Lau segunduro haur bat hiltzen dela salatu du Unicefek, osasun arreta faltagatik
2021ean zazpi milioi haur eta gazte baino gehiago hil ziren, Unicefek bildutako datuen arabera. Heriotzetako asko eragotzi daitezkeela salatu du erakundeak, lehen arreta bermatzeko dirua bideratzen baldin bada. Horretarako "borondate politikoa" exijitu dute. Saharaz hegoaldeko Afrikan eta Asia hegoaldean dute heriotza arrisku handiena.
4,4 segundoro haur edo gazte bat hil zen 2021ean. Unicef Haurren Laguntzarako Nazio Batuen Funtsak eman du datuaren berri, eta salatu du heriotzetako asko eragotzi zitezkeela osasun arreta egokia bermatuz gero herrialde guztietan. Agintariek neurriak ezarri ezean, 2030era bitartean 59 milioi haur hilko direla aurreikusi du Unicefek.
2021ean 5 eta 24 urte bitarteko 2,1 milioi haur eta gazte hil ziren eta bost urtetik beherako bost milioi haur. Gainera, 1,9 milioi hilik jaio ziren.
Jaio osteko lehen hilabetean hil zirenak, gehienbat jaiotza goiztiarrek eta erditze orduko azaroek eragin zituzten. Gerora, gaixotasunak dira arrazoi ugarienak: neumonia, beherakoa edota malaria, besteak beste.
Erakundeko Analisi, Planifikazio eta Datuen Kudeaketaren zuzendari Vidhya Ganeshek joan den asteartean datuok ematearekin batera erabaki politiko ahulak eta osasunerako inbertsio urriak kritikatu zituen: "Heriotzetako asko saihestea posible da politikoek horretarako borondatea baldin badute", salatu zuen. Txostenak kasu zehatzak jaso ditu non lehen arreta indartuz heriotza kopurua jaistea lortu duten.
Halaber, herrialdeen arteko desberdintasunak gaitzetsi dituzte. Saharaz hegoaldeko Afrikan dute heriotza arrisku handien, Europako eta Ipar Amerikako haurrena baino hamabost aldiz handiagoa. Asia hegoaldean atzeman dute bigarren heriotza kopuru handiena.
Uda sasoian hamalau egunetan baino ez dute medikurik izan herrian, “inoiz baino jende gehiago” biltzen den egunetan, hain zuzen. Osakidetza “gainbeheran” dagoela salatu du udalak, eta herritarrak mobilizatzera deitu ditu.
Jatorra, alaia eta positiboa da Sara Mirones (Bilbo, 1997). Pandemian mastozitosia izeneko gaixotasun arraro bat diagnostikatu zioten. Ordutik, Maratón de Lunares kanpaina abiatu du gaixotasuna ikusarazteko, gizartea kontzientziatzeko eta ikerketarako dirua biltzeko... [+]
Aintzane Mariezcurrena Afan elkarteko psikologoak nabarmendu du “oso garrantzitsua” dela txikitatik alzheimerrari loturako zalantzak argitzea eta gaiaz hitz egitea, haurrek beldurrik izan ez dezaten.
Osakidetzak Itzulbide aurkeztu berri du. Itzultzaile neuronal bat da EAEko osasuneko profesionalentzat, euskaraz egiten diren kontsulta medikoetako informazioa gaztelaniara itzultzen duena. Euskara lan-hizkuntza eraginkorra izateko baliabide gehiago eskainiko dizkie... [+]
Bertigo baten ostean, etengabeko txistu bat entzuten hasi zen Jexux Mari Irazu Muñoa (Larraul, Gipuzkoa, 1972) bertsolaria, bertso-eskolako irakaslea eta gai-jartzailea. Tinnitus edo akufeno deitzen zaie Irazuk entzuten dituen zaratei. Horrek egunerokoan daukan inpaktuaz... [+]
Nafarroako Osasun Departamentuak iragarri du ospitaleko solairu gehienak klimatizatuko dituztela 2026 amaierarako. ARGIAk elkarrizketaturiko bi erizain laguntzaileek nabarmendu dute premiazkoa dela banako gelak, komun irisgarriak eta aire girotua izatea.
Baionako ospitalean unitate berritzaile bat ideki da: kardio-ginekologia unitatea, menopausian diren emazteei zuzendua. Gai hau, askotan tabu edo bazterrean utzia, osasun arazoak eragin ditzake bizitzako etapa horretan.
Abuztuan chikungunya infekzio kasu bat atzeman dute Hendaian. Bero boladek, tenperaturaren igoerak eta eremu tropikaletara egindako bidaiek areagotu dituzte kasuak.
Duela gutxi Eusko Jaurlaritzak bultzatutako "Euskadiko Osasun Ituna" izenekoaren porrota ez da anekdota politiko soil bat, ezta osasun-kudeaketan unean-uneko estropezu bat ere. EAEko osasunaren ikuspegi kolektibo, inklusibo eta benetan publiko bat galtzea politika... [+]
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.
25,6 eguneko batez besteko itxaron zerrendak daude Osakidetzako Osasun Mentaleko Zentruetan. Larrialdi kasuetan, aldiz, 24 eta 72 ordu arteko itxaronaldiak daude.
The Lancet aldizkariak argitaratutako ikerketa batek eman du datua eta ohartarazi du plastikoaren ekoizpenak osasunean eragina duela bere ekoizpen prozesu osoan eta gazte zein helduei eragiten diela. Gehitu du 1950tik 200 aldiz biderkatu dela plastikoen ekoizpena.
Sendabelarra oliotan beratzeaz ariko gara baina ukendurik egin gabe. Bai, arraroa dirudi baina sendabelar freskoak oliotan beratu, iragazi eta erle argizaria ipinita ukendua egiten ikasi duenari olioarekin beste era batera lan egitea badagoela esan nahi nioke. Oleato edo olio... [+]
GIBarekiko esposizio aurreko profilaxia da Prep botika. Alfonso Setiey Anitzak elkarteko lehendakariaren arabera, farmazietan eskuratzeak itxaron-zerrendak gutxitu ditzake. Alabaina, arriskuez ere ohartarazi du.