Azken sei urteotan Piztu Donostia eragile sozialaren talde motorra osatu dugunoi txanda pasatzeko unea iritsi zaigu, mila gai eta beste mila fronte zabalik geratzen diren arren.

Duela sei urte Eneko Goiak, PSOEren laguntzarekin, osaturiko Donostiako Udalak bideratzen zuen politikak eragile sozialon zein ekintzaileon eskubide sozial, zibil eta politikoak gero eta gehiago murrizten zituela ikusirik, ELEAK-Libre taldeak aurreko urteetan landutako bideari eutsiz, eskubide sozial, zibil eta politikoen defentsa Donostian bideratzeko “Piztu Donostia” taldea sortzeko erabakia hartu genuen, gertatzen ari zenaren aurrean ez genuelako isilik geratzeko asmorik, bestelako Donostia nahi genuelako.

2019ko azaroan, Piztu Donostia taldea martxan jartzea proposatu genuen Donostiako Ezker Nodoaren bileran, Egian. Txoko Internazionalistan egin zen bilera hartan, Ongi Etorri Errefuxiatuak, Bake Ekintza Antimilitarista, Ernai, Errauskailuaren aurkako mugimendua, Etxerat, G7 Ez Plataforma, Kijera Gaztetxea, Hotel 1+ Ez, Antiespezistak, Stop Desahucios eta Herritarron Donostiako ekimenetako kideek ontzat eta beharrezkotzat jo zuten Piztu Donostia taldearen sorrera eta eskubide sozial, zibil eta politikoen defentsa. Gure Esku Dago, Askapena, Satorralaia, Komite Internazionalistak eta Antikapi taldeetako kideek ere, bilera egon ez ziren arren, beren adostasuna adierazi zuten. Kontsentsu zabalarekin sortu ginen, beraz.

Bost izan ziren orduan finkatu genituen lan ildoak. Lehena, Erasoen kontrako protokoloa, isunen jarraipenerako fitxa eta guzti. Bigarrena, Isunen datu basea eta euskarri digitala. Hirugarrena, Eskubideen behatokia, Errepresioaren liburu zuria eta aktibista sozialentzako babes juridikorako sarea. Laugarrena, Erresistentzia Kutxa, isunen ordainketa laguntzeko sarea. Eta, bosgarrena, Donostiako borroka sozialen Irudi Bilduma, gure hiriburuan azken hamarkadatan gai ezberdinen inguruan izan diren borroka sozialen argazki eta bideo artxiboa, eta “Donostia Gorria” izeneko gida ibilbide-liburua. Tamalez, ezin izan ditugu guztiak landu. Hor daude bideratzeko zain... 
Izan ere, garai hartako eragile sozialen aurkako eraso benetan bortitza zen Donostian. 2018 eta 2019an lan politiko edo soziala egiteagatik, Mozal Legearen zein Mozal Ordenantzaren bidez, 289 isun jarri zirela salatu genuen Piztu Donostiatik. Zehazki, 2018an, 130 isun izan ziren eta 155, 2019n. Hau da, %17ko hazkundea izan zuen Eskubide Sozial, Zibil eta Politikoen aurkako eraso errepresiboak Donostian. Hau da, Eneko Goiak eta bere Udal Gobernuak Donostia Mozal Hiria bihurtu zuten.

Udaltzaingoak beste isun asko jarri zituen, Zibismoaren Udal Ordenantzaren bidetik. Pankarta edota kartel politikoak jartzeagatik gogor zigortu dituzte eragile zein aktibista sozialak. Donostia  publizitate komertzial erraldoiez bete diguten arduradun politikoek, pankarta, kartel edo pegatina politikoak jartzeagatik 400 euroko isuna ere jarri izan dute. Publizitate komertzialari ateak zabaldu eta propaganda politikoari ateak itxi.

Errepresio politiko hau bideratzeko lege marko bikoitzaz jabetu zen Eneko Goia. Batetik, Espainiako Estatu mailako Mozal Legea eta, bestetik, Donostiako Udaleko Zibismoaren Ordenantza, Mozal Ordenantza. Eta bi lege marko horiek aplikatzeko bi polizia erabili ditu  hasieratik: Ertzaintza eta Udaltzaingoa. Horrelakoa izan da hasieratik beraien Donostiaren eredua.

Eta orain, Donostiaren bideo-kontrol adimentsua martxan jarri dute. Donostiako Udalaren gai informatikoak lantzen dituen DonostiaTIK erakundeak bideo-kontrol adimentsua indartzeko eta bideratzeko lehen urratsak egin direla esan du, besteak beste, bideo-kontrolerako kamera adimentsuak hirian zabalduz. Kamera horiek adimen artifizialarekin funtziona dezaten beharrezko azpiegitura teknologikoa ere instalatu dutela esan dute. Berrikuntza horiek guztiak Europako Next Generation funts famatuen laguntzaz eraman dira aurrera. Gerrarako eta kontrol sozialerako ez dago aurrekontu mugarik. Horren aurkako kanpaina ere martxan jarri dugu.

Hori izan da, laburbilduz, Piztu Donostia plataformak sei urteotako jardueran izan duen emana eta zabaldu dituen lan ildoak. Ikusten den moduan, badago zer landu. Baina iritsi da gaur arte Piztu Donostia eragilearen talde motorra osatu dugun lagun multzoa berritzeko unea. Hala egiten ez bada, Piztu Donostiako eragilearen ibilbidea amaitutzat eman beharko da. Guk, gure lanaren emaitza, bitartekoak, harremanak, materiala, sarea eta ardurak Piztu Donostia eragilea dinamizatzen jarraitu nahi duen taldeari pasatzeko prest gaude. Horretarako egin dugu lan-balantze hau eta horretarako deia zabaldu dugu argitaratu dugun liburuxkaren bidez.

Milesker sei urteotan gurekin elkarlanean aritu zareten guztioi. Merezi izan du, baina txanda pasatzeko unea iritsi da. Jende berria eta gaztea behar du eskubideen aldeko borrokak. Zuena da txanda eta hitza. Eutsi borrokari.

Maria Luisa Sanchez, Andoni Rodriguez, Urko Seis Dedos eta Joseba Alvarez, Piztu Donostiaren izenean.