Joan den maiatzean Aragoiko Gobernuak (PSOE) atzera egin zuen Pirinioetako Canal Roya bailarako telekabina proiektu erraldoiarekin, ordura arte kemenez bultzatu zuena. Orain laino beltzenak ostera ere itzuli dira natur gune preziatura.
Maiatzeko hauteskundeen ondoren PPren eta Voxen koalizio batek gidatzen du Aragoiko Gobernua eta Heraldo de Aragón egunkarian Mar Vaquero Ekonomia kontseilariak adierazitakoaren arabera, ahaleginak egingo dituzte ikusteko ea zer aukera dagoen proiektua berpizteko, gobernuak beharrezkoa ikusten baitu.
Proiektuarekin hiru eski estazio batu nahi dituzte, Astun, Candanchu eta Formigal, baina horretarako Canal Roya bailara txikituko lukete, era guztietako elkarte eta adituk salatu dutenez. Urteetan Aragoiko lehendakari izan den Javier Lambánek (PSOE) ere argi esan zuen proiektuari agur esaterakoan: “Pirinioetatik eskatu zidaten hau eta orain Pirinioek egiten dute zalantza”. Inguruko udal handienak diren Sabiñanigo eta Jacari egiten zien erreferentzia, hango udalak proiektuaren aurka agertu ondoren.
Orain, datorren irailaren 30ean hainbat elkartek deitutako mendi martxa bat egingo dute Canal Royara, Formigal aldetik abiatuta, eta proiektuaren itzulera salatzeaz gain, eskatuko dute Anayet eremua parke natural izendatzea, haien aburuz hori baita “proiektu suntsitzaileari galga jartzeko era bakarra”.
Pirinioetako eski estazioak arriskuan
Canal Royako proiektuari izaera suntsitzailea egotzi diote, baina surrealismoa ere bai, kontuan hartuta hiru eski estazio batzeko eraiki nahi dela, noiz eta ikerketa guztiek diotenean etorkizunean Pirinioetan ez dela pistetan eskiatzeko elurrik izango.
Abuztuaren amaieran Nature Climate Change aldizkariak argitaratutako artikulu batean azaltzen denez, klima %1,5 berotzen bada, Europako estazioen %32 elur faltan izango dira. Baina, aurreikuspenen arabera, hori baino gehiago igoko da eta datozen hamarkadetan hiru graduko igoera ere oso posible litzateke.
Azken eszenatoki hori emango balitz, Pirinioetako estazio gehienak arriskuan leudeke, Kazeta.eus-en agertu duten bezala. Pirinioetako estazioak dauden altueretan hiru graduko beroketa emango da, eta horrek arriskuan jarriko ditu estazioen %98.
Aipatzen den elur eskasia hori, dena dena, aspalditik sumatzen ari da Pirinioetako estazioetan. Horri aurre egiteko elur kanoiak gero eta gehiago ari dira erabiltzen, baina horrek ur eta energia xahutze handia dakar eta, gainera, hiru graduko igoera hori beteko balitz, alferrikakoa litzateke, ez duelako kanoiak erabiltzeko nahiko hotz egingo.
Valle de Odietako epaiketa epaiaren zain geratu da ostiral honetan Iruñeko Justizia Jauregian akusatuek deklaratu eta akusazioek eta defentsak haien ondorioak azaldu eta gero. Ez da aldaketarik egon alde bakoitzak egindako eskaeretan.
Vichamako (Peru) aztarnategian, arkeologoek 3.800 urte inguruko estatuatxo berezi bat aurkitu berri dute. Caral zibilizazioaren azken arokoa da, eta bi apo irudikatzen ditu.
Aztarnategi bereko hainbat hormairuditan gosetea, lehortea eta, finean, ingurumen krisiari lotutako... [+]
Garaipen historikotzat jo dute hainbatek: duela sei urte Ozeano Bareko estatu zaurgarrietako ikasle talde batek bultzaturiko ekimen baten ondorioz, Nazio Batuen auzitegi gorenak iritzia plazaratu du uztailaren 23an, zeinak munduko estatuek klima aldaketari begira dituzten... [+]
Italiako hainbat hiritan hondartzen eta itsasoaren izaera publikoa aldarrikatzeko mobilizazioak egin ditu udan Itsasoa Aske mugimenduak. Hondartzen erdia enpresa pribatuek kudeatzen dutenez, bainua hartzeko ordaindu beharra daukate herritarrek. Zonalde turistikoenetan ordainpeko... [+]
2023ko uztailean jaso genuen berria antzuolarrok. Irimon bi aerosorgailu erraldoi jartzeko proiektu bat aurrera eramateko eskaera jaso zuela Udalak. Hasieran zalantzak eta galderak: nor zegoen proiektuaren atzean? Zein zen proiektuaren benetako helburua? Zein izango... [+]
Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori, lurrari... [+]
François Bayrouk dimisioa eman eta ordu gutxitara izendatu du Emmanuel Macron Frantziako presidenteak ordezkoa: Sébastien Lecornu izango da lehen ministro berria, aurretik Defentsa ministro izandakoa eta Macronen oso gertukoa. Oposizioa haserre mintzatu da, ezker zein... [+]
Erdialdeko Amerikan izan da ARGIA uztailean, meatzaritza metalikoko megaproiektuek sortzen dituzten kaltean bertatik bertara ezagutzen. Guatemala eta Honduraseko meatzeak bisitatu ditu, eta El Salvadorren ere izan da, bertako egoera politikoaren berri jasotzen: herrialdean... [+]
"Berdela iparralderantz ari da mugitzen, itsasoa berotzeak sardinari ez dio on egiten eta geroz eta gutxiagoa dago, antxoarentzat ona da eta geroz eta gehiago dago, baina txikiagoa da...", dio Aztiko ikerlari Xabier Irigoienek, EITB Datak tenperaturaren gorakadaz egin... [+]
Izarrak, ortzi mugagabean, keinu egiten diguten argi izpi dardarti liluragarriak dira, osotasuna eta ezereza bateratuta, zer garen ulerrarazteko oroitarri zaizkigunak: izan sua, izan ondotik joan zaizkigun kuttunak, gizakiaren txikitasuna edo Anbotoko Mariren edertasuna;... [+]
Ekofeminismoak bizitza nondik eta nola baloratzen duen, ikuspegi konplexuagoa eraikitzeko proposamena dakart. Desazkundearen inguruko ekofeminismoa eta antiespezismoa ezagutzearen ondorio dira datozen lerroak; landa eremuan jaio eta hirigunean bizitzeak dakartzan ikuspegiekin;... [+]
Orriuldu gabe daude oraindik zuhaitzak eta arbolak. Hostoak ihartu gabe daude, bai. Eta hostoa jasotzeko sasoi aproposa da. Hostoa, batez ere geroago jasotzen da; zuhaitzaren adaburua janzten duen orritza edo hostotza erortzen denean edo orriultzen denean, lurraren instantziako... [+]
Irulegi eta Anhauze artean ditu mahastiak Joanes Haritschelharrek, Amama proiektuaren bultzatzaileak. “Mahastiak ene amarenak ziren, eta bera jubilatu zenean hartu nuen nik etxaldea, 2022an”, azaldu du. Ama mahastizaina eta aita ardi gasnagilea ditu, eta beraz, beti... [+]
Osasuna futbol taldeak bat egin du Nafarroako Abiadura Handiaren aldeko plataformarekin, azken honek ostegun honetan jakinarazi duenez. UGT sindikatuak eta Eraikuntzaren Industrializatzearen Aldeko Nafarroako Klusterrak ere bai.