“Lur arraroak” edo “mineral estrategikoak”?
Ezer geratu bada argi pasa den astean Londresen Txinako eta AEBetako merkataritza-arduradunen artean adostu zuten “esparru-akordioan” (batek daki zer esan nahi duen zehazki esamoldeak; “Genevako akordioari buruzko akordioa” dela diote batzuek), hauxe izan da: “lur arraroak” oso ohikoak izango ditugula hemendik aurrera alor horretako –eta beste batzuetako– ika-miketan.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Aspaldi samarretik zetorren kontua, baina orain, merkataritza-gerraren inguruabarrek umotu dutenez, komeniko da temaren nondik nora ahalik txukunen adituta ibiltzea. Izan ere, gatazka ekonomiko zehatz horren ikuspuntu soiletik begiztatu nahi izan dute gaia baten batzuek; lehiakideetako batek, Txinak, bere abileziagatik edo aurkarien baldarkeriagatik, duen abantaila hutsa balitz bezala. Oraintxe bertan, Txinari, azenarioaren eta akuiluaren estrategia erabiltzea zilegituko liokeen faktore zirkunstantziala litzateke halakoentzat. Eta horrexegatik, alderantzikagarria.
Bada, hori ere egia izanik hein batean, ez da egiaren zatitxo bat besterik. Egiaren osotasunera hurbiltzen joateko, izenetik bertatik hasi behar genuke. “Lur arraroen” arrarotasuna egia izan baitaiteke kimikaren eta geologiaren ikuspuntutik, baina ez da batere zuzena ekonomiaren ikuspegitik: “lur arraroak” ez dira bereziki arraroak eta menturazkoak, baizik difusoak eta oso kontzentrazio txikian aurkitzen direnak. Horregatik da askoz zuzenagoa “mineral estrategikoak” esamoldea, haien erabiltzaile nagusien artean aspalditik ohikoa den eran.
Estrategikoak dira, arraroak baino gehiago. Eta ez atzo goizetik. Metalgintzaren hastapenetik izan dute estimazio galanta haietako batzuek, eta siderurgia eta elektrokimika loratu zirenean zer esanik ez
Estrategikoak direlako, arraroak baino gehiago. Eta ez atzo goizetik. Metalgintzaren hastapenetik izan dute estimazio galanta haietako batzuek, eta siderurgia eta elektrokimika loratu zirenean zer esanik ez. Hurbiltasun hutsez, ezagun samarra egin behar litzaiguke wolframioaren kasu paradigmatikoa II. Mundu Gerran. Lehengai berbera hizpide da orain, berriro, Txina eta AEBen arteko liskarrean.
Lehengai estrategiko horien zerrenda (galioa, germanioa, neodimioa...) eta eskaera, ordea, biderkatu egin da optikaren, telekomunikazioen, bioteknologiaren eta abarren aurrerapausoekin. Gehienetan, garrantzizkoak ez, ezinbestekoak direlako halako gailuen fabrikaziorako. Trump bera ere jabetu bide da zenbait imanen erabakigarritasunaz, pentsa.
Baina iraganeko iraultza industrialetan ez bezala, lehengaia eskueran izateak apenas esan nahi duen ezer kasu honetan; eguzkia edo haizea edukitzeak eguzki-energiaz edo eolikoaz baliatu ahal izatea esan nahi ez duen bezalaxe. Lehengaia ustiatzeko kapitala, know how-a, teknologiak... prozedurak ikasi, menderatu eta aplikatu egin behar dira. Eta eskalaren arazoa dator gero, lehengai horien ustiapena ekonomikoki errentagarria izan dadin; multzoka gehienetan, lehengai bakarra ustiatzea nekez izango baita errentagarria. Jasangarritasun ekologikoa gehitzen badiogu...
Ez du menturak bihurtu Txina “lur arraroen” jaun eta jabe. Luzarorako.
60 bat estatu eta gobernu buru elkartu dira Nizan (Frantziako Estatua) Ozeanoei buruzko Nazio Batuen Konferentziaren kari. Donald Trumpek itsas hondoen esplorazio eta erauzketa komertziala baimendu eta TMC enpresa kanadarrarekin tratua bideratu berri duen honetan –baita... [+]
Centre Tricontinental erakundeak kongoarren erresistentzia historikoa deskribatu du The Congolese Fight for Their Own Wealth (Kongoko herriak bere aberastasunaren alde borrokan dihardu) dosierrean (2024ko uztaila, 77. zk). Kolonialismo garaian, Belgikako Force Publique-k... [+]
Balio digu ilunabarrarekin azken erretratu hori ateratzeko. Edo istant batean ordaintzeko barrako zerbitzariari eskatu berri diogun marianitoa. Eta ze arraio, Levi’sak imitatu nahi dituzten praken atzealdeko poltsikoan ezin hobeto datoz. Horretarako ere balio du... [+]
Nafarroako Gobernua ezustean harrapatu du Zangozako Muga meatze proiektuari Justiziaren arlotik emandako ostikadak. Hala onartu du Mikel Irujo Trantsizio Ekologikoko kontseilariak. Espainiako Meatzeen Legea aldatu beharko litzatekeela esan du eta ez du argitu Nafarroako Justizia... [+]
Nafarroako Justizia Auzitegiak bertan behera utzi du Nafarroako Gobernuak Geoalcali enpresari potasa ustiatzeko emandako baimena, Sustrai Erakuntzak eta Ekologistak Martxanek jarritako helegitearen ondoren.
Nafarroako Gobernuak asteazken honetan onartu du proiektua udalerriz gaindiko eragina duen plan modura (UGEP), eta horren ondorioz, Magnesitas Navarras SAk 25 urtez ustiatu ahal izango du Erdizen ireki nahi duen meatzea.
Ozeanoaren sakonean dauden mineralak ustiatzeko urrats garrantzitsua egin du Norvegiako Parlamentuak: baimena eman du meatzaritza enpresek itsas sakona esploratu eta komertzialki ustiatu dezaten, gizakiak ukitu gabe duen munduko azken tokia. Zientzialariak eta ekologistak... [+]
Azken hiru urteetan material arraroen ustiaketa industriaren ingurumen-eragina asko handitu dela adierazi du agentziak, uraren kontsumoa bikoiztu delako, hondakin kopuruak ugaritu direlako, eta berotegi-efektua ekartzen duten gasen isuriek " oso maila altuan"... [+]
Energiaren Nazioarteko Agentziak egindako txosten baten arabera energia berriztagarrien bidez planetaren berotze globala 1,5 gradura mugatzeko helburua lortzeko, kobrea, nikela, litioa eta kobaltoaren ekoizpena 2030 urtean ia lau aldiz handitu beharko litzateke.
Guatemalarra da Paolina Albani. 33 urte ditu, eta 2021etik Prensa Comunitaria hedabide digitalean kolaboratzen du. Buru-belarri dabil nazioarteko Mining Secrets azterlanarekin: 8 milioi dokumentuko filtrazio bati esker, herrialdeko lakurik handiena kutsatu zuen meatzaritza... [+]
Larunbata honetan Erdiz Bizirik plataformak manifestazioa egingo du Baztan Udalekoak diren Erdizeko larreetan Magnesitas de Navarra (Magna) enpresak eraiki nahi dituen magnesita meatzeen aurka. "Landa Eremuen Defentsan. Erdiz Bizirik" goiburupean aterako dira... [+]
Urte askotako gorabeheren ondoren, Zangozako Udalak meatze polemikoaren obrak hasteko baimena eman dio Geoalcali enpresa australiarrari. Meatze horretatik potasa aterako litzateke nagusiki eta baita gatz arrunta ere.
Brasilen, legez kanpoko ia meatzaritza operazio guztiak gerarazi ditu Lula da Silvaren gobernuak, Amazonian bizi den jatorrizko Yanomami herriaren lurretatik, eta egunotan enpresa gehiago kanporatzea espero da, Democracy Now gunean jaso dutenez.
Erdiz Bizirik plataformak salatu du babesgune natural bat ustiatzea “ilegala” dela eta erabakia “inposaketa”, baztandarren gehiengoa aurka duelako.