Norvegiak atea ireki die meatzaritza enpresei Artikoko itsas sakona arpilatzeko
Ozeanoaren sakonean dauden mineralak ustiatzeko urrats garrantzitsua egin du Norvegiako Parlamentuak: baimena eman du meatzaritza enpresek itsas sakona esploratu eta komertzialki ustiatu dezaten, gizakiak ukitu gabe duen munduko azken tokia. Zientzialariak eta ekologistak larrituta daude horrek izan ditzakeen ondorioekin.
Norvegiako Parlamentuan, Stortingen, bozketa garrantzitsua egin da asteartean, kanpoaldeak aktibista ugari elkarretaraturik zela. Herrialdeko itsas sakoneko ondare natural ikaragarria ustiatzeko argi berdea eman dute parlamentariek. Lege proiektuak aldeko 80 boto izan ditu eta 20 kontra.
Artikoko itsasoan, Norvegia eta Groenlandia artean, 280.000 kilometro esploratu eta ustiatzea baimenduko luke legeak; Erresuma Batua baino zabalagoa da eremu hori. Hala, Norvegia munduko lehen herrialdea bihurtu da halako zerbait egiten.
Ozeanoen itsas hondo sakonak aspaldi daude meatzaritza enpresen jo mugan, bertan dauden mineral eta natur baliabideak direla-eta. Zehazki, kobrea, kobaltoa, zinka eta urrea dira bilatzen dutena, energia berriztagarrien industriarako beharrezkoak, hala nola eolikoen turbinentzako edo auto elektrikoen baterientzako.
“Ez dakigu zer jarriko dugun galtzeko arriskuan”
Estraktibisten ikerketa batek, metal eta mineralen kopuru “adierazgarria” atzeman zuen Norvegiaren jabetzako ozeano sakonean. Hori ustiatzea defendatu dutenek diote erregai fosilik gabeko energia trantsiziora azkarrago jauzi egitea ahalbidetuko duela. Baina ekologistak oso kritiko azaldu dira: “Jauzi handi bat da, okerreko norabidean”, azaldu dio CNN kateari Norvegiako Greenpeaceko arduradun Frode Pleymek.
Zientzialari eta ekologisten esanetan, oso zaila da esatea nolakoa izango den itsas hondoko ekosistemei egingo zaien kaltea, besteak beste ez dakigulako zer dagoen ere: “Ez dakigu zer jarriko dugun galtzeko arriskuan, ez dugulako ezagutu ere egiten”, azaldu du Pleymek.
Erauzketa prozesuan erabiliko den erregai fosilekin isuriko den karbonoak ere kezkatzen ditu zientzialariak, baita itsas hondoan gordeta dagoen karbonoa askatzeak ere, klima aldaketa azkartu dezakeelako.
Mineralak erauzten hasteko oraindik denbora beharko dela ohartarazi diote CNNri meatzaritza industriako lobbyaren zenbait adituk –Pleymen ustez, ordea, hilabetetako kontua izan daiteke–, eta komertzialki errentagarria izango den ere zalantza dago, erauzteko “oso-oso zaila” delako.
Erauzketa prozesuan erabiliko den erregai fosilekin isuriko den karbonoak ere kezkatzen ditu zientzialariak, baita itsas hondoan gordeta dagoen karbonoa askatzeak ere, klima aldaketa azkartu dezakeelako. Hain justu, Europako 800 zientzialari inguruk eta 100 politikarik moratoria eskatu diote Norvegiako Gobernuari, hori dela-eta.
Ez dugu itsas sakoneko mineralik behar
Bestalde, trantsizio energetikoa posible egiteko urratsa dela dioen argudioa hankaz gora jarri du Ingurumen Justiziarako Fundazioaren txosten batek.
Stortingeko bozketaren egun berean publikatua, ikerketak ondorioztatu du teknologia, ekonomia zirkularra eta birziklapena konbinatuta %58 murriztu daitekeela mineral horien erabilera hemendik 2050era bitartean. “Itsas sakoneko meatzaritzak behar ez ditugun mineralak bilatzen ditu, eta onartezinak zaizkigun kalte ekologikoak eragingo ditu”, esan du fundazio horretako buru Steve Trentek.
Nazio Batuen Erakundeko Itsas Hondoen Nazioarteko Autoritateak pasa den urteko martxoan abiatu zuen munduko itsas sakonak “esploratzeko” araudia onartzeko prozesua, Jenofa Berhokoirigoinek Net hurbil honetan kontatu zuen moduan: “Hil ala biziko sokatira dugu. Estraktibistek irabaziz gero guztiak izanen gara galtzaile”.
Pirinioetako eta Iberiar Penintsulako mendien katalogoa gehitu dugu Mendiak aplikaziora. Abuztuan hazi zen mendi katalogoa, eta dagoeneko igoera mordoxka bat erregistratu dituzte erabiltzaileek. Webgune gisa kontsulta daiteke Mendiak.eus, baina erabilpen aproposerako, app bidez... [+]
Public Eye eta Unearthed Gobernuz Kanpoko Erakundeek eman dute gehiegikeria horren berri irailaren 23an plazaraturiko txostenean. Inportatzaileen zerrendan 93 herrialde ageri dira, eta horietatik hiru laurdenak diru sarrera txikiak edo ertainak dituzten herrialdeak dira.
Orain da unea eta ez dugu denbora askorik. Baina, zer egin? Nondik hasi? Nora jo? Badugu gaitasun teknikoa, bide-orri argi bat falta zaigu, adostasun zabal bat. Oinak lurrean eta lokatzari aurre egiteko prest, berandu baino lehen ekin beharreko bideaz aritu gara Marta... [+]
Euskal Sagardoa Jatorri Deiturako 250 sagastietan hasiak dira jada sagar biltzen. Araba, Bizkaia eta Gipuzkoari dagozkien iazko datuekin alderatuta, uzta handiagoa izango da aurten. Orotara sei-zazpi milioi kilo biltzea aurreikusten dute, datu zehatza urte bukaerarako izango... [+]
Azken urteotako uda bukaera guzietan bezala, Ipar hemisferioko suteen kalteak zenbatzen ari gara, eta zenbakiak ikusi arren, oraino zaila zaigu arazoaren munta eta horri loturiko arriskuaren ezaugarriak ulertzea. Halere premiazkoa da, horren arabera lurraldeak prestatu beharko... [+]
Sarraskiak ez du etenik Palestinan, eta lurraldeko txoko guztietara hedatzen ari da. Uztailaren 31n, Hebrongo (Zisjordania) Hazien Bankuaren Ugalketarako Unitateari eraso zion Israelek; bulldozer eta makineria pisutsuarekin bertako instalakuntza eta azpiegiturak suntsitu zituen... [+]
Udazkeneko zenbakia aste honetan jasoko dute ARGIAko kideek, edo berariaz Bizi Baratzeako kide egin direnek.
Abuztuaren amaieran azaltzen da, baina iraila du gogokoen. Udazkena hemen dela berritzen digu urtero. Udazkenari kolore bidea erakusten dio. Guri, ahoko zeruak jasota duen lurrinen bilduma erraldoiaren miaketa azkarra egin eta urteroko uztaldi nagusiaren dasta bitxienetakoa... [+]
Iruñeko Hirugarren Zigor Auzitegiak 5.850 eta 9.450 euro arteko zigorrak ezarri dizkie Baztango Aroztegiko zazpi auzipetuei, derrigortze edo bortxa delituagatik. Baztertu egin du, ordea, talde kriminala osatzen zutela.
Edozein arlotan, arazo bat suertatzen denean, eta ia inor ados jartzen ez denean, ohiko galdera plazaratzea da onena: Nori egiten dio mesede?
Sugea ikusi orduko: “Sugegorria!”. Telesforo Aranzadi zenak esaten baitzuen, begiek ez dutela ezagutzen dutena baino ikusten. Eta sugegorria ezagutu, ezagutzen dugunez (entzunaz, sikiera), hori bera izaten da joera: ikusten dugun suge oro sugegorria dela iruditzen... [+]
Artzain gisa hirugarren kanpaina du aurtengoa Koldo Vicente Eseberrik. Familia Otsagabikoa izan arren, Iruñean bizi izan zen txikitatik, baina abeltzaintzaren munduarekin harreman estua izan du beti. “Osaba artzaina zen, haragitarako ardiak zituen hemen, eta txikitan... [+]
Bada Garde. Urrutira gabe hor dago, urrutieneko mugaren guardan. Umetan ezagutu nuen Garde, ez dut gogoan zenbat urte nituen, baina landatuta geratu zitzaidan han ikusi nuena.-
Dei batek dena alda dezake. Eguna bai, bederen. Hurrengo orduetako martxa, sikiera. Ourensen dagoen lagunak jasotzen du Noainen dagoen Lugoko lagunaren deia. Dei bakar batek ekarri zituen Galizako elkarte bateko zortzi artzain eta ahuntzain bat etxera. Zoragarria izan zen... [+]
