Itsaso Gorriko edukiontzien garraioa %90 jaitsi da Yemengo huthien erasoen ondorioz

  • Gazaren alde dozenaka ekintza egin dituzte huthiek azarotik. 65 herrialdetako ontziei eragin die egoera berriak, AEBetako inteligentzia zerbitzuen arabera.


2024ko ekainaren 17an - 09:28
Azken eguneraketa: 16:00
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Azarotik ari dira Yemengo huthiak Itsaso Gorritik igarotzen diren itsasontzi ugariren aurkako erasoak egiten, Israelekin edo haren aliatuekin loturak dituztela leporatuta. Palestina eta Hamas babesteko ekintza gisa aldarrikatu dituzte erasook, genozidioaren aurka egindakoak. Igarobide estrategikoa da Itsaso Gorria nazioarteko merkataritzan, Suezko kanalaren bidez Europa eta Asia lotzen dituelako.

Aste honetan egin dute lehen ebaluazio publikoa AEBetako inteligentzia buruek Itsaso Gorriko erasoei buruz, eta ondorioztatu dute edukiontzi garraioaren %90 desbideratu egin behar izan dela, huthien mehatxuagatik. Abendutik otsailera arteko datuak dira, baina ordutik garraioak murriztuta dirauela diote adituek. Azken hilabeteetan ere dozenaka ontziri egin diete eraso huthiek..

Otsailean jakinarazi zuten ofizialki huthiek debekua ezarri dietela Israel, AEBak eta Erresuma Batuarekin lotutako ontziei Yemen inguruko uretan ibiltzeko. Ontzi askori eragiten die debekuak: hiru herrialde horietako banderak dituztenei, herrialde horietako pertsonen jabetza direnei eta baita herrialde horietan geldialdia duten ontziei ere. AEBetako inteligentzia zerbitzuen arabera 65 herrialderi eragin diete huthien erasoek, Gazaren aurkako azken sarraskia hasi zenetik. AEBek eta Erresuma Batuak Yemen bonbardatu dute hilabete hauetan, erantzun gisa. Huthiek AEBetako Itsas Armadako ontziei egin diete eraso, beren aliatuenei eta baita merkataritza ontzi ugari ere, bai Itsaso Gorrian zein Adeneko Golkoan, Arabiako Itsasotik Itsaso Gorrirako pasabidean.

Nazioarteko merkataritzari kolpea

Huthien erasoek hankaz gora jarri dute nazioarteko merkataritzaren zirkulazioa. Itsaso Gorria eta Suezko kanala zeharkatu ezin izateak ontzi gehienak behartu ditu Afrika hegoaldetik inguratzera, Europa eta Asia arteko bidean. Zeharkaldi alternatibo honek 11.000 itsas milia (20.372 km) gehitzen dizkio bidaia bakoitzari, aste bat edo bi gehiago bidean eta milioi bat dolar inguru erregaietan. 29 garraio eta energia enpresek gutxienez aldatu dituzte beren ibilbideak erasoen ondorioz.

AEBek hasieratik zabaldu dute susmoa Iran dagoela huthien erasoen atzean, baina Iranek ukatu egin du hainbatetan. Huthiek hitzeman dute palestinarren aldeko elkartasun kanpainarekin jarraituko dutela Israelek gerra gelditzen duen arte. Sionistek 37.000 palestinarretik gora hil dituzte azken zortzi hilabeteetan.

Nor dira huthiak?

Huthiak Yemengo milizia xiita dira, Sana hiriburua eta herrialdeko zonalde handiak kontrolpean dituena 2014tik. Erresistentziaren ardatza izenekoan kokatzen dira huthiak, Iranen gidaritzapean, Hamas eta Hezbollahrekin batera, Israelen, AEBen eta “Mendebaldeko indarren” aurka. Saudi Arabiak gidatutako koalizio batek esku hartu zuen Yemenen, Arabiar Emirerri Batuen eta Bahreinen laguntzaz, eta huthien aurka ari da borrokan, herrialdearen kontrola eskuratzeko. Hala ere, huthiek koalizioaren erasoei aurre egin eta kontrola mantendu dute zonalde askotan.

Iranek eta huthiek biek dute etsai Saudi Arabia, eta salatu izan da Iranek armaz hornitzen dituela huthiak, frogatu ez den arren. AEBetako ikerketa militarrerako institutu baten arabera, Hezbollahk esperientzia eta prestakuntza militarra eman dizkie huthiei 2014tik.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Gazaren aurkako sarraskia
2025-06-25 | Rafael Poch | CTXT
Mendebaldea bere mundu-gerra eskalatzen ari da

Gaza izan zen iragarpena, Ukraina tanteoa, Iran eskalada, baina Errusia eta Txina dira traka eta azken helburua. Europar Batasunak "Israelek bere burua defendatzeko duen eskubidea" baieztatzen jarraitzen du, eta bere lehen potentziaren buruak aitortzen du "Israel lan... [+]


Israelek beste 33 palestinar hil ditu Gazan, eta Mahmud Khali ikaslea aske utzi dute AEBetan

Israelek 33 palestinar hil ditu Gazan igandetik astelehenera bitartean, horietatik sei janari bila zihoazela. Israelgo armadak jakinarazi du Gazan bahituta zituzten hiru israeldarren gorpuak berreskuratu dituela. Bestetik, Mahmud Khali AEBetako Columbia Unibertsitateko ikaslea... [+]


2025-06-19 | Axier Lopez
Banco Santanderrek armagintzan eta genozidioan duen parte-hartzea salatzeko ekintza egin dute Azpeitian

Azpeitiko Elkar-ekin taldeak protesta ekintza egin du asteazken gauean. 1.000 kilo obra-hondakin utzi dituzte bankuko sarreran, hildakoak irudikatzeko panpinak jarri eta porlanez zikindu dute egoitza.


Dagoeneko 400 gazatar hil dituzte Israelgo soldaduek, laguntza humanitarioa jasotzera bidean

3.000 zauritu ere utzi dituzte Israelgo armadaren erasoek. Maiatzaren bukaeran berrekin zioten laguntza humanitarioari, GHF fundazio estatubatuarraren eskutik; eta ordutik, bertaratutakoei tiro egin diete soldadu israeldarrek.


2025-06-18 | Mati Iturralde
Gizatasunaren amaiera

Duela urtebete, toki honetan bertan, existitzen ez zen herri bati buruz idatzi nuen, eta existitzen ez den herri horrek Palestinako genozidioa geldiarazten lagunduko zuela amestu nuen. Argi dago ez dugula lortu. Urtebete geroago, oraindik ere, haurren hilketa masiboak eta herri... [+]


Gazara Martxako Euskal Herriko ordezkaritzaren komunikatua Egiptotik
Okupazioa dagoen bitartean, erresistentzia egongo da

Euskal Herriko ordezkaritza gara Gazara Martxan. Egiptora etorri gara mezu argi batekin: genozidioa salatzeko, blokeoarekin amaitzeko eta Israel estatu genozidarekin harreman guztiak eteteko exijitzeko.

Gure elkartasun ekintzaren aurrean, aginte sionistaren eta... [+]


Egiptok Gazarako martxaren aurkako errepresioa gogortu du, ekimena amaitutzat eman badute ere

Antolakuntzak salatu du Poliziak jarraitzen duela martxako partaideak atxilotzen eta tratu txarrak ematen. Kezka berezia agertu du Saif Abukeshek martxako presidentekidearen egoeragatik: astelehen arratsaldean atxilotu zuten, tratu txar “larriak” eman... [+]


Gazara martxak bere helburua mantentzen du Egiptoko Gobernuaren errepresioaren gainetik

Egiptoko Poliziak militante ugari atxilotu ditu ostiralean, eta hainbat zauritu eragin, protesta oztopatzeko saiakeratan. Nazioarteko martxaren antolatzaileek adierazi dute aurrera jarraituko dutela, eta datozen orduetan erabakiko dituzte hurrengo pauso zehatzak.


Tunisiatik Gazara abiaturiko ‘Al Soumoud’ auto-karabana geldiarazi dute Libiako Sirte hirian

Asteartean pasa zuten Tunisia eta Libiaren arteko muga, ondotik Egiptora sartu eta bertatik Gazara heltzeko asmoz. Berez, Libiako autoritateen babesa jasota du ekimenak, eta jarrera horri segika bidea berriz irekitzea galdetu diete poliziei antolatzaileek.


Agus Gorbea, Gazako martxatik deportatua
“Martxak ezin badu aurrera egin, beste alternatiba batzuk jarriko dituzte martxan; zerbait egingo dute ziur”

Gazarako Martxara bidean, Kairoko aireportuan atxilotu zituzten euskal herritarren artean dago Agus Gorbea, eta momentuz deportatu duten bakarra izan da. Euskal Herrira bidean dagoela erantzun ditu ARGIAren galderak.


2025-06-13 | Irutxuloko Hitza
Palestinaren aldeko bi eguneko baraualdia egingo du Argituz elkarteak Donostian

Palestinako herria pairatzen ari den genozidioa salatzeko bi eguneko baraualdia egingo du Argituz elkarteak Donostian asteburu honetan, larunbatean eta igandean. Garibai kaleko 19. zenbakian egingo dute elkartasun ekintza.


Israel gosea arma gisa erabiltzen ari dela salatu du Nazio Batuen Batzar Orokorrak

Espainiako Estatuak eta Palestinak bultzatuta, 146 herrialdek alde bozkatu dute, 12k kontra eta 19 abstenitu dira. Ebazpenak Gazako sarraskia eta Israelen hedapena Zisjordanian salatu ditu eta nazioarteko ebazpen judizialak betetzea eskatu.


Melisa Pérez, Kairon atxilotua
“Debekatu egin omen dute Gazara martxa, baina guk aurrera jarraituko dugu”

Egiptoko Gobernuak Israelen presioei men egin eta ehunka pertsona atxilotu ditu, Gazara egitekoa den martxa gelditu nahian. Hala ere, milaka lagunek martxari hasiera emateko prest jarraitzen dute, Israelen blokeoa apurtu eta genozidioa gelditzeko presioa egin asmoz. Melisa... [+]


Nazioarteko martxako euskal herritarrak Kairotik
“Gu atxilotzen ari dira martxarekin fokua Palestinan jartzen ari zelako”

Kairoko hotel batetik hitz egin du ARGIArekin ostegun goizean Pili Revilla gasteiztarrak. “Edozein momentutan atxilotu gaitzakete”, adierazi du. Solasaldiaren unean Euskal Herritik joandako bost herritar daude atxilotuta, eta nazioarteko dozenaka. Arreta Palestinako... [+]


2025-06-12 | ARGIA
Gazarako Martxan parte hartu behar zuten herritarrak atxilotu dituzte, eta dozenaka deportatu

Ekainaren 13an hasi behar duen Gazarako Martxako partaideak atxilotzen ari da Egiptoko Polizia, tartean hainbat euskaldun. Israel Gazan egiten ari den sarraskia salatu eta korridore humanitario bat ireki dadila eskatzeko abiatu dute ekimena mundu osoko 3.000 herritarrek. 


Eguneraketa berriak daude