"Iruņa-Veleia" auzian nahikoa delitu zantzu ikusi du epaileak epaiketari ekiteko
Ondarearen aurkako delitu zantzuak eta ustezko iruzur zantzuak aurkitu zituen ikerketa fasean epaileak. Erabaki hari errekurtsoa jarri zioten akusatuek, azkenean epaiketa egiteko nahikoa arrazoi daudela ebatzi du epaileak.
2009. urtean hasi zuen “Iruña-Veleia” auziak epaitegietarako bidea. Zortzi urteren ondoren ordea, ez dago oraindik epaiketarako datarik. Orain epaiketa egiteko nahiko zantzu ikusi du epaileak, eta beraz, pauso bat gehiago eman du auziak Arabako I. Instrukzio Epaitegian.
2006ko ekainaren 8an Eliseo Gil arkeologoaren taldeak, “Iruña-Veleian” aurkitutako 400 pieza inguru aurkeztu zituen. Pieza horiek Kristo ondorengo III. mendekoak ziren. Euskarazko idazki sorta bat eta kristautasunaren zabalpenaren inguruko teoriak alda zitzaketen marrazkiak ziren. Ordura arte Euskal Herrian egindako aurkikuntza arkeologikorik handienetakoa zen.
Berehala hasi ziren iruzurraren inguruko ahotsak ugaritzen. Arabako Foru Aldundiak bigarren iritzi bat eskatu zien hainbat ikerlariri. 2008ko azaroaren 19an inskripzioak faltsuak zirela ebatzi zuen batzordeak. Bide judiziala abiatzea erabaki zuen orduan Aldundiak. Gilen taldeak beti ukatu izan du iruzur akusazioa eta aurkikuntzaren egiazkotasuna frogatzeko hainbat ikerketa kaleratu dute.
Eliseo Gil eta Oskar Escribano Sanz arkeologoak eta Ruben Manuel Cerdan fisikari nuklearra akusatuen aulkian eseri beharko dira. Gilen abokatuak errekurtsoa ezarri zuen Arabako auzitegian euren kontrako akusazioaren aurka, epaileak ordea, errekurtsoaren zenbait atal onartu badu ere, epaiketa egiteko nahikoa delitu zantzu daudela ondorioztatu du.
Informazio askea lantzen dugu ARGIAn, langileok gara proiektuaren jabeak eta gure informazioen atzean ez duzu sekula multinazionalik, bankurik edo alderdi politikorik topatuko. Gure ustez, burujabetza guztien oinarrian dago informazio burujabetza, ezagutzen dugunaren gainean pentsatzen eta erabakitzen dugu. Horregatik diogu kazetaritza independentea dela demokraziaren oinarrietako bat.
Aldizkaria paperean etxean edo e-postan PDFan jaso nahi duzu? Pozik hartuko zaitugu ARGIAko komunitatean. ARGIAkoa izateko, nahi eta ahal duzun ekarpena egin dezakezu, eta bueltan egoki ikusten duzuna eskatu. Indartu dezagun indartzen gaituena!
Besteak beste, Gontzal Mendibil, Toti Martinez de Lezea, Benito Lertxundi eta Garbiñe Biurrunek bat egin dute manifestuarekin.
Bederatzi urteko itxaronaldiaren ondoan Iruña-Veleiaren auziak epaiketa izango omen du. Ez da zentzuzkoa. Auzitegiak ea Eliseo Gilek grafitoak faltsutu zuenetz ebatzi nahi badu, lehendabizi jakin behar du grafitoak faltsuak diren ala ez. Horretarako, grafito horiek aztertu behar dira noiz grabatu ziren erabakitzeko. Inork ere ez du horrelako azterketarik egin.
Iruña-Veleia auziak aurrera darrai. Arabako Foru Aldundiak eta fiskaltzak akusazio idatziak aurkeztu dituzte Eliseo Gil, Oscar Escribano eta Ruben Manuel Cerdanen aurka, ondarearen aurkako kalteak eta iruzurra egotzita, Berriak jaso duenez.
Europan ama hizkuntza bat egon ote zen? Hizkuntza indoeuroparrek, aurretik zegoen edo zeuden hizkuntzetatik noraino hartu zuten? Zer esaten digu gaur egungo toponimiak antzinako Europako hizkuntzaz edo hizkuntzez? Euskerak Europako toponimia zati bat ulertzeko aukera ematen digu? Latintzat edo grezieratzat hartzen diren hitz askok ez ote dituzte erro zaharragorik haien barruan?
Eliseo Gil izeneko pertsona bat lanean ari zen aztarnategi arkeologiko bat zuzentzen. Duela 12 urte erromatarren garaiko pieza batzuetan III mendean datatu zituzten idazkunak azaldu ziren. Zientziarentzat, kulturarentzat eta euskararentzat altxorrak ziren, bada. Eureka!
Eliseo Gil eta Oskar Escribano balizko faltsifikazio batean nahasten dituen frogarik ez dagoela diote.
Iruña-Veleiako aztarnategi arkeologikoan idazkun batzuk agertu ziren, batzuk euskaraz, arkeologoek erromatarren garaian datatuak. Euskal Herriko Unibertsitateko aditu batzuek faltsutzat jo zituzten, eta horregatik Arabako Foru Aldundiak 2008an talde arkeologikoa bota zuen, 2009an epaitegian salaketa aurkeztu zuen faltsutzea leporatuz eta gero aztarnategiaren zuzendaritza unibertsitateari eman zion. Honaino gertaerak.
Azken hamarkadan, hori iradokitzen diguten kontu asko gertatu dira: ETBk bultzatutako euskalduntze berantiarra, toponimiari bizkar ematea, iberiar eta euskal zenbakien arteko erlazioa ukatzea eta 9 urte bete berri duen Iruña-Veleiari egindako erasoa.
“Ikusi duk Altamira? Harri eta zur, mende eta piku pasatu den arren, historia berdin-berdina”, ziostan lagun batek orain dela gutxi. 1879. urtean gaude. Leinu noblekoa da Marcelino Sanz de Sautuola, abokatua ikasketaz, natur zientzia eta arkeologia zalea bokazioz. Udako goiz batez, beste batzuetan bezala, zortzi urteko alaba Maríarekin sartu da Altamirako kobazulora. Aita lanean ari den bitartean, alaba kriseilua hartu eta bazterrak miatzen hasi da. “Aita!... [+]
2001az geroztik, elkarrekin dabiltza lanean Iratxe Jaio (Markina-Xemein, 1976) eta Klaas van Gorkum (Delft, Herbehereak, 1975) artistak. Azkenaldian zenbait pieza aurkeztu dituzte Euskal Herriko hainbat museotan. Martxoaren 2an Okela Sormen Lantegian izan ziren hizketan. Berbaldiaren aurretik bildu ginen beraiekin.
