Argentinako justiziak atzera bota du Rodolfo Martín Villa auzipetzeko Maria Servini epaileak hartutako erabakia, ustez ez duelako frogatzen gizateriaren kontrako krimenak egin zituenik. Hala ere, ministro frankistaren kontrako auzia ez artxibatzea agindu du epaitegiak. Martxoak 3 elkartea eta CEAQUA kereila argentinarraren estatu koordinadora, aztertzen ari dira helegitea jartzea ebazpenari.
Buenos Aireseko Ganbera Federaleko Bigarren Aretoak ostegun honetan jakinarazi du baliogabetu egin duela Mari Servini epaileak pasa den urrian Rodolfo Martín Villa Espainiako gobernazio ministro frankista izandakoa auzipetzeko erabakia, ez duelako frogatzen 1976. eta 1978. urteen artean poliziak eragindako sarraskiak –tartean Gasteizen 1976ko martxoaren 3koa, 1977ko Amnistiaren Astekoa eta 1978ko Iruñeko Sanferminetakoa– gizateriaren kontrako krimenak direnik.
Zehazki, argentinar justiziak dio ez dagoela frogatua "botere aparatu" bat zegoenik Martín Villaren esanetara, eta beraz, hilketa horiek ez zirela honen aginduz egin. Servinik bere autoan argudiatu zuen "Trantsizio" deituriko garai politikoan frankismoaren egitura errepresiboak bere horretan mantendu zirela Martín Villa eta antzeko goi arduradun politikoen aginduetara. Ministro frankista ohiaren defentsak ordea, "Espainiako historiari buruzko ezjakintasun erabatekoa" izatea egotzi zion epaile argentinarrari.
Buenos Aireseko ganberak, hala ere, gizateriaren kontrako krimenik egon ote zen jakiteko "ikerketan sakontzeko beharra" adierazi du osteguneko ebazpenean eta ondorioztatu du ez dagoela froga nahikorik ere auzia artxibatzeko. Beraz, Martín Villak inputaturik jarraitu dezake, eta urte haietako errepresio polizialean estatu aparatuek izandako inplikazioak jomugan jarraitzen du Argentinako auzitegietan.
Biktimen elkarteen helegitea
Hain zuzen, Martxoak 3 elkarteak eta CEAQUA Frankismoaren Krimenen Kontrako Argentinar Kereilaren Estatu Koordinadorak azaldu dute euren talde juridikoak aztertzen ari direla kasazio-errekurtsoa jartzea ebazpenari.
"Auziaren tramitazioan zalantzarik gabe egiaztatu da Rodolfo Martín Villa hilketa horien egile-hausnartzaile izan zela, gizateriaren krimenen kontrako testuinguru batean", diote. Hala, euren ustez "ate guztiak zabalik daude" Servinik agindutako auzipetzeak aurrera jarraitu dezan.
"Frankismoaren adierazpen zehatzen" eta "faxismoaren berrindartzearen kontra mobilizatzera eta antolatzera" deitu dute.
Frankismoaren azken exekuzioak hartu ditu hizpide Javier Buces historialariak, Askatasun Haizea (Txalaparta) liburuan. Estatuak eragindako biktimak, "bigarren mailako biktima" izaten jarraitzen dutela uste du Bucesek.
Azaroaren 15ean kalera irtetera dei egin dute, PSN, EH Bildu eta Geroa Baik “ezarritako arrabolari erantzuteko”. Frankismoaren biktimak gutxietsiak sentitzen dira Iruñeko Udal Gobernuaren partetik.
Guardia Zibilak "jardunaldi irekiak" antolatu ditu irailaren 27an Bilboko Ramon de la Sota moilan, Karola garabi ezagunaren ondoan, eta armak eta ibilgailuak erakutsiko dituzte, besteak beste. Naiz-ek argitaratu duenez, erakustaldia egiteko Bilboko Udalaren baimena dauka... [+]
"Oraindik korapiloa askatzeko" dagoela gogoratzeko eta Txiki eta Otaegiren fusilatzeen 50. urteurrena kari, Sortuk bi pankarta handi eskegi ditu Cuelgamuroseko monumentuko arku batetik. 1975ean bertan lurperatu zuten Francisco Franco diktadorearen gorpua, 1936ko gerran... [+]
Iratzar eta Olaso Dorrea fundazioek antolatu duten erakusketa ibiltaria ezin izango da Zarauzko areto publikoetan ikusi. Udalak argudiatu du errelato "partziala" eta "ideologizatua" eskaintzen duela. EH Bilduren lokalean paratuko dute azkenean.
Duela mende erdi frankismo gotorrenak bere aurkako ahotsak isilarazi nahi izan zituen ETAko eta FRAPeko bost militante hiltzen. 1975a zen, eta irailak 27 zituen. Baina alderantzizkoa lortu zuen, eta zenbaitek nahi luketenaren kontrara, askatasunaren aldeko borrokalari gisa... [+]
50 urte dira Francoren diktadura garaiko azken bost fusilamenduetatik. Jon Paredes, Txiki eta Angel Otaegi ETAko kideak, eta Sánchez Bravo, Humberto Baena eta Ramón García Sanz FRAPekoak. Txikiren abokatuetakoa izan zen Magda Oranich, mende erdia eta gero... [+]
Zinemagile iruindarrak, ibilbide labur baina baliotsua egin zuen zinemagintzan 1970eko eta 1980ko hamarkadetan, zuzendari lanetan emakumerik apenas zebilenean. Irrintzi lanarekin garai hartako errepresioa islatu nahi izan zuen, eta Ikuska proiektuan euskal emakumeak erretratatu... [+]
Euskal Herrian auzo borrokalaririk bada, hori Txantrea da zalantzarik gabe. Herritarrek euren eskuz eraikia (literalki), auzoa defendatzen ikasi dute kalez kale, izan poliziarengandik, izan agintarien utzikeriatik, izan ugazaben diru-gosetik. Baina auzoa hori baino gehiago da,... [+]
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.
Bide parlamentarioa egin beharko du orain. Lege testu honen arabera, 30 urteko epea ezarriko dute sekretuak desklasifikatzeko, eta 45 urtekoa "goi mailako" sekretuendako. Bakoitza hamabost urtez luza daiteke.
Altzagatik itsasadarraren parean doan BI-711 errepidearen Jose Luis Goyoaga etorbidearen izena aldatzeko herritarren parte-hartze prozesuaren ondoren, kale horren izen berria Zirgariak etorbidea izango da.
Espainiako Gobernua osatzen duten PSOEren eta Sumar alderdien arteko koalizioak aurkeztutako lege proposamena onartu dute Kongresuan ostegun goizean, frankismoaren apologia egiten duen edozein erakunde debekatuko edo legez kanpo utziko lukeena
Donostiako Udaleko Memoria Historikoaren Aholku Batzordeko Sinbologia Lantaldeak dokumentazioa aurkeztu du, eskultura frankista dela frogatzeko. Eskulturaren jatorriaren inguruko eztabaida ireki nahi dute hirian, eta udal gobernuari zenbait eskaera egin dizkiote.