Zantzu guztien arabera torturaren ondorioz hildako Gurutze Iantzi Igerategi urnietarrari omenaldia egingo diote ostiralean, bere herrian bertan, lore-eskaintza batekin. 1993ko irailaren 23an atxilotua beste hainbat lagunekin batera, guardia zibilak Madrilgo Tres Cantoseko komisaldegira eraman eta hurrengo egunean hil zen, "bihotzekoak jota". Inoiz ez zen heriotza harengatik epaiketarik egin.
1993ko irailean guardia zibilak operazio handi bat abiatu zuen Adarra mendiaren inguruan, ETAk bahituta zuen Julio Iglesias enpresaria inguruan zutela argudio gisa hartuta. Hainbat egunetako okupazio zorrotz eta sarekaden ondoren, hogei lagun baino gehiago atxilotu zituzten, tartean Gurutze Iantzi Herri Batasuneko zinegotzia izandakoa eta bere senarra, Julen Irastorza.
Irailaren 24an Urnietako udaletxean guardia zibilaren telegrama bat jaso zuten, esanez Iantzi Tres Cantoseko komisaldegian hil zela. Atxilotuetako gehienek tortura basatiak jasan zituztela salatu zuten. Lehenik Donostiako Antiguako kuartelean, eta ondoren Madrilen. "Poltsa", "bainuontzia", etengabeko kolpeak, mehatxuak, sexu-umiliazioak... Irastorza bera ere torturapean izan zuten eta irailaren 24an aske utzi ondoren jakin zuen emaztea hilda zegoela.
Bertsio ofizialaren eta espainiar hedabide nagusien arabera krisialdi epileptiko baten ondorioz bihotzekoak jota hil zen Iantzi; baina hurrengo egunean egin zioten autopsian auzitegi-medikuek garbi ikusi zuten beste norbaitek eragindako biolentzia fisikoaren ondorioz jasan zuela arterietako batean tronbosia. Irastorzak berak ziegan zela ikusi ahal izan zuen nola eramaten zuten Iantzi hara eta hona eta bere garrasiak ere entzun zituen.
Heriotza horren inguruko diligentziak berehala itxi zituen epaitegiak eta inoiz gehiago ez da kasua judizialki ikertu.
Ostiral honetan, irailak 24, berriz ere omenaldi xumea egingo diote lagun eta senideek Urnietako San Juan plazan Gurutze Iantzi Igerategiri, arratsaldeko 19:30ean hasita.
LORE ESKAINTZA
Gurutze Iantzi Igerategiren heriotzaren 28. urteurrena
Irailaren 24an; 19:30ean; Urnietako San Juan Plazan
Egia, Justizia, Oroimena#HerriMemoria pic.twitter.com/onoTDxpi7K
— Euskal Memoria (@EuskalMemoria) September 23, 2021
2023ko urriaren 7tik urte bi bete diren honetan, Palestinako Presoen Elkarteak eta Espetxeratutakoen Batzordeak kaleratutako txosten batek alarmak piztu ditu: bertan salatzen dute Israelgo kartzeletan dauden preso gazatarrek “muturreko tortura eta abusuak”... [+]
1985ean Guardia Zibilak Mikel Zabalza bahitu, torturatu eta hil zuela 40 urte dira aurten. Hori dela-eta, ekimen berezia antolatu dute hainbat eragilek: autobus ibiltari batek erakusketa eramango du herriz herri, kasuari buruz oraindik erantzunik gabe dauden galderak... [+]
Joxe Lacalle Huarte da horietako bat, 1978an Guerrilleros de Cristo Rey taldeak bere tabernan egindako eraso baten biktima izan zen; 1979an lehergailu bat jarri zioten tabernan eta 1981ean Guardia Zibilak torturatu egin zuen. Gainerako bostak Espainiako Poliziak torturatu... [+]
Nafarroako Torturatuen Sareak eta Egiari Zor elkarteak ostegunean jakinarazi dutenez, Nafarroako Gobernuak “giza eskubideen urraketaren biktima” modura aitortu ditu sei herritar, 16/2019 Foru Legearen babesean.
Egiari Zor elkarteak pozgarritzat hartu du Nazio Batuen Erakundeko Giza Eskubideen Batzordeak Espainiako Estatuaren indarkeriaz egin duen txostena. Elkarteak azpimarratu du txostenak Nafarroako Gobernuak eta Eusko Jaurlaritzak dokumentatutako 5.000 tortura salaketak balioan... [+]
Ondo jakina da Euskal Herriak bere buruaren jabe izateko beharrezko duen botere politikoa ukatua duela Espainia eta Frantziako estatuen aldetik. Euskal Herrian, bertan bizi, lan egin eta euskaldun izan nahi duen biztanleriari, herritar gisa bizi-proiektu duin eta ziurra garatu... [+]
Guillermo Garcia eta Ioseba Pagola “giza eskubideen urraketen biktima” izan zirela aitortu du gobernuak. Egiaren Garaia Da plataformak “positiboki” baloratu ditu beste bi aitortza hauek.
Beste 20 pertsonarekin batera, Guardia Zibilaren esku zegoenean pairatu zituen torturak aitortu dizkio Nafarroako Gobernuak. Urrats honetara heltzeko Torturatuen Saretik egindako lan kolektiboa azpimarratu du Euskalerria Irratian. Ziklo baten itxieratzat hartu du aitortza... [+]
21 pertsona “giza eskubideen urraketen biktima” gisa aitortu dituzte ofizialki. Espainiako Estatuko funtzionarioek eta eskuin muturreko taldeek torturatutako pertsonak dira eta biolentzia horren lagin txikia baino ez direla dio Egiaren Garaia Da ekimenak.
Espainiako Auzitegi Goreneko Fiskaltzak, Iratxe Sorzabal atxiloturik egon zenean "tratu gizagabeak" eman zizkiotela aitortzen duen epaia baliogabetzea eskatu du, eta berriz epaitu dezatela nahi du, 1995ean Irunen jarritako lehergailu baten harira.
1991n atxilotua izan zenean Espainiako Poliziak Bilboko Komisarian torturatu egin zuela salatu zuen Raul Fuentesek. Espainiako auzitegiek ez zuten salaketa aintzat hartu, besteak beste delitua preskribituta zegoelako. Orain, Nazio Batuen Erakundeko Torturaren Aurkako Batzordeak... [+]
Espainiako Auzitegi Nazionaleko fiskalak kasazio helegitea aurkeztuko du Auzitegi Gorenean, Guardia Zibilak eragindako torturak onartu eta Sorzabal errugabetu zuen epaiaren aurka. Sorzabalek bere burua autoinkulpatu zuen gutuna torturen ondorioz idatzi zuela ebatzi zuen Auzitegi... [+]
Historikoa izan da, Monarkia Espainiarreko epaitegi batek honako ebazpen hau onartu du: "Iratxe Sorzabal zaintzeaz arduratzen ziren funtzionarioek elektrodoak aplikatu zizkioten deklaratzera behartzeko, eta horrek zera dakar, haren oinarrizko giza eskubideak nabarmen... [+]
"Erantzukizun publikoa hartzeko ordua" dela esan du Euskal Herriko Torturatuen Sareak, Auzitegi Nazionalak Iratxe Sorzabal Guardia Zibilak torturatu zuela onartu eta horregatik errugabetu ostean. Eusko Jaurlaritzari eskatu dio EAEko aitortza eta erreparaziorako... [+]
Iratxe Sorzabalek sufritutako torturen gaineko testigantzak jasotzen ditu dokumentalak. Maiatzaren 20an emango dute dokumentala, 23:40an. Iaztik dago Primeran plataforman ikusgai, baina lehen aldiz emango dute telebistan.