Inpunitate frankista salatzeko elkarretaratzea ostegunean Bilboko udaletxean
Iñaki Azkunak Bilboko udaletxean dauden alkate frankisten erretratuak kentzeari uko egin zion pasa den astean, eta erreakzioak askotarikoak izan dira. Sare Antifaxistak elkarretaratzea egingo du ostegunean, Bilboko udaletxearen atarian.
Espainiako Parlamentuak 2007an onartu zuen Memoria Historikoaren legeak sinbolo frankista guztiak kentzera behartzen du. Gasteizko Legebiltzarraren erresoluzioek ere ikur frankisten deuseztapena eskatzen dute. Eta Eusko Jaurlaritzak egindako txostenetan dei egiten zaie udal eta instituzioei ikur horiek erretiratu ditzaten.
Horiek aintzat harturik, Bilboko udaletxean dauden alkate frankisten irudi, kondekorazio, medaila eta tituluak erretiratzeko eskaera egin zuen EH Bilduk, PSEren babesarekin. Eskaera horren aurrean Iñaki Azkuna Bilboko alkateak (EAJ) adierazi zuen “Bilbon legea nola aplikatzen duen ados ez dagoenak tribunaletara jo dezala" eta berak ez zituela ikur horiek kenduko.
Sare Antifaxistaren deialdia
Info7 irratian Sare Antifaxistako kide Eduardo Gonzalezi elkarrizketa egin diote. Azkunaren jarrera gogor kritikatu du, Memoria Historikoaren legearen aurkakoa dela adieraziz.
Euskal Herrian Memoria Historikoaren legea betetzeko traba gehien jarri ohi dituzten partiduak EAJ, UPN eta PP direla uste du Sare Antifaxistako eta Lau Haizetara Gogoan plataformako kide den Gonzalezek.
“Duela hiru urte Lau Haizetara Gogoan taldeak eta Memoria Historikoaren aldeko taldeen bilkurak Azkunari zuzenean eskaera egin genion behingoz memoriaren gaiari irtenbidea eman ziezaion. Azkunak hitz egiteari uko egin zion etengabe, eta gurekin biltzeari ere bai”, adierazi du Gonzalezek Info7-n.
“Tribunaletan denuntzia jarri genion duela urte bat, eta aurreko astean bere jokaerarekin ados ez dagoenak auzitegietara jo dezala esan zuen” dio Sare Antifaxistako kideak. “Inpunitate horren kontra ostegunean udaletxe aurrean elkarretaratzea deitu dugu” gaineratu du.
EAJ barruan diferentziak badirela ere azpimarratu du Gonzalezek, eta alderdi jeltzaleko kide batzuek, gudari izandakoen familiakoek, osteguneko deialdiarekin bat egingo dutela gaineratu du: “Azkunak Bilboko udaletxean duen despotismoak EAJrengan eragin duen errealitatea da hau”.
Informazio gehiago:
Bilboko ikur frankisten auziak zeresana eman du azken asteetan. Aurrekariak ezagutzeko, irakurri Iera Aranburu eta Urko Apaolazaren artikuluak.
Euskal Herrian auzo borrokalaririk bada, hori Txantrea da zalantzarik gabe. Herritarrek euren eskuz eraikia (literalki), auzoa defendatzen ikasi dute kalez kale, izan poliziarengandik, izan agintarien utzikeriatik, izan ugazaben diru-gosetik. Baina auzoa hori baino gehiago da,... [+]
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.
Bide parlamentarioa egin beharko du orain. Lege testu honen arabera, 30 urteko epea ezarriko dute sekretuak desklasifikatzeko, eta 45 urtekoa "goi mailako" sekretuendako. Bakoitza hamabost urtez luza daiteke.
Altzagatik itsasadarraren parean doan BI-711 errepidearen Jose Luis Goyoaga etorbidearen izena aldatzeko herritarren parte-hartze prozesuaren ondoren, kale horren izen berria Zirgariak etorbidea izango da.
Espainiako Gobernua osatzen duten PSOEren eta Sumar alderdien arteko koalizioak aurkeztutako lege proposamena onartu dute Kongresuan ostegun goizean, frankismoaren apologia egiten duen edozein erakunde debekatuko edo legez kanpo utziko lukeena
Donostiako Udaleko Memoria Historikoaren Aholku Batzordeko Sinbologia Lantaldeak dokumentazioa aurkeztu du, eskultura frankista dela frogatzeko. Eskulturaren jatorriaren inguruko eztabaida ireki nahi dute hirian, eta udal gobernuari zenbait eskaera egin dizkiote.
Espainiako sei pertsonaren gorpuak identifikatu dituzte. Urduñako desobiratze lanak 2024ko abenduak amaitu ziren eta guztira 93 pertsonaren gorputzak berreskuratu zituzten. Aurkikuntza berriekin, hamazazpi pertsona dira jada identifikatu dituztenak.
Salvador Puig Antich frankismoaren kontrako militantea izan zen. Askapen Mugimendu Iberikoko kidea, 1973ko irailaren 25ean atxilotu zuten. Gerra-kontseilua egin zioten, eta garrotez exekutatu zuten handik sei hilabetera, 1974ko martxoaren 2an. Aurtengo otsailean baliogabetu du... [+]
Oraindik ikusgai dago Donostiako San Telmo museoan Memoriaren Basoak erakusketa, maiatzaren 11ra arte. Totalitarismoek gizartea kontrolpean hartzeko erabiltzen dituzten metodo eta tekniken inguruko hausnarketa bat da, espresio artistiko ugariren bidez ondua.
Maki gerrillari antifrankistek Euskal Herrian ez zuten presentzia bereziki nabarmena izan, baina batzuk pasatu ziren, baita erregimenaren errepresio bortitza pairatu ere. Guardia Zibilak hiru hil zituen Ibaetan 1947an eta bat Zubietan 1948an, ahaztuta badaude ere.
Bilbo, 1954. Hiriko Alfer eta Gaizkileen Auzitegia homosexualen aurka jazartzen hasi zen, erregimen frankistak izen bereko legea (Ley de Vagos y Maleantes, 1933) espresuki horretarako egokitu ondoren. Frankismoak homosexualen aurka egiten zuen lehenago ere, eta 1970ean legea... [+]
Deportazioaren Memoriarako Euskal Koordinakundeak aintzat hartu nahi ditu Hego Euskal Herrian jaio eta bizi ziren, eta 1940tik 1945era Bigarren Mundu Gerra zela eta deportazioa pairatu zuten herritarrak. Anton Gandarias Lekuona izango da haren lehendakaria, 1945ean naziek... [+]
Irungo tren geltokian, Aduanaren eraikinaren atzealdean dagoen Pequeña Velocidad pabiloiak zutik jarraituko du, 1936ko gerraosteko giltzapetze-sistema beldurgarriaren lekuko gisa, talde memorialisten borrrokaren ondorioz. Pabiloia frankistek erabili zuten 1936tik 1942ra,... [+]
Plataformak ostegunerako Iruñeko udaletxe plazan elkarretaratzea deitu du 18:30erako, hiru alderdiek eraikinarekin izandako jarrera salatu eta eraistearen aldeko hautuan berresteko.
Hamarkada askotako eskaeraren ostean, Parisko Marceau etorbidearen 11. zenbakian dagoen jauregi historikoa EAJren esku geratu da azkenean. Jeltzaleentzat, balio monetariotik harago, balio sinboliko itzela du eraikin horrek, erbestearekin eta faxismoaren kontrako borrokarekin... [+]