiz eskolako familiek: “Nafarroako Gobernuari dei egiten diogu behingoz bizitzak zentroan jarri eta emandako hitza bete dezan”.
Adituen irizpideei jarraituko dien pantailekiko deseskalatzea premiazkoa da eskolan eta etxean. Osasunaren bueltako Espainiako Estatuko erakunde garrantzitsuenek sortu berri duten plataformak hala dio. Internet eta sare sozialekiko “hiperkonexioa da pandemia berria”... [+]
Erakundeek, beren helburua bete ondoren ere, bizirik irauteko ahalegina egiten dute, Max Weber-ek zioen modura. Baina porrotaren kontzeptuaren eremutik haratago joan eta jakinduria eta ausardia behar dira elkarte bat amaitzeko, Alan Badiou gogoratuz.
Euskal Herrian ere... [+]
2025-2026 ikasturtean, Medikuntza eta Erizaintza Fakultatean euskarazko 32 ikaspostu gehiago eskainiko ditu EHUk. Erakundeak adierazi du kopuru hori lortzea Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailarekin eta Zientzia, Unibertsitate eta Berrikuntza Sailarekin izandako... [+]
Azterketak euskaraz gaia aktualitatean jarri zen berriz ekainean, baxoaren hilabetean. Etxepare lizeoko ikasleek aldarrikatzen segitu dute Baionako suprefeturaren edo herriko etxearen aitzinean eta euskaraz ari diren irakasleek prentsaurreko bat eskaini dute azpimarratzeko... [+]
Ikastetxeetako ikasgelak, tamalez, espazio gatazkatsuak izaten dira askotan eta, gatazka gehienetan gertatzen den moduan, emozio intentsuak eta minak izaten dira. 2022an, ikastetxeetan aritzen diren beste eragile batzuekin batera, azken urteetan ikasgela askotan bizirik dagoen... [+]
Datu latza utzi du Ijito Idazkaritza Fundazioaren azken ikerketak: ijitoen %0,8ak baino ez du unibertsitate titulua lortzen. Espektatiba eta erreferentzia falta, eskola-segregazioa, aurreiritziak, arrakala ekonomiko eta kulturala… faktore garrantzitsuak dira,... [+]
EHUk eginiko ikerketaren arabera, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako etxeko langileen %43,10ak ez du inoiz lan kontraturik izan, baina enplegatzaileen %70ak uste du "baldintza ezin hobeak" ematen dizkietela beren etxeko langileei. Etxeko langileen %27,4 egoera... [+]
Unibertsitatera sartzeko azterketa eredu berria estreinatu eta gutxira, datorren ikasturterako azterketa berriz ere “goitik behera” aldatuko dietela eta probak eskakizun maila altua izango duela salatu du EAEko Historiako irakasle talde batek. Azterketa eredua... [+]
Kanbon egin duten urteko biltzar nagusian ontzat jo dute lizeo berriaren garapenari buruzko txostena. Donapaleuko ikastolaren ondoan egongo da, eta hasiera batean 180 ikasle hartu ahal izango ditu, Seaskako arduradunen arabera. Lizeo berriaz gain, urteko biltzarrean azken... [+]
Kooperatibismo bat komunitateari begira UEUko topaketek, komunitatea ahaldundu eta lurraldeetako beharrei erantzuteko tresna direla gogorarazi ziguten. Halaxe da, bai, baina ekaina ez da kooperatibetan idealizaziorako garai egokiena, ez behintzat kooperatibetako kudeaketa... [+]
María del Cielo Galindo Puyalek EHUn Master Amaierako Lana aurkeztu du ostegunean, ekainaren 26an. Galindok kitxuaz hitz egin du epaimahaiaren aurrean, Boliviako emakume indigena meatzarien parte-hartze politikoaz. Lana kitxuaz eta gaztelaniaz idatzi du, eta bere anaiak... [+]
Zergatik eskaintzen dira Lanbide Heziketako hainbeste ziklo erdara hutsean EAEn? Zergatik jarraitu behar dituzte ikasketak gaztelaniaz ordura arte D ereduan euskaraz aritu diren ikasle andanak? Lanbide Heziketa euskalduntzeko behingoz plan estrategiko bat gauzatu dezala eskatu... [+]
Errektoretzaren erantzun ezan, ehun bat irakaslek berriz eskainiko diete ikasleei ahozko froga euskaraz pasatzeko aukera. Guraso elkarteek ere bat egin dute ekimenarekin, errektoretzaren inplikazioa eskatuz.
Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]
Ekainaren 23aren eta uztailaren 2aren artean iraganen da ahozko azterketa. Frantsesez pasa beharreko azterketa izanda, Seaskako, sail publikoko eta pribatuko irakasle batzuek publikoki jakitera eman dute euskaraz bideratzeko aukera eskainiko dietela ikasleei.