Nafarroako Farmazialarien Elkargo Ofizialak (COFNA) eta Nafarroako Gobernuko Lurralde Kohesiorako Sailak programa bat abiatu dute landa eremuko jendeak behar bezala hartzeko medikazioa.
Dosifikazio Pertsonalizatuaren Sistemaren (DSP) bidez, sendagaiak behar bezala hartzeko zailtasunak dituzten pertsonei erraztasunak jartzea dute helburu COFNAk eta Nafarroako Gobernuko Lurralde Kohesiorako Sailak. Horretarako, aste osoko tratamendua jasotzeko pilula-kaxak sortu dituzte. Bertan, argi eta garbi agertzen da noiz eta nola hartu behar den pilula bakoitza. Doako zerbitzu bat da, eta ekainaren 1etik aurrera martxan egonen da Nafarroako mendebaldeko eta Pirinioetako farmazia gehienetan.
Batez ere zuzenduta dago bakarrik bizi diren pertsona zaharrei, botika-hartzeak ahaztu edo nahasten dituzten pertsonei, pilula asko hartzen dituztenei eta gaixotasun neurodegeneratiboak dituztenei. COFNAren arabera, abantaila ugari ditu; hala nola sendagaiak une eta dosi egokian hartzea erraztea, nahasteak eta akatsak saihestea, tratamenduaren jarraipena erraztea eta bizi kalitatea hobetzea. Gainera, ez da beharrezkoa pilulak behar dituen pertsona joatea farmaziara; bizilagunak, senideak edota konfiantzazko beste norbait joan daiteke. “Momentu batetik aurrera, pertsona askorentzat medikuak esan bezala tratamendua hartzea ez da batere erraza. Programa honek ahalbidetzen du jendea euren herrietan duintasunez eta laguntzarekin geratzeko aukera izatea”, esan du Pili Ardanazek, Medikamentuei buruzko informazio-zentroko farmazialariak.
Uste du herrietako farmaziak despopulatzearen kontrako tresna izan daitezkeela: “Argi dago, batez ere udalerri txikienetan, askotan farmazia dela herritarrek eskura daukaten osasun zerbitzu eta osasun profesional bakarra. Horregatik, funtsezko zeregina betetzen dute zenbait arlotan; hala nola osasun heziketan eta tratamenduen atxikipenean”. Horregatik uste du pilula-kaxen sistema landa eremuko farmazien lana balioan jartzeko modu bat dela: “Osasun-aktibo gisa, biztanleria finkatzeko eta zonaldean lana sustatzeko farmaziak duen rola indartzen du”.
Herrietako farmaziak erreferentziazko lekuak dira: "Medikuarenera joan aurretik farmaziatik pasatzen dira"
Proiektu pilotua Auritzen
Momentuz, Nafarroa mendebaldean eta Pirinioetan dauden hogeita sei farmazietatik, hogei farmazietan jarriko dute martxan programa. Aurrerago landa eremuko zonalde gehiagotara zabaldu nahi dute; alabaina, borondatezkoa da programan partea hartzea. Aurizko Inmaculada capilla frías farmaziako farmazialaria da Irati Alduntzin, esan du farmazialari guztientzat ez dela erraza programan partea hartzea: “Adibidez, badago farmazialariren bat oso heldua dena eta ikara ematen diona software berri bat erabili behar dugulako medikazioa erregistratzeko. Beste batek, adibidez, erresidentzia bateko pilula-kaxa guztiak egiten ditu. Orduan, ezin du”.
Proiektua abiatu baino lehen, proiektu pilotua egin zuten duela bi urte Auritzen. Alduntzik azaldu duenez jendea kontent dago: “Egia da aurreko titularrak lehenago ere egiten zizkiela kobratu gabe, orduan ez dute hainbeste sumatu. Hala ere, inguruko herriek ez zutenez egiten, ondoko herrietako jende asko etortzen zen”. Gaineratu du herrietako farmaziak erreferentziazko lekuak direla herritarrentzat: “Medikuarenera joan aurretik farmaziatik pasatzen dira. Oso gaizki egon behar dira medikuarenera joateko”.
Irailetik mediku euskaldunik gabe daude Elizondoko (Nafarroa) herritarrak. Horrez gain, udan medikurik gabe geratzearen beldur da Baztango Osasun Plataforma. Ekainaren 4an, bizikleta martxa egingo dute herrian.
Itxaron zerrendak gutxitzeko Osasunbideak hartutako estrategiak gaitzetsi ditu Plataformak
Astelehenean abiatu da sindikatuak deitutako greba eta apirilaren 6 arte luzatuko da. Lan-gainkarga salatu eta baldintzak hobetzeko eskatu dute, baita mediku egoiliarrei karrera profesionala aitortzea ere.
Ostegunean egoera hori ikertzeko eta zuzentzeko eskatu dio EH Bilduk Nafarroako Gobernuari legebiltzarreko osoko bilkuran. UPNk eta PPk bat egin dute eskaerarekin, eta Osasun Departamentuak urtebete du ikerketa gauzatzeko.
Amparo Viñualesek, Erronkariko alkateak, salatu du Erronkariko, Burgiko, Gardeko eta Bidankozeko kontsultategiek arreta txikitu beharko dutenez prebentzioan eragingo duela.
Osasun Legea aldatzea beharrezkoa dela adierazi du Nafarroako Osasun kontseilariak, hala nola Osasunbidea enpresa-erakunde publiko bihurtzea, bestela “luze gabe sistemak porrot” egingo duela argudiatuta. Sindikatuak ez daude formula horrekin ados.
204 lagunek beren buruaz beste egin zuten iaz Hego Euskal Herrian, datu ofizialen arabera. Suizidatzeko arriskua izan dezakeen jendearen jarraipenean jartzen dute indarra administrazioen protokoloek. Suizidioaz egoki informatzearen garrantzia ere azpimarratu dute, Suizidioa... [+]
Aparteko ordu boluntarioekin betetzen ari dira medikurik gabeko zerbitzuak Elizondon. Xabi Zarandona medikuak salatu du ezinezkoa dela gaixoen jarraikortasuna bermatzea.
Kalera atera dira salatzeko Bortziri eta Baztanen mediku eta pediatren falta, itxaron zerrenda amaigabeak eta hitzorduen atzeratzea jasaten ari direla, besteak beste. “Landa eremuan bizi garenok ere merezi dugu behar dugun bezala artatuak izatea”.
Gizartea kontzientziatzeko eta informatzeko kanpaina bat abiatu dute LAB, CGT, STEILAS, ESK, CNT eta LSB-USO sindikatuek, Nafarroako Osasun Plataformak eta Osasun Publikoaren Aldeko Herri Plataformak.
Kontratazio publikoa tresna baliotsua da erakunde publikoen berrikuntza-politikarako. Elikagai jasangarrien erosketa publikoak egungo ekoizpen- eta kontsumo-ereduak aldatzeko gaitasuna du. Ospitaleak ere funtsezkoak dira horretan. Renascence ikerketak osasun-zerbitzuetan... [+]
Nafarroako Osasun Plataformak salatu du osasun sistema publikoa gainbeheran dagoela eta pribatizatzen ari dela.
Jendez lepo egoten direnez larrialdiak, lau ordu inguruko itxaronaldiak daude “larrialdi gutxiko” egoeretan.
Urtarriletik hona ia 13.500 pertsonek egin dute proba Nafarroan, eta proba egin dutenen %95ak etxean egin du.
Bilbon, Donostian eta Gasteizen egingo dituzte mobilizazioak osasungintza publikoaren aldeko herri plataformek. Salatu dute itxaron zerrendak murrizteko jendea klinika pribatuetara bideratzea “negozio biribila” dela gobernuentzat, pribatizazioa bultzatzen ari... [+]