Irailak 28, Abortu Seguru, Legal eta Doakoaren Aldeko Nazioarteko Eguna

  • Euskal Herrian ere! Euskal Herriko mugimendu feministek mobilizaziorako deialdia egiten dugu. Guk ere abortatzen dugulako. Euskal Herritik, aurten, indarra bidali nahi zaie oraindik abortatzeko eskubidea ez duten munduko emakume guztiei. Abortua ez delako aukera bat izan behar, eskubide bat baizik. Eta gaur egun, oraindik, badira munduan herrialde asko ez dutenak eskubide hau bermatzen. El Salvadorren, adibidez, ez da eskubide ez aukera bat. Ez dago abortatzeko aukerarik guztiz debekatuta dagoelako.

Evelyn, 30 urte; Teresa, 40 urte; Mirna, 12 urte; Carmen, 25 urte; Teresa; 40 urte; Maira, 15 urte; Marina, 35 urte; Teodora, Alba, Cinthia, María, Verónica, Yoana, Miriam, Salvadora, Guadalupe, Maritza… 30 urte.

Hauek dira Las17yMás kolektiboko izen batzuk, espetxe zigor horiek dituzten El Salvadorreko emakumeak. 12 eta 40 urte bitarteko kondenak ospitaletik kanpoko erditzeengatik. Denak baliabide urriko emakumeak dira, Estatu heteropatriarkalaren indarkeria sexualak eta sistemikoak erasotuak. Larrialdi obstetrikoengatik ospitalera jo eta abortatzeagatik salatzen dituzte. Ahul, eta asko oso gaixorik, polizia artean esnatzen dira, hitz zatarrek eta galdetegi desatseginek inguratuta, eskuak lotuta eta hiltzaile modura kriminalizatuta. Epaiketa, eta kondena.

El Salvador da abortua modu absolutuan zigortzen duen herrialdeetako bat, eta beste hainbat herrialdetan bezala bertan ere berdin du bortxaketarengatik umedun dagoen, umeduna ere umea den, honen osasuna edota heriotza jokoan dagoen, baldintza desegokien ondorioz desiratu gabeko abortua izan duen, fetuak malformazioak dituen… Balioan jartzen dena jaio gabe dagoen fetu horren “bizitza” da, umedun dagoen pertsonari haren bizitza bizitzeko eskubide eta aukera guztiak ukatuz. Gaur egun 17 emakume baino gehiagori urratu zaie askatasuna.

2017ko uztaila zen El Salvadorrera joan ginenean, eta orduan ezagutu eta ukitu gintuen historia guzti honek. Evelynen kasua bizitu genuen, kartzela, epaiketak, haren historia. Evelyn gure aurrean kondenatu zuen ‘in’justiziak. 30 urteko espetxe zigorrera haren umea hil izana leporatuta. Urtebete zeraman dagoeneko espetxean. Evelyn 19 urteko neska gazte bat zen orduan, bortxatua izan zen. Gizona(k) aske dabil(tza), hari eta beste guztiei askatasuna lapurtu eta giza eskubideak urratu dizkiote.

Elkarte feministek egindako lanari esker 2019ko abuztuan Evelyn kalean zen, baina fiskaltzak ez du apelazio-helegitea jartzeko denbora asko behar izan eta berriro ere haren askatasuna epaileen eskuetan dago.

Imelda ere entzuna izan da Atlantikoaren alde honetan, 70 urteko bere aitaordearengandik 12 urte zituenetik indarkeria sexuala sufritu duen gaztea. Imeldak larrialdi obstetrikoa pairatu zuen 2017an eta ospitalez kanpoko erditze baten ondoren konortea galdu zuen. Ospitalean enatu eta abortua praktikatu izanaz salatu zuten nahiz eta, kasu honetan, umea bizirik atera zen. Imeldak 20 urterekin bi urte eman ditu jada preso eta, berez, 20 urteko kartzela zigorra betetzera zihoan erailketa larria leporatuta, askatu zuten arte.

Marina, 11 urte; Kenia, 6 urte; Sara, 7 urte; Glenda, 7 urte; Karen, 2 urte; Ana, 6 urte; Elsy, 7 urte; Jackeline, 7 urte; Liliana, 3 urte; Silvia, 6 urte; Maritza, 11 urte; Cindy, 4 urte; María del Rosario, 9 urte.

Hauek dira El Salvadorren preso jarraitzen duten emakumeen izenak eta kondena betetzeko gelditzen zaizkien urteak. Ezin dugu onartu edozein herrialdetako emakume eta umedun pertsonen eskubideak urratzen eta kriminalizatzen jarraitzea. Horregatik gaur, bihar eta egunero, benetako justizia eskatzen dugu. Estatuaren eta elizaren insitutzio heteropatriarkalek gure eskubideak bortxatzen eta bizitzak lapurtzen duten bitartean, mugimendu feministak eta El Salvadorreko abortuaren despenalizazioaren aldeko elkarteak (Agrupación Ciudadana por la Despenalización del Aborto de El Salvador) egindako lana eta borrokari esker Evelyn, Imelda, Teodora, Veronica, Maira eta beste batzuk egun kalean dira. Hor dago indarra, eta aurrera doaz, eta haiekin goaz. Horregatik gaur, bihar eta egunero hemen jarraituko dugu, elkarrekin, El Salvadorreko, Latinoamerikako eta mundu osoko mugimendu feministan gure indarrak batzen, guztien askatasuna lortu arte.

* Leire Murguialday eta Alazne Paskua Euskal Herriko mugimendu feministako kideak dira.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Materialismo histerikoa
"Mario Lopez" eta "Gernika"

Krimen matxistak, mediatizatzen direnean, emakumeontzat lezio bilakatu ohi dira, eta bizirik badago, biktimarentzat. Nerea Barjola ikertzaileak Alcasserko kasuaren bidez azaldu zigun hori. Eta Nagore Laffageren hilketak ere lezio astun bilakatzeko arriskua izan zuen, lezioa... [+]


2024-03-31 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Bestaldera begira

Eta arkitektoen burbuilean, krisi klimatikoaren gaineko kezka igartzen al da? Galdetu dit agroekologoak.

Eraikuntzaren sektorea CO2 emisioen portzentaje altuaren eragilea izanik, galderak zentzua badu. Naomi Klein-ek Honek dena aldatzen du liburuan kontatzen du nola hegazkin... [+]


2024-03-31 | Diana Franco
Teknologia
Gorputzaren memoria

Mekanografia ikasi baduzu, gitarra jotzen, josten edo eskuz idazten, ulertzen duzu zure gorputzak zelan memorizatzen dituen zenbait jarduera. Gorputza eta adimena modu miresgarrian daude harremanduta, bat dira. Gizakiok sortu dugun teknologia eta honek gure gorputzarekin duen... [+]


2024-03-31 | David Bou
‘La xarxa ultra’

ARGIArekin azken kolaborazioa egin nuenetik lau hilabete igaro direnean, testu honen bidez nire iritzi-artikuluei berriro heldu diet, baina azalduko dizuet zergatik alde egin dudan denboraldi honetan aldizkari maitagarri honen orrialdeetatik.

Otsailaren 20an La xarxa ultra... [+]


Eguneraketa berriak daude