Landa eremua eta bailara bizi mantentzeko “funtsezkoa” den Zumadia eskolak espazioa falta du
Gero eta ikasle gehiago ari da izena ematen Zumadia eskola publikoan, Abartzuzan dagoen bailarako landa eremuko ikastetxean. Txiki geratu zaie eraikina, eta espazio gehiago eskatu diote Nafarroako Hezkuntza Departamenduari, baina ez dute erantzunik jaso. Bai euskarazko murgiltze ereduan jardun nahi duten familientzako, bai landa eremua despopulatzen ari den garaiotan bailara bizi mantentzen laguntzeko, Zumadia funtsezkoa dela garbi du bertako hezkuntza komunitateak.
Abartzuza, Gesalatz, Lezaun eta Deierri inguruko haurrak hartzen ditu Zumadiak (Jaitzeko herritarrek ere eskatu dute orain eskola horretara joan ahal izatea). Haur eta Lehen Hezkuntza ematen ditu, duela hiru ikasturte ireki zituen ateak eta arrakasta handiz hazi da: 50 ikasle eta bost talderentzako pentsatua zegoen ikastetxeak 80 ikasle eta zortzi talde hartuko ditu hurrengo ikasturtean, eta dagoeneko espazio guztia aprobetxatuta –tailer gelak ikasgela bihurtu dituzte– espazio gehiago eskatu diote Nafarroako Gobernuari.
“Batetik, D eredua oinarri duen halako eskola bat garaipen bat da bailara osorako. Bestetik, bailara indartzen du ikastetxeak: lehen, eskola hau ez zegoenean, banatuta zeuden bailarako ikasleak, eta horietako batzuk Lizarrako ikastetxeetara joaten ziren; orain, lagun eta harreman sareak bertan garatzeko eta indartzeko gakoa da eskola”, kontatu digu Beñat Hach Embarek eskolako gurasoak. Azken finean, bai eskolako jarduerak bai eskolaz kanpokoak bailaran egitea, gurasoak ere bailaran aritzea ekintzak antolatzen, eta hezkuntza-erreferentzia bertan izateak elikatu egiten du bailarako eta landa eremu honetako bizitza.
"Batetik, D eredua oinarri duen halako eskola bat garaipen bat da bailara osorako. Bestetik, lagun eta harreman sareak bertan garatzeko eta indartzeko gakoa da eskola"
Berdin pentsatzen du eskolako zuzendari Angel Gartziak: “Ikastetxea helduleku erakargarri bezain funtsezkoa da eta horrelako zerbitzu publiko batek eragiten du bertako nahiz bailaraz kanpoko jendeak landa eremu honetan irudikatzea bere bizi-proiektua, zer eta landa eremua despopulazio arazo larria bizitzen ari den garaiotan”.
Zer dio Hezkuntza Departamenduak?
Angel Gartziak azaldu digu ez dutela Hezkuntza Departamenduaren erantzun ofizialik jaso. Eskola Kontseiluak bilera eskatu zuen apirilerako Hezkuntza zuzendariarekin, baina ez du bilera onartu Departamenduak. Angel Gartzia Zumadiako zuzendariarekin bai bildu dira, eta hurrengo ikasturterako “kalteak gutxiagotzen” saiatuko direla adierazi diote (“giza baliabideez ari direla pentsatzen dugu”, dio Gartziak), baina nabarmendu dute espazio gehiago ezin dietela lortu; “sakrifizioak egin beharko dituzue, esan zidan”.
Sakrifizioak egin eta irudimena lantzeko prest dira Zumadian, “proiektua maite dugulako”, baina garbi dute, epe ertain-luzera, hauteskundeen ostean instituzioetan egonkortasuna dagoenean, erantzun estrukturalagoa bideratzea premiazkoa dela, “zeren luzera begira ezinezkoa da horrela jarraitzea”.
Hiru urte bete dituzten 1.404 ikasle berri matrikulatu dituzte D edo B ereduetan, Nafarroan. Adin guztiak kontuan hartuz, 27.334 ikaslek ikasiko dute euskaraz. Matrikulen 67,8% ikastetxe publikoen sarean izan da.
Hilotan, euskara sarritan izan dugu albiste. Txarrerako, euskaltzaleon artean nagusi den aldarte ezkorra ikusita. Baina euskararen egoera txarra dela ez da kontu berria, datuen bitartez beste zerbait iradoki den arren.
Har dezagun, adibidez, hizkuntzak irabazi ei dituen... [+]
Irailaren 1ean hasi dute ikasturtea Ipar Euskal Herrian, euskarazko eskaintzari dagokionez, hainbat berrikuntzarekin. Esaterako, Sohüta eta Luhusoko haur eskola publiko banak euskarazko murgiltze eredua eskainiko dute, eta Hazparneko Armand-David laborantza lizeoak euskaraz... [+]
Gordin esan dute Aiaraldeko ikastetxeok: euskalduntzea “arriskuan dago” eta ikastetxeek, bakarrik, ezin diote aurre egin “egoera larriari”. Autokritika egin, eta hamar konpromiso hartu dituzte, hezkuntza komunitateek praktikara eramatekoak. Era berean,... [+]
UEUk eta BadaLabek ikertzaile gazteei zuzendutako diziplinarteko ikerketa-proiektuen II. deialdia egin dute. Honen helburuak dira ikertzaile euskaldun gazteen arteko harremanak sendotzea eta ezagutza-arlo ezberdinetako ikertzaileak elkarlanean aritzea. Irailaren 22ra arte... [+]
Testuliburuen mailegutza, berrerabilera edota bigarren eskuko azokak ugaritu badira ere, ikasmaterialak gastua izaten jarraitzen du etxe askotan, dirulaguntzak dirulaguntza. Eskola-itzulerak batez beste 400 eta 500 euro arteko gastua ekarriko du Hego Euskal Herriko etxeetan,... [+]
Bost sexologoren formazioa jasoko dute Nafarroako hamabi ikastetxetako irakasleek: sexualitatea ikasleekin lantzeko edukiak eta proposamen pedagogikoak eskainiko dizkiete. Skolae programaren segida izango da, nolabait.
473 plaza eskaini dituzte eta 84 ez dira bete. Lehen Hezkuntzan, aldiz, ia lanpostu guztiak bete dira.
Azkenaldian buruari bueltak ematen ari natzaio, hezkuntza publikoaren egoerari. Aurtengo ikasturteko greba garaiak pasa dira eta lan hitzarmen berria sinatu zela denboratxo bat igaro da. Irakasleoi, onerako eta txarrerako, garai hartako odol beroa hoztu zaigula esango nuke. Ez... [+]
Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]
Gero eta sarriagotan ikusten ditut nerabeak sufritzen. Irakasle naizenetik Bigarren Hezkuntzan, azken urteotan gero eta kasu bortitzagoen aurrean ikusi dut neure burua, eta hortxe batez ere hasten zaigu irakasleoi korapiloa. Nola lagundu nerabeari? Ikastetxean ordu asko... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]
Espainiako Gobernuak Europako Batzordeari egindako eskaerari Euskal Herriko, Kataluniako eta Galiziako 28 unibertsitatek babesa eman diote. Salvador Illa Kataluniako Generalitateko presidenteak eta Imanol Pradales lehendakariak eskutitz bat sinatu dute eskaerari babesa... [+]
Hezkuntza Sailak 2025-2026 ikasturtearen antolaketa bigarren hezkuntzako ikastetxe publikoetan ebazpena argitaratu du. Urteroko agiria da, uztail hasierakoa; ikasturte-hasierako ebazpena esaten diogu.
Aurtengoan, hauxe jasotzen du euskarazko bertsioak:... [+]