Mundu osoan milioika lagun atera dira kalera klima larrialdiari erantzuna exijitzeko. Protagonista nagusiak ikasleak izan dira.
Orain arteko neurriekin nahikoa ez dela eta, klimaren egoera hobetzeko astelehenean New York-en egindako gailurrean neurri zehatzak eskatu zizkien NBEk gobernuei. 66 gobernuk hitz eman zuten karbono isuriak amaitzeko aferarekin bat egingo dutela.
NBEko idazkari nagusi Antonio Guterres-ek adierazi zuenez, bilerak “mugarri” izan behar du, eta beronen helburua diskurtso eta negoziazioak entzutea ordez, ekitea litzateke.
Askotariko neurriak mahaigaineratu ziren: energia berriztagarria eskuratzeko azpiegitura gehiago sortzea; elektrizitatea sortzera bidean ikatza alboratzea, erregai fosilei diru laguntzak kentzea, eta abar.
Hutsuneak izan ziren bileran: gehien kutsatzen duen herrialdeen artean dagoen AEBetako presidente Trump-ek ez zuen parte hartu. Brasil eta Saudi Arabiako ordezkariak, bertan egon arren, ez zuten hitz egin. Bestetik, Japonia eta Australiako ordezkariak ez ziren egon bertan.
Cientos de jóvenes se movilizaron ayer por el clima exigiendo a las autoridades acciones ante la crisis climática mundial🌎 Desde #Lima, así se vivió la manifestación #FridaysForFuture #ClimateAction #ClimateStrike @mociccperu @FuturePeru @jpccperu pic.twitter.com/B1ICoS7pVD
— TierrActiva Perú (@TierrActivaPeru) September 21, 2019
The #ClimateStrike march in #Johannesburg is 🔥🔥🔥.
— 350 Africa (@350Africa) September 20, 2019
Moments like this are good moments for reflection. This many people don’t mobilize by accident. #climatestrike #AfrikaVuka #SouthAfrica pic.twitter.com/dIuPYW8TqO
These children in #NewDelhi live on the mountain.... yes a mountain of landfill.....striking with you @GretaThunberg from their home #BhalswaLandfill for their RIGHT TO LIFE !!! pic.twitter.com/Y6YrYtlyVH
— Fridays For Future India (@fridays_india) September 22, 2019
"I want to leave my children a world worth living in."
— DW News (@dwnews) September 23, 2019
Over 100,000 people took part in the Berlin #ClimateStrike on Friday. We asked some of them why: pic.twitter.com/o0f5sSY49v
Huge crowd for modi #HowdyMody
— soutweets (@soutweets) September 22, 2019
Haters will say this is NY #ClimateStrike pic.twitter.com/FHOq7hs5z8
#climatestrike Tokelau 🇹🇰 happening now. The students of Matiti School in Nukunonu leading the march through their low lying atoll island home calling on the world to follow the example they have already set by going 100% RE #matagimalohi #pacificpawa pic.twitter.com/K9c8Bt8gWH
— 350 Pacific (@350Pacific) September 22, 2019
The #ClimateStrike crowd numbers are phenomenal.
— Guardian Australia (@GuardianAus) September 20, 2019
Melbourne 100,000+
Sydney 80,000+
Brisbane 30,000
Hobart 20,000
Canberra 15,000
Perth & Adelaide at least 10,000 each
Thousands more across regional Australia & Pacific https://t.co/rViiPMOgWR @strikeclimate #schoolstrike4climate pic.twitter.com/VAOKRHq7Zu
“We are not sinking, we are fighting” #ClimateStrike Kiribati #MatagiMālohi #PacificClimateWarriors pic.twitter.com/UOrtIsCBv9
— 350 Pacific (@350Pacific) September 20, 2019
It’s Friday morning in Japan. Climate strike in Hiroshima just started! Please follow us! @gretathunberg #fridayforfuture #climatestrike #globalstrikeforfuture #fridayforfuture #Hiroshima #prayformotherearth #strikewithus #気候マーチ #グローバルマーチ pic.twitter.com/nvMoL0bEeT
— あーす・じぷしー公式 (@earthgypsy424) September 20, 2019
Larrialdi Klimatikoaren aldeko Bizkaiko Aliantzak prentsaurrekoa egin zuen ostegunez jakinarazteko, besteak beste, irailaren 27rako langileen greba orokorra deituko duela. Langileen greba orokorraren xedea da giza jardunak Klima Aldaketaren gainean duen eraginaren aurkako borrokara ahalik eta jende gehien biltzea.
"IPCCren azken txostenaren arabera, isurketak igo ahala, munduak gero eta arazo larriagoak izango ditu, eta uste baino lehenago gertatuko da hori. 2030. urtean dugu muga, eta arro mediterranearrean dauden ekosistemarik hauskorrenetakoak ditu Iberiar Penintsulak. Europan, klima-aldaketaren mehatxua gehien jasango duen eskualdeetako bat da arro mediterranearra, gainera (...)".
Ekologistak Martxanen lotura honetan irakur daiteke agiri osoa, honekin bat egiten duten eragileak eta Bilborako aste osoan zehar deitu dituzten mobilizazioak.
Egunotan munduan dugun greba Greta Thunberg gaztearen Fridays for Future elkarteak bultzatu du gehien bat, eta gero herrialde edo eskualde bakoitzeko talde ekologistek eta bestelako eragileek hartu eta egokitu egin dute, leku bakoitzeko errealitatera. Thunberg 2018an hasi zen ostiraletan klasera ez joaten, "zerbait egin behar zela" uste zuelako, eta ordutik influentzia handia lortu du gauetik egunera. Gaur milioika pertsona bera 2018an egiten hasi zena egiten ari dira.
Ostiraletik ostiralera, hau da, irailaren 20tik 27ra, mobilizazioz jositako astea deitu dute, baina greba deialdia bi egun horietan deitu dute. Mundu mailako greba izanda, antolatzaileek ikusi dute leku batzuetan mobilizatzeko zailtasunak izan ditzazketela egun bakarrean deitu ezkero; hori dela eta, bi greba egun deitu dituzte, eta herrialde edo eskualde bakoitzak erabakiko du irailaren 20an, 27an edo bietan greba egin. Gure kasuan, greba eguna irailaren 27an dago deitua, baina lehen ostiralean milaka pertsona atera dira jada pazifikoko herrialdeetan: Australian, Tailandian eta beste hainbat lekutan.
Naturklima fundazioak kaleratutako Itsasoko eta kostako txostena-k argitara eman ditu klima aldaketa euskal kostaldean izaten ari den ondorioak: Bizkaiko Golkoko uren tenperatuta 0,22 gradu igo da hamarkada bakoitzean, 1981tik 2023ra, munduko uren tenperaturen batez besteko... [+]
Gaztetape (Getaria) eta Muriola (Barrika) hondartzak 2050. urterako desager daitezke Greenpeaceren txostenaren arabera. Itzurun (Zumaia), Karraspio (Mendexa), Isuntza (Lekeitio) eta Azkorri (Getxo) hondartzek hedaduraren erdia gal dezakete.
Azken asteko sapa lehergarri egunetan gure zereginen egitarauak aldatu beharrean aurkitu gara. Freskura erlatibo batek seietan atera gaitu ohetik, gosaldu eta lan gehienak bederatzietarako plegatu ditugu eta hamarretan jalgi gara oinezko ibilaldia egitera. Eta ez ginen bakarrak... [+]
Prekaritate global hirukoitza pairatzen dute Pakistanen, klimak, energia gabeziak eta finantza publiko arazoak elkarrekin eragindakoak, bakoitzak bertze bien kalteak areagotzen dituela. Halere, arazoaz jabetu dira bertako agintariak eta bideratu dituzte aldaketak, nahiz eta... [+]
2003ko udarekin batera, 1970etik beroena izan da aurtengoa. Europar Batasuneko "Copernicus" behategiak larrialdi klimatikoa dela-eta bero boladak "maizago" egongo direla dio, eta aurtengo ekainean bere ondorioak izan ditu: ehunka pertsona hil dira Europan.
Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.
Lurreko bi heren baino gehiago ura da; ur horretatik %96, ozeanoetako ur gazia. Eguzki izpiak ozeanoetako lehen 200 metroko sakonerara heltzen dira, eta bertan bizi dira munduko arrantza industriak ustiatzen dituen espezie ia guztiak. Aitzitik, zientziak gehiago erreparatu izan... [+]
Ehun konpainia multinazional baino ez daude baliabide naturalen erauzketarekin lotutako gatazka guztien % 20aren atzean, Bartzelonako Unibertsitate Autonomoak egin duen ikerketa baten arabera. Ikerketak agerian utzi du iparralde globaleko herrialdeetako konpainiak baliabideez... [+]
Berria izateari utzi dio: beroketa globalak bi graduak gaindituko ditu, eta gainditze horrek ondorio oso garestiak ditu. Klimaren gaia tabu bilakatzen ari den testuinguru berri honetan, banketxe handiek ez dute horri buruz komunikatzen, baina arazoaz ongi jabetu dira eta... [+]
Klima-aldaketari buruzko BC3 ikerketa-zentroak baieztatu duenez, Europako hiriak atzera geratzen ari dira klima-aldaketari egokitzeko neurrietan. Hain zuzen, nazioarteko beste zentro batzuekin batera egindako ikerketan frogatu dute egokitzapen klimatikoko planen ia % 70k ez... [+]
Apirilaren 28ko gauean Bartzelonako Badal Ramblako terrazak gainezka zeuden; hoztu gabeko garagardoak zerbitzatzen ziren, baina jendeak zoriontsu zirudien. “Munduaren amaierak iritsi behar badu, pozik harrapa gaitzala”, esaten zidan auzokide batek. Hamar ordu baino... [+]
Antonio Turiel fisikari eta CSICeko ikerlariak aspaldiko urteetan ez bezala bete zuen Hernaniko Florida auzoko San Jose Langilearen eliza asteazkenean. Zientoka lagun elkartu ziren Urumeako Mendiak Bizirik taldeak antolatuta Trantsizio energetikoaren mugak izeneko bere hitzaldia... [+]
Klima aldaketaren eraginez, munduko lurralde gero eta gehiago idortzen ari dira, milioika pertsonaren jarduera eta bizimoduak kolokan ezarririk. Fenomeno horren frontean dago India erdialdeko Maharashtra estatua, non klimaren berotzeari eta lehortzeari metatu zaizkien oihan... [+]