Jada euskaratuta dauden lanak euskaraz eskaintzera behartu dituzte legez plataformak astelehenetik, baina ez dute betetzen
Espainiako ikus-entzuneko legeak joan den astelehenera arteko epea ematen zien administrazioei plataformekin euskarazko bikoizketa eta azpidatziak sustatzeko akordioak lortzeko. Jaurlaritzak ez du halakorik itxi. Pantailak Euskaraz-ek salatu du erakundeek dutela plataformek legea betetzeko ardura, eta ez direla egiten ari. Kataluniako TV3, adibidez, dagoeneko ari da berak katalanera bikoiztutako lanak plataformetara bideratzen.
Espainiako ikus-entzunezko legeak bide ematen du plataformetan euskarazko edukiak sustatzeko, baita katalanezkoak eta galizierazkoak ere. Erakunde publikoak, bestalde, "axolagabetasunez" jokatzen ari direla salatu dute hemengo zein hango eragileek.
Legearen bosgarren xedapen gehigarriak zehazki, lau bide orri ematen ditu. Bata, akordio bat da Interneten ikus-entzunezkoak kontsumitzeko plataformek euskarazko, katalanezko eta galizierazko bikoizketak sustatu ditzaten. Akordioa autonomia erkidegoek eta Merkatuaren eta Lehiaren Espainiako Batzordeak adostu behar zuten plataformekin, legearen arabera, eta horretarako sei hilabeteko epea eman zuen. Astelehenean, urtarrilak 8, bukatu zen akordiorako data, eta ez da halako ezeren berririk izan. Daniel Condeminas komunikazioan adituak eman ditu xehetasunak Comunicació21 hedabidean.
Legeari entzungor
Ikus-entzunezkoen legeak jasota du plataformak behartuak daudela euskarazko, katalanezko edota galizierazko audio eta azpidatziak eskaintzera, aurretik halakorik existituz gero. Hori betetzen dela ikuskatzeko ardura autonomia erkidegoek dute, eta EAEko erakundeek ez dute betetzen, Pantailak Euskaraz ekimenak salatu duenez. TV3 adibidez, dagoeneko ari da aurretik egin dituen bikoizketak plataformetara bideratzen, adibide honekin ikus daitekeenez.
Horrez gain, beste artikulu batzuek diote hizkuntza gutxituetan eskaini behar dituztela kuota batzuk, eta hizkuntza gutxituetako ekoizpenetara edo bikoizketara bideratu behar dituztela urteko irabazien beste ehuneko batzuk. ARGIAk jakin duenez, Pantailak Euskarazek kalkulatzen du, adibidez, euskarara milioi bat euro bideratu beharko lukeela Netflixek. Beraz, eduki berri batzuk ere legez euskarara bikoiztu eta azpidatzita eskaini behar dituzte.
Lau plataformako kasuen datuak eman dituzte euskararen ikusgarritasun falta salatzeko: Prime Videok ez ditu 105 film eta telesailen euskarazko bertsioak eskaintzen, egon badauden arren; HBO Maxek 101enak; Netflixek 60renak; eta Disney Plusek 48renak. Pantailak euskaraz taldeak azpiko irudi hauen bidez zabaldu du zein diren lan horiek:
Gainera, Alex Aginagalde Pantailak Euskaraz-eko kideak, erakunde publikoen pasibotasuna gaitzesteaz gain, txio batez gogorarazi du EAEn eta Nafarroan ez dagoela ikus-entzunezkoek kontseilurik legea betetzen dela gainbegiratzeko; bai ordea Kataluniako (CAC) edota Valentziako erkidegoetan (CACV).ttps://twitter.com/PantailakEusk/status/1612371402434437122?s=20&t=Y0jXEoioliKDyCEDBOXpqA https://twitter.com/PantailakEusk/status/1612371402434437122?s=20&t=Y0jXEoioliKDyCEDBOXpqA
https://twitter.com/PantailakEusk/status/1612371402434437122?s=20&t=Y0jXEoioliKDyCEDBOXpqA https://twitter.com/PantailakEusk/status/1612371402434437122?s=20&t=Y0jXEoioliKDyCEDBOXpqA https://https://twitter.com/PantailakEusk/status/1612371402434437122?s=20&t=Y0jXEoioliKDyCEDBOXpqAtwitter.com/PantailakEusk/status/1612371402434437122?s=20&t=Y0jXEoioliKDyCEDBOXpq
Ikusgarritasunak ere garrantzia
Ikus entzunezko legearen bosgarren xedapenari jarraiki, plataformek ahalik eta eskuragarrien jarri behar dituzte hizkuntza gutxituetako bertsio horiek; esaterako, webguneen azalean jarrita edota lehen aukera gisa eskainiaz.
Halaber, jasotzen du plataformez gaindi ere sustatu beharko direla euskarazko, katalanezko eta galizierazko edukiak euskarri guztietan. Azpimarra jartzen du haurren bideratutako edukietan.
Administrazioa euskalduntzeko legeria aldatu beharra dagoela azpirramatzen du LAB sindikatuak eta hori lortzeko "herritarren aktibazioa" ezinbestekotzat hartu du. Hainbat ekimen eta mobilizazio egingo dituzte udazkenean.
Lapurdiko eskola batetik saiatu dira datorren ikasturterako Ganbara Hostel Bilbaon aterpea lotzen, baina Behatokian salatu dutenez, idatzizko komunikazioan euskaraz aritzeagatik zera esan diete azkenean: “Espainolez mintzatzen ez ginenez, ez gintuztela beren hotelean... [+]
Oraingoz hamabi gazte-taldek eman dute izena. Taldeen arteko bikoteak osatuko dituzte, eta haien arteko harreman informalak euskaratik eta euskaraz garatuko dituzte. Helburua da kontzientzia linguistikoa berpiztea. Euskal Herrian Euskarazek eta Gazte Euskaltzaleon Sareak abian... [+]
Hizkuntz Eskubideen Behatokiak argudiatu du kontraesanean daudela jardunaldien helburua, hau da, gaztelania bultzatzea, eta euskararen normalizazioa eta biziberritzea. Observatorio Global del Español erakunde antolatzaileari gutunez eman dio erabakiaren berri, eta 2024an... [+]
Donostiako Udaleko langileen batzordea osatzen duten bost sindikatuek (ELA, LAB, CCOO, Erne eta ESAN), akordioa egin dute, Euskaraldia dela-eta langileen parte hartze aktiboa sustatzeko eta euskaraz bizi eta lan egiteko aukerak bermatzeko. LABeko ordezkari Joseba Alvarezek... [+]
Nafarroako Unibertsitate Publikoko Euskara Taldeak inkesta bat egin du ikasleen artean. Halaber, euskara plana ikasturte honetan amaitzen dela ikusirik proposamen berriak egin dizkiote unibertsitateko zuzendaritzari. NUPen euskaraz ikastea "ezinezkoa" dela ere salatu... [+]
Ospitalizatuta dauden pazienteek eskumuturrekoan eramango dute “e” ikurra. Hala, osasun langileek badakite herritar horiek eskatu dutela euskaraz artatua izatea. Osakidetzak dio euskarazko komunikazioa errazteko beste tresna bat gehiago dela. Proiektu zabalago bateko... [+]
EHEk deituta, Baionan manifestazioa egin dute apirilaren 6an. Euskararentzat eta euskaldunentzat justizia eskatu dute, eta Euskararen Errepublika aldarrikatu. Hilaren 11n EHEko bi kide epaituko dituzte Baionako auzitegian desobedientzia ekintza bat egin izanagatik.
Behatokiak Hizkuntza Eskubideen Egoera 2024 txostena aurkeztu du. Herritarrek helarazitako gertakarien bilduma aztertuta, ondorioztatu dute 2024an egoerak ez duela hobera egin, eta gainera, kexak jaso dituzten hainbat entitateren eskutik urraketak iraunarazteko jarrera sumatu... [+]
Ez atera zalapartarik, ez konfrontatu, ez biktimizatu... eta obeditu. Subjektu zapaldu gisa, kasu honetan euskaldun gisa, mintzo gara, zenbatetan entzun behar izan ditugu halakoak? Ironiaz, honelaxe esan zuen, duela bi urte, Euskaltzale Independentiston Topaketan, Amets... [+]
Euskal Herrian Euskarazek manifestazioa deitu du apirilaren 6rako, 11n EHEko bi kide epaituko dituztelako. Hiriburuetatik autobusak antolatzen ari dira. Bi helburu bete nahi dituzte, batetik, epaituak izango diren bi kideei babesa erakustea, eta bestetik, euskararentzat justizia... [+]
ELA sindikatuak azaldu duenez, azken Lan Eskaintza Publikoaren oinarrien arabera, Ertzaintzarako eskainitako lanpostuen %20ak eta Udaltzaingoaren %30ak ez daukate euskara-eskakizunik. Gasteizen, adibidez, udaltzain-lanpostuen erdietan, 24tan, ez dago euskara-eskakizunik.
Ba al dakizue frantses batzuk harritu egiten direla mugaren alde honetan ere euskaldunak bagaudela jakitean? Ba bai, harrigarria bada ere, behin, Donostian, frantses batzuei entzun nien sinetsi ezinik beren buruari galdetzen: “Saint-Sébastien est au Pays... [+]
"No entiendo, en castellano por favor" eta gisakoak ohikoak dira eskolako guraso Whatsapp taldeetan, baina Irungo Txingudi ikastola publikoan euskara hutsean aritzeko modu erraz eta eraginkorra dute, behar duenarentzat itzulpen sistema berehalakoa ahalbidetuta.