Indarkeria Sexistaren Aurkako Emakumeen Plataformak eta Iruñeko Peñen Federazioko Talde Feministak salatu dute Navarra Sumaren udal gobernuak erasoen aurkako estrategia "urardotu" duela eta alde bakarrez aritu dela, beren ekarpenak egiteko aukerarik eman gabe. Mahaitik altxatzearekin batera, etorkizunean lankidetza berreskuratzeko gogoa agertu dute.
Iruneko Indarkeria Sexistaren Aurkako Emakumeen Plataformak eta Iruñeko Peñen Federazioko Talde Feministak asteazkenean jakinarazi dute Iruñeko Udalarekin elkarbanatu izan duten emakumeen aurkako indarkeriaren aholkularitza taldetik atera direla. 2014az geroztik mugimendu feminista eta Iruñeko Udala elkarrekin aritu dira sanferminetan eta auzoetako festetan gertatzen diren sexu erasoen aurkako estrategiaren lanketan. Alabaina, Navarra Suma agintera heldu zenetik, harremana kaskartuz joan da, harik eta hautsi den arte.
Hausturaren eragilea hiriko jai nagusiei begira egin ohi den kanpaina izan da, zeina mugimendu feministaren "adostasunik gabe" onartu duen Udal Gobernuak. Feministek adierazi dute Enrique Maya alkateak estrategia "urardotu eta edukiz hustu" duela, eta alde biei zegozkien erabakiak alde bakarrez hartu dituztela, "ekarpenak egiteko aukerarik eman gabe". "Gobernu honek badaki ezin duela ezabatu kanpaina osoa errotik, baina ahaleginak eta bi egin ditu indargabetzeko, edukiz husteko eta orain arte elkarrekin egin ditugun aurrera urrats guztiak desegiteko", adierazi du Indarkeria Sexistaren Aurkako Emakumeen Plataformako Iratxe Alvarezek.
Besteak beste, orain arte egindako kanpainetan ageri izan den eta dagoeneko ikoniko bilakatua zen esku gorria bigarren maila batean kokatu dutela adierazi du Alvarezek, baita ohiko leloa aldatu ere; Aske, ni beti aske. Iruña, eraso sexisten aurka konprometituta izango da lelo berria, feministen arabera sanferminekin loturarik ez duena. “Lelo hori 2021ko otsailean sortu genuen, eta ez dago sanferminetarako pentsatuta”, jakinarazi dute, sanferminetarako kanpainak integrala izan behar duela argudiatuz. Aldaketa horiez gain, kanpaina ikusarazteko euskarriei dagokienez ere egin dituzte moldaketak: "Esan ziguten ez zituztela ohiko euskarriak erabiliko: iragarkirik ez garraio publikoan, ez bideorik, ez irrati-telebistarako piezarik, ezta agertokietan jarri beharreko afixarik ere".
Halere, sexu erasoen aurkako protokoloa aldatu izana da gertakari larriena feministentzat. Orain arteko protokoloaren arabera, jaietan sexu erasoren bat gertatuz gero, mugimendu feministari zegokion mobilizazioak deitzea, eta horiekin bat egiten du udalak. Hala adostu zuten bere garaian udal talde guztiek. Baina udal gobernuak hori aldatu duela jakinarazi dute feministek.
"Navarra Sumaren udal gobernuak nahi duena da ahalmen hori udalaren esku uztea, sexu erasorik gertatuz gero, eurek erabaki dezaten noiz, nola eta zergatik egin behar diren mobilizazioak", Alvarezen hitzetan. Plataformaren iritziz, jaietan gerta daitezkeen erasoen aurrean ez-ikusiarena egiteko aukera izateko nahia da horren atzean ezkutatzen dena. Irakurketa horrek bat egiten du iazko azaroan Edurne Elio udal komunikazio arduradunak egindako adierazpenekin, iradoki baitzuen erasoen berri emateak hiriaren irudia zikintzen duela.
Mahaitik altxatu arren, etorkizunean berriz lankidetza berreskuratzeko gogoa agertu dute feministek.
Alde Zaharreko Ekimeneko Ana Sagastirekin hitz egin du Euskalerria Irratiak, bertako bizilagunek sanferminak nola bizi dituzten ezagutzeko. Bederatzi egunez eta 24 orduz soinua gehiegizkoa eta pixa usaina erabatekoa dela esan du. Jaia eta egunerokotasuna uztartzeko... [+]
Bederatzi egun eta gau luzeren ostean, Iruñeak normaltasunera itzuli nahi du Sanferminak ixten dituen azken ekitaldiarekin: Villavesako entzierroa, non gaizki tratatzen den gauza bakarra parte hartzaileen gibela eta osasuna baita. Ekitaldi herrikoi honen ondoren hasten da... [+]
Performance umoristiko batean gurutze batekin masturbatzen ari zarela irudikatzea delitua izan daiteke Espainiako Legearen arabera. Baina normaltzat hartu behar ei dugu, inoiz existitu ez zen norbait omentzea egurrezko panpina bihurtuta, “munduko jairik onenetako”... [+]
Gutxienez hamahiru sexu eraso salatu dituzte hainbat emakumek, horietatik bi "intentsitate handikoak", eta besteak "arinagoak". Mugimendu Feministak gogorarazi du salatutakoez gain "sexu eraso gehiago" egon daitezkeela, eta lanean jarraituko duela... [+]
Mugimendu Feministak deituta, ehunka herritar, ordezkari politiko eta jaietako talde bildu dira uztailaren 13an Iruñeko Gaztelu Plazan. Intentsitate handiko eraso baten eta intentsitate txikiko beste hainbat erasoren testuinguruan egin dute elkarretaratzea. Eraso sexistarik... [+]
Laba, EHE eta Harituk antolatuta, bazkaria Oko Plazako Herri Sanferminak gunean izan da. Bertan, antolaketaren zergatiak azalduko dizkiguten galderak egingo dizkiegu.
Bigarren urtez jarraian Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak "jota aldarrikatzailea" abestu du uztailaren 7an, sanferminetako prozesioan, balkoi batetik. 2024an "elkarbizitzaren ideia faltsuari eta turismoaren negozioaren ondorioei" abestu... [+]
AnimalNaturalis eta PETAk manifestazioa egin dute Iruñeko Udaletxearen aurrean, tauromakia bekatua da lelopean.
Sanferminak ate joka direla, Iruñerriko feministek Alde Zaharreko kaleak zeharkatu dituzte, eraso sexisten aurkako aldarria zabalduz.
Eduardo Ibero, Lidon Soriano eta Dyna Kharrat, Yala Nafarroa Palestinarekin plataformako kideek, 2025eko sanferminei hasiera eman dion suziria piztu dute.
Erasoen aurrean jarduteko protokoloaren garrantziaz mintzatu da Equala berdintasun aholkularitza zerbitzuko Leire Martinez. Eraso baten aurrean zer egin, nora deitu eta nola babestu jakiteko balio du. Iruñeko Peñen Federazioarekin aritu dira elkarlanean aurten ere.
Palestinaren askatasunaren aldeko eta genozidio eta okupazioaren kontrako Nafarroako plataforma izan da hautagai bozkatuena.
O plazan garatuko dute egitaraua. Bazkariak, bertso saioa, txikientzako antzerkia, pilota txapelketa, herri olinpiadak eta elektrotxarangak izango dira, besteak beste.
‘Sanfermines de 1978. Los victimarios’ liburua kaleratuko du Txalaparta argitaletxeak. German Rodriguezen heriotzaren erantzule eta arduradunak biltzen ditu.
Iruñeko alkateak balorazio positiboa egin badu ere, nabarmendu du 24 eraso erregistratu eta 23 pertsona atxilotu dituztela. Baionan ere, bestetan hamaika eraso salatu dituzte.