‘Liztor mutanteak’ liburuarekin egin du fikzioan debuta Santi Leonék
Liztor mutanteak (Susa, 2022) liburuarekin egin du debuta Santi Leonék fikzioaren alorrean. Iruñeko idazleak hamar ipuinez osaturiko bilduma aurkeztu du astelehen honetan Donostian.
Saiakeraren alorrean egindako lanengatik zen ezaguna orain arte Leoné –Euskal Herri imajinario baten alde (2008) eta Euskal Herria XIX. mendeko bidaia-liburuetan (2009)–, baita hainbat hedabidetan egindako kolaborazioengatik ere –ARGIA, Berria, Euskadi Irratia, ZuZeu, Euskalerria irratia...–. Itzultzaile gisa ere jardun du, berak ekarri zuen euskarara 2011n argitaratutako Mario Vargas Llosaren Pantaleon eta bisitariak eleberria, baita iaz publikatu zen Saint-John Perse Antilletako poetaren Munduko Poesia Kaiera ere.
Hortaz, Liztor mutanteak ipuin-bilduma debuta da fikzioaren alorrean Leonérentzat, baina urtetan landutako idazkera baten emaitza ere bai. Susa argitaletxeko Leire Lopez Ziluagak nabarmendu duenez, estiloak batzen ditu lan honetako ipuin guztiak. “Diskurtsoa antolatzeko modu berea du idazleak, sintaxia josteko, hitzak aukeratzeko modu propioa. Akotazioen garrantzia ere azpimarratuko nuke, beti baitago narratzailea zerbait xeheago azaltzeko prest. Umorearen erabilera ere nabarmentzen da, bizitzaren iluntasunaren aurrean sortzen den umore mota hori, hain zuzen ere. Eta mundu erreferentzial bat, zonbiek, superheroiek, film batzuek osatutakoa”.
Editorearen ustez, liburuak badu “halako ukitu pop bat tarteka” eta horrek J Martina taldearen azken diskoko kanta bat gogora ekarri dio: “Ez dut hau nahi, gehiago nahi dut, gehiago nahi dut”, kantatzen du Larrabetzuko taldeak eta, abesti horretan bezala, Liztor mutanteak-eko pertsonaietako askok “gustura egingo lukete ihes bizi duten errealitatetik, gehiago nahi dute haiek ere, eta superheroi eta abarrek ‘gehiago’ hori irudikatzeko aukera ematen diete behin baino gehiagotan”. Pop erreferentzia horiekin batera, hori bai, Hölderlin edo T.S. Eliot bezalako goi-kulturako erreferentziak aurkituko ditu irakurleak ipuinetan.
Leonék Sergi Pamiès idazle kataluniarra gogora ekarriz azaldu duenez, hiru hornitzaile izan ditu ipuinok idazteko: memoria, fikzioa eta errealitatea. Horregatik, ipuinetako askotan aurki daitezke benetan berari gertatutako pasadizoak, baina material hori transformatu du, besteak beste egilearen ezaugarri negatibo batzuk muturrera eramanez, liburuko pertsonaiak sortzeko. Badira fikzioaren arauen arabera jokatzen duten protagonistak ere, liburuari titulua eman dion ipuinekoa adibidez, pelikula erromantikoetako eskemen arabera antolatzen baitu bere fantasia.
Istorio askotan errepikatzen diren motiboak ere aipatu ditu idazleak, adibidez, frustrazioak, hartutako eta hartu gabeko erabakiak eta damuak. Liztor mutanteak-en bildutako narrazioak sailkatzekotan, alde batetik leudeke harreman pertsonalak ardatz dituztenak; eta bestetik, izaera metaliterarioa dutenak. Hala ere, idazleak esan duenez, literaturan ardaztutako ipuinen kasuan ere harreman pertsonalek badute zeresana, eta alderantziz.
Parranda dezente egindakoa naiz Kardaberazen –Hernanin izen hori zeukan kalean, alegia–, baina ez nuen asko espero festa egin ahalko nuenik inoiz Kardaberazekin: a ze dibertimendua 1761ean argitaratu zuen Euskararen berri onak. Idatzi zituen beste lan gehienak ez... [+]
Joxe Azurmendi (Zegama, Gipuzkoa, 1941-2025) idazle, filosofo eta saiakeragilea zendu da. Literatura eta pentsamenduaren arloan lan itzela egindakoa, intelektual gisa ez ezik, euskararen eta kulturgintzaren aldeko mugimenduetan engaiaturik eman zuen bizitza osoa. Besteak... [+]
6 urtez azpiko haurrek egunean ordubetez baino ezin zuten egon Debako liburutegian, eta egoera hori aldatzeko borrokan aritu da herriko ama talde bat. Udal gobernuak jarrera aldatu eta onartu du herritar guztiek, duten adina dutela, nahi dutenean egon ahal izatea liburutegian... [+]
Belaunaldi oso baten liburua da Palinpsestoa. Idazten dakien modura idatzi du Arrieta Ugartetxeak, eta horixe dateke alde gaitza. Gainerakoan, hortxe gure iragan hurbila, gerra ondoa, apaiz giroa, euskara, militantzia… eta ez hain hurbila ere, senide nagusien gerra... [+]
Ostegunean banatu dute saria, Amasa-Villabonako Hika txakolindegian. Bertan jakinarazi dute 2024koa izan dela 111 Akademiak banatuko duen azken saria.
Euskaltzaindiak, EHUko Gabriel Aresti Katedrak, Gabriel Aresti kultura elkarteak eta Bilboko Koral Elkarteak elkarlanean antolatu dute egitaraua. Ostiral honetan, adibidez, Bilboko Udalaren Txistularien Bandak Aitaren Etxea emanaldia joko du Euskaltzaindiaren... [+]
Diziplina askotan ibilia da Amaiur Epher (Izpura, 1994). Aktore lanak egiten ezagutu nuen orain urte batzuk. Diabolo Kiwi edo Frigo taldeekin erritmo dantzagarriak joz ikusi eta entzun du, ziur, batek baino gehiagok. Eta idazlea ere bada. Bigarren liburua argitaratu berri du:... [+]
Ekainaren 5ean 50 urte beteko dira Gabriel Aresti zendu zela, jaio zen hirian bertan, Bilbon. Ziutatearen tristeziak bestelako kolore bat duen garaiotan, belaunaldi berri batzuek Arestiren hitzak goratzeaz aparte, haren esanak gaurko egunetik aztertu dituzte hiri horretan... [+]
Heriotzak Eduardo du izena
- Egilea: Formol konpainia (eta Ander Lipusen manifestua)
- Non: Modelo Aretoan, Zarautzen, Literaturia jaialdia
- Noiz: Maiatzaren 23an.
-------------------------------------------------------------
Bunker batean garatzen da antzezlana... [+]
Dantza, xake edo kirol topaketak egiten diren bezalaxe, literatura gustuko duten haur eta gazteek ere zaletasuna partekatu, elkar ezagutu eta egunpasa ludikoa egiteko aukera izango dute, datorren igandean. Ikasturtean zehar elkarri gutunak idazten aritu diren 130 gaztetxo... [+]
Unai Elorriagaren Francesco Pasqualeren bosgarren arima liburua izan da lehiako bigarren finalista.
Ekainaren 7an izango da Baltsan elkarteak eta ARGIAk elkarrekin antolatzen duten Ziburuko Euskal Liburu eta Disko Azoka. Seigarren edizio honetan Aurelia Arkotxa izango da omendua eta egitarau oparoa ezagutzera eman dute prentsaurrekoan. Ziburuko Azokaren uhina inguruko... [+]
Orain denak aita santua baino frantziskotarrago bihurtu zaizkigunez, komeni da gogoratzea gure klasiko ez-sotanadunez. XVII. mendean izan zen bat, haren grazia zen Arnaut Oihenart. Eta ezin gaitezkeenez murgildu haren lan guztietan, gaur goretsiko dugu O.ten gaztaroa... [+]
Aurreko tertuliako galderari erantzuteko beste modu bat izan zitekeen, akaso modu inplizituago batean, bigarren solasaldi honetako izenburua. Figura literarioaz gaindi, pertsonaia zalantzan jartzeko, edo, kontrara, pertsonaiaren testuingurua ulertzeko saiakera bat. Santi... [+]