“Konpainiei emanaldiak egiteko aukerak emateak asko betetzen gaitu”
Dantzari ikusgarritasuna emateko helburuarekin sortu zuten Pasaiako Dantza Festibala (PDF) Haatik konpainiako kideek Pasaiako Udalarekin batera. Ekainaren 8tik 11ra Pasai Antxoko kaleetan emango diren hogei ekitaldi antolatu dituzte. Euskal konpainien emanaldiekin osatu dute bosgarren edizioaren egitaraua.Besteak beste, aurten eszenatokietako jardun profesionala utzi duen Iker Murillo dantzaria omenduko dute. Jaialdiaren azken egunean Zanga Handia ekimena egingo dute herritar askoren partaidetzarekin. Jaialdiaren nondik norakoei buruz aritu gara Jon Arsuaga eta Iurre Aranburu antolakuntza-taldeko kideekin.
Nolatan bururatu zitzaizuen PDF sortzea?
Pasaiako konpainia izanik, jaialdia egin aurretik bagenuen harremana udalarekin, eta dantzarekin zerikusia zuen zerbait egitea planteatu ziguten, eta herritarrentzako dantza eskaintza erakargarria egiteko modua kaleko jaialdi bat zela pentsatu genuen. Hasiera batean ekimen puntuala zen, jarraitasunik gabekoa. Lehen edizio hark arrakasta itzela izan zuenez, berriz antolatzea erabaki genuen.
Garapen eta gorabehera handiko bost urte izan dira…
2018an hasitako ekimena izanda, bultzada sendoa emateko tenorean iritsi zen pandemia. Dagoeneko guztiok ondo dakigu edozer antolatzea zein konplexua izan zen, baina hala ere eutsi genion, distantzia, edukiera eta bestelako neurriekin. Bestalde, hiriko jaialdia denez, herri-lanek ere baldintzatzen dute jaialdia. Esaterako, aurten metroa lur azpitik pasarazteko lanek baldintzatu dituzte emanaldien tokiak.
Horrez gain, Pasaiak badu berezitasun geografikoa, udalerriaren baitan lau herri txiki baitaude badiaren bueltan: Antxo, Donibane, Trintxerpe eta San Pedro. Sorrerako ideia urtero herriz aldatzea bazen ere, Antxon sustraitzea erabaki genuen, lehen jaialdiak izandako harrera onaz gain, dantzarekin lotura asko dituelako Antxok: Iker Murillo hemengoa da eta hemen dauka akademia, Alkartasuna dantza-taldea dago, Ebi Soria dantzari eta sortzailea hemen bizi da, guk ere hemen daukagu egoitza… Kasualitatez-edo, aurtengo jaialdian izango den Akira Yosidak esan zigun bera ere hemen bizi izan zela.
Zeren arabera hautatzen duzue egitaraua?
Urtetik urtera, ikusten eta ikasten goazen neurrian, egitaraua osatzeko irizpideak gero eta gehiago ari gara zehazten. Hasiera esperimentalagoa izan zen, akaso publiko orokorrarengana heltzea errazten ez zuena. Dantza garaikidea da oinarria, eta Euskal Herrian konpainia asko eta onak egoteak laguntzen digu bide horretan. Oinarri horretatik abiatuta, askotariko estiloak bilatzen ditugu: urbanoa, tradizionala, klasikoa… Aberastasun erakusgarri, aurtengo egitaraua euskal konpainiekin osatu dugu.
Zein ekarpen egin dizue halako jaialdia antolatzeak?
Lan piloa eskatzen digu, baina asko gozatzen dugu, dantzazaleak ere bagarelako. Oso barrutik bizitzen dugu, zentzu guztietan. Asko ikasten dugu ekartzen ditugunekin, bai sormenaz, baita antolaketaz ere; baina batez ere, asko pozten gaitu konpainiei emanaldiak egiteko aukera emateak. Badakigu zein zaila den haien bizimodua, eta guri gehien gustatuko litzaigukeena —jendaurrean aritzea— ematen saiatzen gara konpainiei. Gainera, dantzari izateak konpainien eskakizunak betetzeko erraztasuna ematen digu, eta eskertzen dutelakoan gaude.
Badakigu dantzak publiko minoritarioa duela, baina edozeinek har ditzake 15 minutu koreografia-pieza bat ikusteko. Egoera hori errazten eta bideratzen saiatzen gara, dantza herriko plaza eta kaleetara ekarrita. Asko zaintzen dugu emanaldiaren izaera, eta horren arabera hautatzen dugu tokia. Giro berezia sortzeko saiakera berezia egiten dugu.
Haatik konpainian sorkuntzaz harago egiten duzuen lanaren ispilua da PDF?
Baietz esan liteke. Koreografiak sortzeaz aparteko jarduerak egiten ditugu. Gipuzkoako Dantzagunearekin elkarlanean antolatzen ditugu dantza garaikideko Hik Dantza Landu formazio-tailerrak urte osoan zehar hainbat irakaslerekin. Kulturarekiko eta herriarekiko gertuko begiradarekin aritzen gara lanean, eta jaialdian islatzen den jarrera dela uste dugu.
PDF 2023 Egitaraua
Ekainak 8, osteguna (sortzaile berriak)
- 19:00 Ground zero. You are not machines. Skate parkean.
- 19:30 Jone Amezaga eta Manu Gaigne. Remedios vals. Skate harmailetan.
- 20:00 Unity kolektiboa. Biak bat. Biteri plazan.
Ekainak 9, ostirala
- 18:30 Haatik. Ezkiula. Biteri plazan.
- 19:00 Akira Yoshida. Burial of the bark. Skate parkean.
- 19:35 Mizel Theret. Komunikazio inkomunikazio. Skate gradetan.
- 20:30 Osa eta Mujika. Bueltaxka. Luzuriaga parkean.
- 21:00 Lokke. Doppel-Leo. Luzuriaga parkean.
- 21:30 Paula Parra. The bleedings issue. Luzuriaga parkean.
Ekainak 10, larunbata
- 11:00 Dantza familian tailerra. Irakasleak: Jone Amezaga eta Manu Gaigne. Luzuriagako udal lokalean.
- 13:00 Ekitaldi berezia: Iker Murillo dantzariari omenaldia. Biteri plazan.
- 17:30 Iker Murillo Studio 24. Erakustaldia. Biteri plazan.
- 18:30 Alkartxiki. Alkartasuna Dantza Taldea. Biteri plazan.
- 19:30 Qabalum. La medida que nos ha de dividir. Skate parkean.
- 20:00 Cia. Hiriko. X2. Skate gradetan.
- 20:45 Amaia Elizaran. Ihir. Luzuriaga parkean.
- 21:30 Kresala. Amoria & Dolore. Luzuriaga parkean.
Ekainak 11, igandea
- 12:00 Barra klasikoa. Iker Murillo Studio 24. Katuen Etxadian.
- 13:00 Herri ekimena. Zanga handia. Biteri plazan.
- 13:30 Ttipika. Dantzaldi gidatua. Biteri plazan.
Informazioa: Pasaia Dantzan Festibala
Emakumeak dantzara atera eta gizonezko dantzariek oztopatu egin dituzte, bultza egin diete eta haien dantza eragozten saiatu dira. Beste batzuetan musikariak geldiarazi dituzte eta ikusleetako batzuk bizkarra eman diete emakume dantzariei. Ez da Baztan, ez Hondarribia edo Irun;... [+]
"2000. urteko San Joan egunez, aspaldiko urteko jende multzorik handiena bildu zen Andoaingo Goikoplazan, hamabiak jotzearekin batera dantzarako prest. Lehenengo aldiz gizon eta emakumez osatuta zegoen axeri-dantzarien taldea zen". Hitz horiekin ireki zuen "Emakumeak... [+]
Elkarrizketa ilustratzeko erabili dugun argazki nagusia 1970eko hamarkadan hartua da. Erratzuko plaza festetarako apainduta ageri da, ezpelez atonduriko ohiko eszenatokiarekin eta etxetik etxera zintzilik, dilindan dauden xingolekin. Urrunean bi soinulari agertzen dira, Maurizio... [+]
Adina ez dela dantzan aritzeko oztopo agerian utzi dute Errenteria-Oreretako Beti Bizkor elkarteko euskal dantza taldeko kideek. Dantzaren onurak argi erakusten dituen testigantza esanguratsuak jaso ditu Ikerne Zaratek Oarsoaldeko Hitzan argitaratutako Adina ez dadin ekiteko... [+]
Biteri Kultur Etxean egin dugu zita Pepi Arrospiderekin (Hernani, 1952). Izaskun Auzmendirekin (Arribe, 1964) agertu da, biak San Joan konpartsako kideak. Telefonoa. Auzmendirena da, hizketan hasi da, baina Arrospide adi-adi dago. Ia sartu da telefonora bera ere. Segituan... [+]
“Guk entseatu egiten genuen, mutilei erakusten genien, parrilarako laguntza behar zutenean hor egoten ginen, baina gero sekula ere ez genuen dantzatzen plazan, ezta burutik pasa ere”. Oihane Auzmendi Iturbe (Legazpia, 1977) Sustraiak dantza taldeko dantzaria da,... [+]
Aitzindariak elkartea Aitzina Biga ikuskizuna prestatzen ari da. Ehun parte-hartzailetik gora izango dira dantzan, musikan, antzerkian, kantuan eta bertsotan apirilaren 19an Maulen aurkeztuko den ikuskizunean. Uztaila bitarte, beste lau emanaldi izango dira: Miarritze, Arrasate,... [+]
Azaroan estreinatu zuen bere lehenengo lana Nagore Tamayo dantzariak (Tolosa, 2000): Nondik abiatu inora izena du, eta Natalia Belén dantzariarekin batera gorpuztu du. Bere herrian egin dugu hitzordua, Zumardi Handian.
Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]
Iurretan 1995ean andreek soka-dantza nola plazaratu zuten idatziz jasoa du Jon Irazabalek. Izan ere, 1837ko San Migel jaietan emakumeek osatutako aurreskua dantzatu zela ikusita, arrasto haiei jarraika, kopla doinuz lagundutako soka-dantza ikasi eta kaleratu zuten Iurretako... [+]
Dantzaren munduan gabiltzanok askotan errepikatzen dugun ideia da dantza efimeroa dela. Elhuyar hiztegiak espainoleko "efímero"-ren ordaintzat ematen ditu honakoak: efimero, suntsikor, galkor, iragankor, iraungikor, ilaun. Ez dut gogoan nori irakurri nion... [+]
Azken urteetan Lapurdiko kontserbatorioan euskararen eta diziplina tradizionalen presentzia handitu da eta euskal dantzako ibilbideari forma ematen ari dira; irailean hasi da lehen zikloa. “Herri Elkargoa sortu zen Iparraldean eta nahi zuten herri musika eta herri... [+]
