Km0 filosofia oporraldian ere

  • Lizarraldeko Ameskoabarrena eskualdean dago Artaza herria, Urbasako natur ingurune paregabean. 2009az geroztik kanpin berezia dago martxan herri horretan: Artaza Urederra Kanpina. Joseba Ossa Altzibarrek darama kanpinaren kudeaketa duela bi urtetik hona, eta Km0 filosofia turismora ekartzeko saiakera egin du, kanpinaren jarduna ahalik eta eredu jasangarrienean eginez. “Turismo jasangarriago bat bultzatzea da gure ametsa, hemen inguruko jendea erakartzea. Ez dugu urruneko turismorik nahi”, dio.


2020ko maiatzaren 28an - 08:59
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Oporraldi luzeetarako nahiz egun gutxi batzuetarako hegazkina hartu eta urrunera mugitzeko ohitura oso errotuta dago gure artean, eta turismoaren kontzeptu horri buelta ematea da Artazako kanpineko kideen asmoa. Hurbileko turismoa bultzatzea, alegia.

Argindar gutxi kontsumitzen du kanpinak, eta autohornikuntza bidez funtzionatzen du: “Eguzki plaka eta metagailu elektrikoak ditugu, eta generadore bat ere bai eguraldia kaxkarragoa denerako. Ez gaude argindarraren sarera konektatuta”. Berokuntzarako pellet eta sua asko erabiltzen dute, horretan ere argindar kontsumoa txikitze aldera.

Jatetxe eta tabernan bertako produktuak darabiltzate ahal den neurrian: “Herriko artzainen gazta, hemen egiten den marmelada ekologikoa... ahal den guztia bertakoa izaten saiatzen gara”. Kanpinaren filosofia horrek bezero profil bat erakartzen duela dio Ossak, normalki kontzientzia ekologiko eta soziala duen jendea da. Aurrera begira, bestelako ekimenak bultzatzea du asmo, hau da, ikastaroetarako, topaketetarako eta horrelakoetarako erabiltzea kanpina: “Niri turismoa ez zait gehiegi interesatzen, etorkizunera begira ekologiari eta gizartegintzari begirako ekimenak indartu nahi genituzke”, dio.

Herri txikia baina mugimendu handikoa

Ehun biztanle eskaseko herria izanagatik ere, duela 15 urtetik Artazan ekologiari eta bestelako kontsumo ereduei lotutako mugimendu handia dagoela kontatu digu Ossak. La Fertilidad de la Tierra argitaletxeak bertan du bulegoa, antzinako moduan lan egiten duten artzainak daude, ekoizpen ekologikoan diharduten proiektuak badira, kontsumo ekologikorako kooperatiba bat ere martxan da...

Herriko mugimendu horiekin guztiekin harremanean daude kanpineko kideak ere, eta dinamika polita sortu dela diote: “Hau ez da ekoherrixka edo eko-housing proiektu bat, baina modu informal batean kutsu hori hartu du nolabait”.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Baratzetik mundura
2025-07-23 | Garazi Zabaleta
Aukera Natura
Kuartangoko lursaileko paisaia eraldatzen

Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]


2025-07-20 | Garazi Zabaleta
Aukera Natura
Kuartangoko lursaileko paisaia eraldatzen

Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]


2025-07-14 | Garazi Zabaleta
Mustai Ortua
“Baratzetik bizitzea erronka da, batez ere jendearen kontsumo ohiturengatik”

Marurin kokatutako proiektua da Mustai Ortua, Gorka Areitio Elorduik eta Marcela Pava Gomezek bultzatua. Diseinu grafikoko ikasketak egin zituen Areitiok eta horretan ari zen lanean, baina gainezka eginda zebilen. Pava, berriz, abokatua da lanbidez, baina ezin zuen horretan... [+]


2025-07-07 | Garazi Zabaleta
Larrinbarri
Ahabi ekologikoak Anbotopetik

Aramaioko Beñat Ibarguren Arrizabalaga da Larrinbarri ahabi ekologikoak ekoizteko proiektuaren bultzatzailea, eta 2012tik ari da Anbotopeko bere lursailetan fruitu gorri landareak eredu ekologikoan lantzen. “Lagun batek eta biok sortu genuen proiektua, hasiera batean,... [+]


2025-06-30 | Garazi Zabaleta
Oiartzun Burujabe
Auzolan praktikak herriko nekazari eta abeltzainekin

Burujabetzan sakontzeko egitasmoa da Oiartzun Burujabe proiektua, udalaren, herriko ehun ekonomikoaren eta herritarren artean bultzatu dutena. “Oiartzungo herritarrek bertako baliabideak eta produktuak, bertan ekoizten dena erabiltzea bultzatu nahi dugu, kanpoko... [+]


2025-06-23 | Garazi Zabaleta
Azpigorri
Bertako ahuntz arrazaren txorizoak

David de Blasek abiatutako proiektua da Azpigorri Ahuntz Txorizoak, eta izenak argi uzten duenez, azpigorri arrazako ahuntzekin ari da lanean. “Urteetan industrian aritu nintzen lanean, baina pandemia garaian artzain eskolara joan nintzen, eta ikasketak amaitutakoan... [+]


2025-06-16 | Garazi Zabaleta
Kimuak
“Bizirik dagoen landarea duzu ahoan ernamuin bat jatean”

Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]


2025-06-09 | Garazi Zabaleta
Basotxoa
Nafarroako ekoizle eta artisauen azoka berria Iruñeko Basotxoan

Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]


2025-05-26 | Garazi Zabaleta
Belardi
“Administrazioak egiten ez duenez, guk bultzatu dugu hiltegi proiektua”

2024ko irailetik martxan dute Urduñan Belardi hiltegia eta haragi-eraldaketarako gunea. Elikadura burujabetzaren bueltan herrian urte askoan egin duten prozesuaren ondorio da proiektua, Bedarbide abeltzainen elkarteak bultzatu duena. “Sektorean egindako ikerketatik,... [+]


2025-05-19 | Garazi Zabaleta
Ezpelzaintza 2050
Sitsak munduko ezpel baso handiena suntsitu ez dezan

Pirinioetan dago ezpel basatien munduko eremurik handiena, eta hain zuzen Nafarroako Pirinioan, Abaurregainan, sortu zuten 2020an Ezpelzaintza 2050 egitasmoa. Cydalima perspectalis sitsa hondamendi handia eragiten ari da ezpeldietan azken urteotan, eta espeziea babesteko eta... [+]


2025-05-12 | Garazi Zabaleta
Ortulaguntza
Ekoizle txikiei arnas emateko lanpostu publikoa Debagoienan

Duela urtebete pasa gauzatu zuten Ortulaguntza proiektua Debagoienan. Langile bat kontratatu dute bailarako nekazaritza proiektu txikietan txandaka lanean aritzeko, hartara ekoizleei lan karga arintzeko eta baldintzak duintzeko. “Sektorea zaurgarri zegoela eta errelebo... [+]


2025-05-05 | Garazi Zabaleta
Amillubi
Udaberriko festa, agroekologia ospatzeko

Maiatzaren 10ean egun osoko festa berezia antolatu dute Zestoako Amilibia baserrian. Agroekologiaren eta elikadura burujabetzaren alde, Gipuzkoako Biolur elkarteak abiatutako proiektua da Amillubi, eta udaberriko hitzordua aitzakia paregabea izanen da tarte eder bat partekatu... [+]


2025-04-28 | Garazi Zabaleta
Oihanartia
Alpeetako hegoaldetik Nafarroa Beherera, abeltzaintza estentsibo eta dibertsifikatuarekin

Proventza eskualdean, Alpeen hegoaldean abiatu zuten Lili Saint-Laurent euskaldunak eta Mathias Guibert proventzarrak abeltzaintza proiektua duela hamar urte pasatxo. “Ardi, ahuntz, behi, txerri eta pottokekin plantatu ginen etxalde dibertsifikatua landuz, baina laborantza... [+]


2025-04-14 | Garazi Zabaleta
Dai Konbutxa
Konbutxa eta hartzituak bizibide

2021 inguruan hasi zen Itziar Presa Blasco gernikarra konbutxaren munduan murgiltzen. “Magisteritza ikasi nuen nik, eta hezkuntzan aritu nintzen urteetan lanean, baina semeak jaio zirenean etxean geratzeko aukera izan nuen, eta ordu arteko guztia, nolabait, apurtu egin... [+]


Eguneraketa berriak daude