Bizitzaren garestitzea ikasturteko dinamika orokortzat hartuta, BATUTA Judimendiko (Gasteiz) Elkartasun Sarean energiaren garestitzearen inguruko lanketa burutu dugu kurtsoko lehenengo hiru hilabetekoan. Lanketa honen baitan burutu ditugun ekintza ugarien ostean, urtarrilaren 12an 19:30tan Médico Tornay plazatik abiatuko den auzo mobilizazioa deitzea beharrezkoa ikusi dugu.
Izan ere, Judimendin berriki burutu dugun inkesta baten ondorioak larriak dira: auzokideon heren batek arazoak izaten ari ditu negu honetan energia ordaintzeko eta %90a baino gehiago kontsumo ohiturak aldatzera behartua ikusi da energiaren prezioaren igoeragatik. Bitartean, energia-enpresa handien irabaziak etengabe hazten ari dira. Honek argi uzten du arazoaren erroa ez dagoela energiaren jatorrizko prezioaren igoera batean, baizik eta energia-enpresen margen ekonomikoetan. Hau da, bizitzaren –eta zehazki, energiaren– garestitzea ez dute gertaera koiunturalek azaltzen, baizik eta kapitalismoaren ondorio zuzena da.
Egia da urteko azken egunetako energia eolikoaren aparteko sorkuntzak eta izan ditugun neguko opor tropikaletan energia-eskaria jaitsi izanak etxe askotan kolpea lausotu duela, baina azken egunotan prezioak berriz gora ari dira. Izan ere, ez dirudi zentzudunegia klima-aldaketak dakarren eguraldi ezegonkortasunaren aurrean, energiaren prezioa honen menpe fluktuatzen duen merkatu baten eskuetan uztea, ezta oinarrizko ondasunen ekoizpena, kasu honetan energiarena, etekin ekonomikoak helburu dituzten enpresen kontrolpean uztea.
Hala ere, bizitzaren garestitzea ez da soilik prezioen igoeraren kontu bat. Egungo baldintzek ez dute bermatzen kapitalak behin izan zituen hazkunde tasak, eta beraz, metaketa bermatzeko, bizitzaren aurka oldartu da. Kapitalak, soldatapeko lana inoiz baino gehiago estutzen ari du; lan merkatuko periferiak handituz, non soldata baxuak, partzialtasuna, behin-behinekotasuna eta ezegonkortasuna nagusi diren. Modu honetan, prezioak igotzen diren bitartean, soldata errealak jaisten dira, hots, gure kontsumo ahalmena jaisten da. Eta beraz, sistema kapitalistak klase herrikoien baldintza materialak bermatzeko duen egiturazko ahultasuna agerian gelditzen da; merkatua baliabideak esleitzeko mekanismorik egokiena ez dela agerian gelditzen den moduan.
Horregatik guztiagatik, mobilizatzera deitzen dugu: alde batetik, energia bezalako oinarrizko ondasun bat ordaintzeko zailtasunak ditugun bitartean, enpresa energetiko handiak irabazi ikaragarriak pilatu dituztela salatzeko. Edo beste era batean esanda, enpresa hauen mozkinak, gure miseriaren gain lortzen dutela salatzeko. Bestetik, energiaren fakturari aurre egin ezin izatea arazo indibiduala ez dela ikustarazteko eta problematika honen aurrean komunitatea indartzeko. Edo bestela esanda, zapalduon arteko elkartasuna sustatzeko.
Bukatzeko, adierazi nahi dugu egoera honen aurrean, autoritate politikoak bi aukera dituela. Oligopolio energetikoari men egin edota komuna dena, guztionak diren interesak eta beharren alde lerratzea. Orain arte, politika neoliberalen babesean, merkatuaren logikapean ez zeuden jardueren merkantilizazioak, pribatizazioak, finantzarizazioak eta desarauketak eman dira. Horrela, bizitzaren sostengurako ezinbestekoak diren ondasun eta zerbitzuen desjabetzea ekarriz, kapitalaren erreprodukzioaren mesedetan. Komunitatea oinarritzat hartzeak aldiz, filosofia orokorraz gain, egiteko moduak eraldatzea eskatzen du ere. Parte-hartzeko moduetan eta komunitatearen paperari dagokionez eraldaketa bat suposatzen baitu. Badakigu energiaren problematikaren irtenbideak ez direla errazak, baina hauek elkarrekin pentsatu eta martxan jartzearen aldekoak gara. Energia bezalako oinarrizko ondasun baten gainean komunitatearen kontrola da norabide aldaketa emateko modu bakarra.
Hala ere ez gara inozoak, BATUTAtik badakigu irtenbideak ez ditugula (soilik) auzo mailan topatuko. Auzoa egunerokotasuna gertatzen den espazioa da, eguneroko harreman estuenak sortzen diren tokia. Auzoak, problematika berdinak jasaten ditugunon artean harremanak garatzeko aukera ematen digu eta harreman horietatik elkarlaguntzako dinamika ezberdinak ernatu daitezkela sinestuta gaude. Azken finean, auzoa baldin bada gure egunerokotasunaren erreferentziazko espazioa, logikoa da espazio bizigarri bat bihurtu nahi izatea. Era berean, jakin badakigu beste eragileekin eta beste markoetan eragin beharko dugula helburu horiek lortzeko. Horregatik gure prestutasun osoa erakusten dugu beste eragile batzuekin elkarlanean.
BATUTA, Judimendiko Elkartasun Sarea
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Historikoa izan da, Monarkia Espainiarreko epaitegi batek honako ebazpen hau onartu du: "Iratxe Sorzabal zaintzeaz arduratzen ziren funtzionarioek elektrodoak aplikatu zizkioten deklaratzera behartzeko, eta horrek zera dakar, haren oinarrizko giza eskubideak nabarmen... [+]
Energia eta telekomunikazio burujabe eta iraunkorraren aldeko manifestu kolektiboa.
Israelgo Estatuaren aldeko funts batek Espainiar Estatuko makrojaialdi gehienak erosi ditu. To. Hondartza ondoan noria eta guzti duen jaialdia zein hardcoreta tatuajedunak joaten direna, 1.400 miloi euroko trukea, Palestinako kolonia israeldarretan etxebizitzak eraikitzeko... [+]
Gasteizko Arana auzoan Nazioarteko Babeserako Harrera Zentroa birgaitzeko lanak hasi ondoren, bizilagun okupatuak eta kezkatuak garen aldetik eta Euskal Herria benetako harrera- herria izan dadin, berriz ere publikoki posizionatu beharra ikusi dugu. Beste behin ere lengoaia... [+]
Ikusiz zenbat psikologok, medikuk, terapeutak… metodo mirakuluak partekatzen dizkiguten, pentsa daiteke haurren heziketa nazioarteko kezka dela eta denok adituak bilakatu garela.
Azken asteotan, energia berriztagarriei buruzko eztabaida komunikabideetan zabaldu da. Euskal Herrian, lehenik eta behin, Aritz Otxandianok jasandako erasoaren kasu mediatikoa izan genuen, berak energia berriztagarrien aldeko jarrerari egotzi ziona; handik egun gutxira,... [+]
Izenak, berez, ez du izana gordetzen. Papera ez da nahikoa, nahiz eta paperak denari eusten dion. Busti arte. Halaxe gertatu da Gipuzkoako Foru Aldundiko Lurralde Oreka Berdeko Departamenduarekin. Izan ere, izenak gorde beharko lukeen izanari uko egin dio; besteak beste, 2023ko... [+]
Badira aste batzuk Europar Batasuneko presidente den Ursula von der Leyenek zortziehun mila milioi euroko gastu militarraren beharraren berri eman zuela. Gastu hori Europak jasaten duen mehatxu militar bati aurre egiteko omen da, eta mehatxu horri batasunez erantzun beharra... [+]
Ez dakit itzalaldiak itsutu gaituen edo itsu gaudelako itzali garen. Edozein kasutan, itzalaldia ez da gaur hasi eta bukatu den gertaera histerikoa –barkatu, historikoa–. Aspaldian hasi zela uste dut eta, zoritxarrez, ez zen San Prudentzio egunean amaitu.
“Gabezia guztiekin ere, sindikatuek gizateriaren alde inoiz egon den beste edozein giza erakundek baino gehiago egin dute. Duintasunari, zintzotasunari, hezkuntzari, ongizate kolektiboari eta giza garapenari beste edozein pertsona-elkartek baino gehiago lagundu... [+]
Harriduraz irakurri dugu prentsan Aritz Otxandianori etxean bertan bengalekin egindako erasoaren albistea. Berak sare sozialetan eman zuen gertatutakoaren berri. Bai bera, bai bere adierazpenak jasotzen dituzten hedabideak ahalegindu dira eraso hori makro-berriztagarriei buruzko... [+]
Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]
Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]
Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]
Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]