Mikel Zabalzaren heriotzan inplikatutako Guardia Zibil batek posturik altuenetako bat du erakundean gaur egun
Arturo Espejo Teniente Jenerala 2022an Laguntza Aginteko buru izendatu zuen Marlaskak. Guardia Zibilaren buruzagitzako lau kideetako bat da.
Arturo Espejo, 1985ean Mikel Zabalzaren tortura eta hilketa kasuekin inplikatutako guardi zibiletako bat, erakunde militarraren posturik altuenetan dago egun, Naiz-ek jakitera eman duenez. 2022ko otsailean teniente jeneral izendatu zuen Margarita Robles Defentsa ministroak. Erakundeko mailarik altuena da hori, bost jeneral baino ez baitaude. Handik hilabete eskasera, berriz, beste igoera bat izan zuen Espejok; martxoaren 2an Laguntza Aginteko buruzagitza postua eman zion Fernando Grande-Marlaska Barne ministroak.
Beraz, Guardia Zibilaren buruzagitzako lau kideetako bat da Espejo. Erakundeko zuzendari nagusiaren mende dago, eta bere ardura "finantza-baliabideak zuzendu, koordinatu eta kudeatzea eta baliabide materialen politika garatzea" da.
Duela urtebeteko kontua da Guardia Zibilaren postu igoera, baina joan den ostegunean jakin zen. Izan ere, martxoaren 30ean Espejok agerraldia egin zuen Diputatuen Kongresuan, 2014tik 2019ra bitartean Guardia Zibilaren hamahiru konponketa- eta erreforma-lanen esleipenetan salatutako irregulartasunen inguruan hitz egiteko.
Agerraldi hori baino astebete lehenago, martxoaren 22an, María Gámez Guardia Zibileko zuzendariak postua utziko zuela adierazi zuen, bere senarra Andaluziako enplegu-erregulazioko espedientearen ondorioz inputatu zutela jakin ostean. Gamezekin batera agertu zen lau teniente jeneraletako bat izan zen Espejo.
Mikel Zabalzaren heriotza
1985eko azaroaren 26an, Guardia Zibilak Mikel Zabalza orbaizetarra atxilotu zuen Altzan. Intxaurrondora eraman eta torturatuta hil zuten, hainbat frogek erakusten dutenez. Besteak beste, 2021eko otsailean filtratutako audio batek erakusten du, Zabalza kasuaz hizketan, Intxaurrondoko kuartelean sistematikoki torturatzen zutela. Garai hartan Intxaurrondoko tenientea zen Arturo Espejo.
Bertsio ofizialaren arabera, Guardia Zibilak Zabalza atxilotu egin zuen, eta eskuburdinak jarrita zituela, arma zulo bat erakustera eraman zuen. Orduan, haietako bat jo eta zulo estu batetik ihes egin omen zuen. Handik hogei egunera hilda agertu zen Endarlatsa inguruan, egunero miaketak egiten ari ziren zonaldean. Bertsio ofizialaren arabera, arma zulo horren bila berarekin joan zen Espejo, Fernando Castañeda eta Gonzalo Pérez García guardia zibilekin batera.
Gaur egun ofizialki dago onartuta Zabalza Guardia Zibilaren torturen ondorioz hil zela. 2022ko otsailean Jaurlaritzak estatu indarkeriaren biktima gisa aitortu zuen orbaizetarra, baina Espainiako Gobernuak oraindik ez du urrats hori eman
Alderdi politikoen erreakzioak
Espejoren postu igoerak hautsak harrotu ditu, eta hainbat alderdi politikok azalpenak eskatu dizkiote Espainiako Gobernuari. EH Bilduk Marlaskaren agerraldia eskatu du Diputatuen Kongresuan, Espejoren igoeraren arrazoiak eta agente horrek Zabalza auziarekin duen harremana azaltzeko.
Aitor Esteban EAJko bozeramaileak ere hainbat galdera zuzendu dizkio Espainiako Gobernuari. Besteak beste, galdetu dio ea baduen asmorik Zabalza Poliziaren abusuen eta torturen biktima gisa aitortzeko. Unidas Podemosek galdetu dio ea Lakuako txostenaren inguruan zein neurri hartuko dituen, eta Espejoren igoera Zabalza kasuarekin lotuta ote dagoen.
Biktimen senideak, "nazkatuta"
Egiari zor Espainiako eta Frantziako estatuen biktimen fundazioak komunikatua atera du kasuaren berri jakin ostean. Fundazioak salatu du Espejoren igoera biktimak eragin dituzten inplikatuen kasu "ugarietan", bat gehiago dela. "Nazkatuta gaude hainbestetan erasoak pairatzeaz, jasaten dugun irain eta umiliazioak neurtzeko dagoen moral bikoitzaz eta baita hipokresiaz ere". Hala, arduradun politikoei, Arartekoari eta Euskal Herriko erakundeei adierazpenak egiteko eskatu diete.
Ibilbideen serie honetako ezberdinena dirudike Baiona Ttipiak, bere antzinako eraikinei beha jarriz gero: ez blokerik, ez adreilurik, ez maldarik.... herrixkatxo lasai bat da. Aitzitik, Errobi ondoko auzo honen historian barrena eginez gero, konturatuko gara borroka politiko... [+]
GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatuaren urteurrenaren datatik gertu antolatu dute ekimena dozenaka herritarrek. Helburua "egia aldarrikatu, memoria landu eta GALen gerra zikinaren biktimak aitortzea" da, eta irailerako egitaraua aurkeztu dute.
Bere konpromiso politikoagatik eta unibertsitatean zuen militantziagatik, eskuin muturreko taldeen hainbat eraso pairatu zituen 1987 eta 1988 urteetan. Hemezortzi urterekin pairatu zuen lehen erasoa, Bilboko Santutxu auzoan bizi zen eraikineko igogailuan; geroztik, hiru eraso... [+]
Jose Miguel Etxeberria Naparra-ren gorpua bilatzeko bigarren saiakera kontatzen duen dokumentala interneten ikusi daiteke asteazken honetatik aurrera. Igandean ekitaldia egingo dute, Batallon Vasco Españolek iruindarra duela 45 urte bahitu eta desagerrarazi zuela... [+]
Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.
Egin egunkariko zuzendaritzako kide eta langilea Donibane Lohizunen erail bazuten ere, Algorta jaioterrian egin diote oroimen ekitaldia, igande eguerdian. Bertaratutako lagun zein senitartekoek presente izan dute estatuaren indarkeriak hil zuela.
Fusilamenduak, elektrodoak eta poltsa, hobi komunak, kolpismoa, jazarpena, drogak, Galindo, umiliazioak, gerra zikina, Intxaurrondo, narkotrafikoa, estoldak, hizkuntza inposaketa, Altsasu, inpunitatea… Guardia Zibilaren lorratza iluna da Euskal Herrian, baita Espainiako... [+]
GALeko biktima talde batek eman du kereilaren nondik norakoen berri Bilbon egindako prentsaurrekoan, Egiari Zor fundazioak eta Giza Eskubideen Euskal Herriko Behatokiak lagunduta. GALen aurkako eta, zehazki, José Barrionuevoren aurkako kereila aurkeztuko dute.
Felipe Gonzálezen garaian Espainiako Barne ministroa zen José Barrionuevoren aurkako kereila aurkeztuko dute, Ipar Euskal Herriko errefuxiatuen aurka abiatu zuen estrategiagatik. ZEN Zona Especial Norte Planaren barruan egindako ekintzen erantzule nagusietako bat... [+]
Donostiako La Cumbre Jauregian bizi ziren orduan Juan Mari Jauregi senarra eta bera, lehena Gipuzkoako Gobernadore Zibila zen garaian, 1990eko hamarkadaren erdialdean. Jauregi 2000. urtean hil zuen ETAk Tolosan.
Espainiako eta Frantziako Estatuak “nazio askapen mugimendua ito” nahi dutela ohartarazi du Sortuk, eta Santi Brouard eta Josu Muguruza HBko militanteen erailketak estatu biek egiten duten “gerra zikinaren parte direla” adierazi du.
La Cumbre Jauregia biktimen aitortzarako, erreparaziorako eta dibulgaziorako gune bilakatzeko proposamena egin dute memoriaren inguruan dabiltzan hainbat taldek eta Joxean Lasa eta Joxi Zabalaren senideek. Memoria Demokratikoaren Legearen arabera, eraikina Donostiako Udalaren... [+]
Maiatzaren 30ean Nafarroako Gobernuak zenbait biktimaren aitortza egin zuen eta senitartekoek Sekretu Ofizialen Legea bertan behera uzteko eskatu zuten. Horien artean, Mikel Zabalza eta Mikel Arregiren familiak. ‘Naparraren’ anaiak ere egina du eskaera hori. Eneko... [+]
Altsasuko Iortia Kultur Guneko Areto Nagusiaren harmailak jendez beteta zeudela egin da asteazkenean Arg(h)itzen dokumentalaren estreinaldiko emanaldia. Torturak Sakanan utzi duen aztarnaren kontakizuna da film hau, eta egun aproposa aukeratu dute lehen aldiz publikoki... [+]
Jose Miguel Etxeberria Naparra 1980ko ekainaren 11n ikusi zuten azken aldiz Ziburun eta bere heriotzaren nondik norakoak ez dira argitu gaur arte. Lizartzako Igarolabekoa baserrian egin diote oroimen ekitaldia eta desagerpena argitzea eskatu du familiak aurten ere.