Unibertsitatera Sartzeko Probaren (USAP) eredu berriari egingo diote aurre Hego Euskal Herriko milaka ikaslek, ekainaren 3tik 5era. Batxilergoko bi irakasle elkarrizketatu ditu ARGIAk: “Azterketa berria konpetentzien araberakoa bihurtu nahi dute, baina memorian oinarritua izaten jarraitzen du”.
Oraindik ere hainbat desoreka gainditzeko gauza ez den hezkuntza sisteman, filtro lehiakorra eta baztertzailea da Unibertsitatera Sartzeko Proba, ahots kritikoen ustez. Aurten, azterketa eredua aldatzeko lehen urratsa eman dute, eta aldaketa horiez hitz egiteko elkarrizketatu ditugu Gasteizko Ekialdea institutuko Batxilergoko azken urteko bi irakasle: Peio Salazar (Matematika) eta Itsaso Zamaioa (Historia).
Ikasturtea aldrebes hasi zenuten. Azterketa berriko ereduak berandu iritsi ziren eta urduri zegoen hezkuntza komunitatea.
Peio Salazar: Bai, aurreikusten zelako aldaketa sakonak etor zitezkeela, eta itsuan aritu ginen hasieran.
Itsaso Zamaioa: Esan ziguten Gabonen bueltan aterako zituztela azterketa ereduak, eta Batxilergoko bigarren mailako ikasleen urduritasuna irailetik hasten da, askok nota ona behar duelako; horri gehitzen badiogu ez genekiela etsamina mota berrien eredua nolakoa izango zen, ikasturte zati bat joan zitzaigun ezinegon horrekin.
Irailetik urduri, diozu. Badirudi Batxilergoko bigarren maila osoa bideratuta dagoela proba hau prestatzera.
Salazar: Batzuk ez dira joango unibertsitatera, batzuek Lanbide Heziketa hautatuko dute, baina zoritxarrez, oraindik ere unibertsitatera oso bideratutako ikasturtea da, bai. Halere, aitortu behar da proban sartzen dena eta bigarren mailako curriculumean agertzen dena ia berdina dela, eta hortaz, uztargarriak direla.
Zein dira azterketa eredu berriko aldaketa nagusiak?
Salazar: Matematikan, aldaketa handiena da iaz egon zirela lauzpabost buruketa eta buruketa bakoitzean zeudela bi azpi-buruketa, horietako bat aukeratzeko, eta orain, horietako batean ezin izango dela aukeratu, buruketa itxia izango dela. Nolabait, aukera gutxiago dago nota oso ona ateratzeko, horretarako aukera bat kendu delako. Baina formatua, buruketa motak eta gainerako guztia, bidali zaigun zirriborroan, berdin mantendu da.
Zamaioa: Historiako azterketari dagokionez, bi arlotan banatuko nituzke aldaketak. Batetik, orain arte egin den selektibitate azterketan bi eredu zeuden, ikasleek aukeratu zezaketen bloke bat edo bestea egitea, gaitegi erdia ikas zezaketen. Orain, gaitegi osoa sartzen da. Guk beti landu dugu gaitegi osoa, beraz, guretzat erraza izan da eredu berrira egokitzea, irailetik ikasturteko plana hala genuelako aurreikusia, baina badakit beste institutu batzuetan ikasturtean zehar gaitegi erdia lantzen zutela lanen bidez, eta beste erdia ikasten zutela azterketara begira, horientzat aldaketa handiagoa izan da.
Bestetik, azterketa eredua nolabait nahi izan dute konpetentzietan oinarritutakoa bihurtu. Lehen, 12 gai eta 24 testu-iruzkin ikasten zituzten eta azterketan gai bat eta iruzkin bat sartzen ziren; orain, gaia ez da garatzen eta kausak eta ondorioak galdetzen dira. Ideia ez da txarra, baina galderak esan dizkigutenez, memorian oinarritutakoa izaten jarraitzen du, ikasleek badakitelako gai bakoitzaren zein epigraferi egingo dion erreferentzia galderak, eta beraz, badakitelako zein epigrafe ikasi behar duten. 1936ko gerraren inguruan adibidez “1936ko gerraren kausak” eta “1936ko gerraren ondorioak” ikasi dituzte.
Testu-iruzkina aurrekoetan bezala mantentzen da azterketan, eta hori ere memorian oinarritutakoa da, ez da aldatu.
Galdera berri bat dago, konpetentzien araberakoa izaten saiatzen dena, baina ez du guztiz lortzen: ikasi beharreko 24 testu-iruzkinen bildumatik testu-iruzkin bat jarriko dute bost akatsekin, eta bost akatsak aurkitu behar dituzte.
"Ezin dugu ahaztu azterketa honen emaitza dela nota numeriko bat, eta inon ez dago ezarrita konpetentzia bakoitzak zenbat balio duen"
Beste ikasgaietan, Matematikan bezala, aldaketa nagusia da hautatzeko aukera murrizten dela, ezta?
Salazar: Ekonomian, Fisikan, Kimikan… behintzat, halaxe gertatu da. Aukerak apur bat txikitu dira.
Pixkanaka, konpetentzietarako biraketa egin nahi du azterketak, nola ikusten duzue?
Salazar: Konpetentziak ebaluatzeko jarraitutasuna behar da, ikasleen segimendua egin behar da. Egun bateko azterketa batean ezin dira konpetentziak ebaluatu, guztiz ilogikoa da. Gaur egun, eta teorian, Haur Hezkuntzatik Batxilergoraino, baita sarri unibertsitatean ere, konpetentziaka ebaluatzen da, horretarako daude lanak, aurkezpenak eta beste. Baina bat-batean ebaluatu nahi da ordu eta erdiko azterketa batean ikasleak urte osoan bereganatu duen jakinduria, konpetentziaka. Ez du zentzurik eta ezinezkoa da, ez dute lortuko.
Zamaioa: Orain dauden konpetentzia guztiak hartzen baditugu, ezinezkoa da azterketa bakarraren bidez ebaluatzea. Konpetentziak partzialki agian bai, osotasunean ez.
Salazar: Hori da, oso prozesu luzea da.
Baina hori da azterketa eredu berriak egin nahi duen bidea, ezta?
Salazar: Helburu bat izan daiteke, baina horretarako sistema osoa aldatu behar duzu. Zientzien kasuan, konpetentzia zientifikoa egin daiteke buruketen bidez, baina beste konpetentzia batzuk ere ebaluatzen dira Matematikan, adibidez, konpetentzia soziala, digitala, idazketarena… Lehen aipatu bezala, agian konpetentzia batzuk bai ebaluatu ahal izango dituzu azterketa honen bidez, baina beste batzuk ez.
Zamaioa: Gainera, ezin dugu ahaztu azterketa honen emaitza dela nota numeriko bat, eta inon ez dago ezarrita konpetentzia bakoitzak zenbat balio duen. Tira, Batxilergoan ere, ikasturtean zehar konpetentzien araberako ebaluazioa egin arren, bukaeran zenbaki bihurtu behar duzu, batez besteko horiek kontuan hartuko direlako ondoren bai Lanbide Heziketan, bai unibertsitatean sartzeko.
Aurrera begira ereduan aldaketa handiagoak espero dira?
Zamaioa: Historiako ikasgaiaren kasuan, aurrekoan esan ziguten ereduak gero eta gehiago joango direla konpetentzietan oinarritzen. Asmoa hori da, baina ez dakigu nola. Berez, lantaldeak daude horretan lanean, baina nik zaila ikusten dut.
Eta esandakoa, inon ez dago ezarrita konpetentzia bakoitzak duen balioa, eta unibertsitatera sartzeko probak nota bat behar duen heinean, bakoitzaren pisua zehaztu behar duzu, zeren nota horrek emango baitizu gradu batzuetarako sarbidea edo ez.
Ze punturaino uzten die azterketa eredu berriak autonomia nahikoa erkidegoei, eduki propioak lantzeko?
Salazar: Erkidego bakoitzeko unibertsitate publikoak prestatzen du azterketa, eta askatasuna du, salbu zehaztuta datozen curriculum zatietan. Matematikan, esate baterako, curriculumaren %60 estatuak zehazten du eta %40 erkidegoak, baina beste erkidego batzuetako azterketak ikusi izan ditudanean, ia berdinak dira guztiak, Matematikan behintzat ez dago apenas alderik.
Zamaioa: Historian bai, baditugulako gaiak Euskal Herriari lotuak, baina lantzen da “Frankismoa Euskal Herrian”, “Espainiako gerra zibila Euskal Herrian”… Muga hori ez da aldatu oraingoz.
Unibertsitatera sartzeko azterketa eredu berria estreinatu eta gutxira, datorren ikasturterako azterketa berriz ere “goitik behera” aldatuko dietela eta probak eskakizun maila altua izango duela salatu du EAEko Historiako irakasle talde batek. Azterketa eredua... [+]
Kanbon egin duten urteko biltzar nagusian ontzat jo dute lizeo berriaren garapenari buruzko txostena. Donapaleuko ikastolaren ondoan egongo da, eta hasiera batean 180 ikasle hartu ahal izango ditu, Seaskako arduradunen arabera. Lizeo berriaz gain, urteko biltzarrean azken... [+]
Kooperatibismo bat komunitateari begira UEUko topaketek, komunitatea ahaldundu eta lurraldeetako beharrei erantzuteko tresna direla gogorarazi ziguten. Halaxe da, bai, baina ekaina ez da kooperatibetan idealizaziorako garai egokiena, ez behintzat kooperatibetako kudeaketa... [+]
María del Cielo Galindo Puyalek EHUn Master Amaierako Lana aurkeztu du ostegunean, ekainaren 26an. Galindok kitxuaz hitz egin du epaimahaiaren aurrean, Boliviako emakume indigena meatzarien parte-hartze politikoaz. Lana kitxuaz eta gaztelaniaz idatzi du, eta bere anaiak... [+]
Zergatik eskaintzen dira Lanbide Heziketako hainbeste ziklo erdara hutsean EAEn? Zergatik jarraitu behar dituzte ikasketak gaztelaniaz ordura arte D ereduan euskaraz aritu diren ikasle andanak? Lanbide Heziketa euskalduntzeko behingoz plan estrategiko bat gauzatu dezala eskatu... [+]
Errektoretzaren erantzun ezan, ehun bat irakaslek berriz eskainiko diete ikasleei ahozko froga euskaraz pasatzeko aukera. Guraso elkarteek ere bat egin dute ekimenarekin, errektoretzaren inplikazioa eskatuz.
Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]
Ekainaren 23aren eta uztailaren 2aren artean iraganen da ahozko azterketa. Frantsesez pasa beharreko azterketa izanda, Seaskako, sail publikoko eta pribatuko irakasle batzuek publikoki jakitera eman dute euskaraz bideratzeko aukera eskainiko dietela ikasleei.
Gasteizko Umandi ikastola duela 50 urte sortu zuten hainbat familia aski ausartek –herri ekimena, orduan ere–, euskararen transmisioa ardatz hartuta. Mende erdia joan da, ikastola hazi egin da, belaunaldi berriak hezi ditu ez gutxi, komunitate baten erreferente ere... [+]
Lanez lepo harrapatu dugun arren, eskuzabal hartu gaitu Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburuak; elkarrizketarako aurrez adostuta genuen denbora luzatzen utzi digu, luze jo baitu solasaldiak. Karguan urtebete egin duelarik, berrikuntzaz aritu gara Begoña Pedrosarekin,... [+]
“Lehenengo mailako ikasleek enpresetan egin dituzten praktikak existitu ez balira bezala jokatzeko eta notak aurreko sistemaren arabera jartzeko eskatu digute”, adierazi dio ARGIAri irakasle talde batek. Hori eta beste hainbat adibide eman dizkigute, azaltzeko modu... [+]
Animalia-etikaz mintzatuko dira EHUko ikastaroetako batean. Leire Morras Aranoak, ikastaroaren zuzendariak, hezkuntzan antiespezismoa lantzeko dauden hutsuneak eta aukerak nabarmendu ditu.
Udako Euskal Unibertsitateak hogei jardunaldi eta topaketa antolatu ditu ekainaren 11tik hasita hilabete batez, hausnarketari bide emateko eta "arnasgune akademikoa" izateko helburuarekin. Inguma datu-base berrituan unibertsitate mailako jakintza alor ugaritako ia 50.000... [+]
Espainiako Lanbide Heziketaren legeak egoera larria ekarri duela iritzita, kezka nagusiekin manifestua idatzi du irakasle talde batek eta jasotako sinadurak aurkeztu dizkio Eusko Jaurlaritzako Lanbide Heziketako Sailburuordetzari. “Joan garen ikastetxe guztietan bat egin... [+]
Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburuak iragarri duelarik hainbat ikastetxe eta zonaldetan sukaldeak jarriko dituztela, EHIGE gurasoen federazioak dio gaur egun catering-enpresen esku dauden eskola-jantokietako eredua bera aztertzea eta bestelako kudeaketa bat bultzatzea dela... [+]