“Euskaldunok badugu zertaz jabetu eta zerekin ahaldundu”
"Euskaldunentzako Jabetze Eskola. Menpeko perpausa izateari uzteko langintzak" eskola antolatu da Gasteizen Izaskun Arrue Kulturguneko (IAK) programazioaren barruan eta UEUren laguntzarekin. Eskolaren dinamizatzailea da Manex Agirre Arriolabengoa (Aramaio, 1982). Euskal Filologian lizentziatua eta Literaturaren teorian eta Literatura konparatuan lizentziatua da. Eskolaren inguruan hitz egiteko izan gara berarekin.
Euskaldunentzako Jabetze Eskola antolatu duzue Gasteizen. Nola sortu da ideia?
Ideiaren jatorria Iñaki Lazkanok proposatutakoa da: jabetze feministarako eskolek egindako bidea ikusita, eredu horri tiraka, euskaldunentzako beharrezkoa den hausnarketarako, ahalduntzerako eta artikulatzeko gune bat sortzea da helburua. Uste dut badugula zertaz jabetu, eta zerekin ahaldundu; sarri ez baikara ohartzen nolako gauzak sortzeko eta artikulatzeko gai garen. Eskolaren saioetan izango ditugun gonbidatuekin horretarako aukera egongo dela uste dut.
Elkarlanean antolatutako ikastaroa da.
Izaskun Arrue Kulturguneko programazioaren barruan dago egitasmoa, eta UEUrekin elkarlanean ari gara antolakuntza-lanetan. Balio erantsi bat du horrek: Gasteizen martxan jarri berri den Kulturguneak formaziorako eta hausnarketarako gune izateko bokazioa du, beste helburu batzuen artean, eta egitasmo honi UEUrekin batera forma emateak helburu hori lortzeko erraztasun handia ematen du.
Hausnartzea, ahalduntzea eta artikulatzea. Hiru ardatz horietan oinarrituko da.
Euskalgintza etengabe ari da berritzen, eta hala izan behar du: horrek hausnarketa-behar jarraitua dakar. Eta hausnartzea abiapuntu egokia da zeren parte garen jabetzeko, eta horren ondorioz ahalduntzeko, martxan dauden egitasmoak eta esperientziak ezagututa. Egitasmo horiek nola artikulatu diren (norekin, zergatik, nork lagunduta…) eta berriak nola artikulatu daitezkeen ere landu nahi dugu eskolan.
Ardatz bakoitza lantzeko gonbidatu egokiak bilatzen saiatu gara: haien eskutik beteko ditugu edukiz goian aipatutako ardatzak.
Hainbat saiotan banatu duzue eskola. Nola parte hartu daiteke?
Izena eman daiteke eskolak ikasturte honetan zehar izango dituen saio guztietan, eta baita saio bakoitzean banaka ere.
Bestalde, saioen egitura zein izango den kontuan hartu behar da, egitasmoak ez baitu alferrik “eskola” izendapena. Saioek bi zati izango dituzte: lehenengoan, gonbidatuena izango da hitza, eta solasaldirako proposatutako gaiaren inguruan ariko dira. Bigarrenean, eskolako kideen parte-hartzea izango da ardatza; gonbidatuek esandakotik abiatuta, saio bakoitzeko gaiari mamia ateratzeko eta norbere errealitatean kokatzeko aukera izango dute.
Nori dago zuzenduta?
Gonbidatuen zerrenda ikusita, publiko zabalari zuzenduta dagoela esango nuke. Euskalgintzan, euskal kulturgintzan, soziolinguistikan… interes berezia duenarentzat baliagarria izan daiteke.
Aurkezpen-ekitaldia egingo da urriaren 30ean.
Garikoitz Goikoetxea izango dugu bertan gonbidatu. Etorkizunera begira, euskararen norabideak marraztuko dizkigu, eta prospekzio-ariketa horretarako hainbat gako erabiliko ditu: globalizazioa, digitalizazio-prozesu bizkorra, aldaketa demografikoak… Euskararen minorizazio-egoera ikuspegi horietatik aztertu, eta aurrera begirako proposamen batzuk egiten saiatuko da.
Horrez gain, egitasmoaren aurkezpena egingo dugu; nondik norakoak eta programa zehaztu, eta izen-ematea irekiko dugu.
Sarean jarri dute "Belarribizi eta Ahoprest" laburmetraia, joan den igandean itxi zen 2025eko Euskaraldiaren aitzakiarekin Oskar Alegria zinegileak Artazu herrian udaberri honetan filmatu duen lana. Belarriprest eta ahobizi kontzeptuen gaineko... [+]
Imajinatu kiroldegiko igerileku bat, sei kortxo ilarekin. Lerro horietako baten aurrean zutunik zaude. Lehenengo kalean adineko bi andre-gizon ikusten dituzu, beraien taularekin astiro-astiro igeri egiten. Bigarren kalean, aldiz, bi neska gazte dabiltza bata bestea baino estilo... [+]
"Izugarria izan da ariketak sortu duen mugimendua", adierazi du Euskaraldiaren Koordinazio Mahaiak hamaika eguneko ariketaren osteko egunean. Dena dela, nahi baino txapa gutxiago ikusi direla kalean azpimarratu dute.
Euskaraldia martxan da, hizkuntza ohiturak aldatzea bultzatzeko ekimen erraldoia. Milaka eta milaka herritarrek konpromisoa hartu dute, hamaika egunotan, euskarak presentzia gehiago izan dezan euren eguneroko bizitzan. Askorentzat pauso txikia baina ahalegin handia izango da,... [+]
Azterketa euskaraz egitea debekatzen dietela salatu du Baionako Bernat Etxepare lizeoko Euskal Herrian Euskaraz taldeak. Pasaden urtean egindako eskakizunei jarraiki, aurten ere azterketak euskaraz egiteko eskatu dute.
Maiatzaren 15etik 25era izango da Euskaraldia. Laugarren edizioa da eta antolatzaileek aurtengoa “herrikoiagoa eta ilusionagarriagoa” izatea dute helburu. Izan ere, hirugarren edizioan apalaldia sumatu zuten, pandemia garaiko Euskaralditik burua altxa ezinda. Ostegun... [+]
Donostiako Udaleko langileen batzordea osatzen duten bost sindikatuek (ELA, LAB, CCOO, Erne eta ESAN), akordioa egin dute, Euskaraldia dela-eta langileen parte hartze aktiboa sustatzeko eta euskaraz bizi eta lan egiteko aukerak bermatzeko. LABeko ordezkari Joseba Alvarezek... [+]
Frantziako Hezkuntza Ministerioak oraindik ez dio Seaskari argitu hurrengo urtean zenbat ikasgela eta irakasle izango dituen. Hori dela eta Baionako kaleak betetzera deitu dituzte guraso eta euskaltzaleak. Igandean, Herri Urratsera milaka lagun hurbildu dira beste urte batez,... [+]
Aurreneko aldiz Euskaraldiaren barruan Hikaldia egingo da. 83 herrik eman dute izena. Iaz hitanoa bultzatzeko sortu zen ZirHika talde eragileak antolatu du ekimena, Tauparekin batera. Patxi Saez Beloki ZirHika taldeko kidea elkarrizketatu dugu. Bi helburu dituzte estreinaldian:... [+]
Sorionekuak mugimenduak larunbaterako mobilizazioa deitu du. Goizean herriz herri Nafarroako zubietan elkartuko dira eta arratsaldean Iruñean manifestazioa abiatuko dute, Kostarapea parketik (Trinitarios-Tren parkea) abiatuta 17:30ean. Ireki ateak euskarari lelopean... [+]
Ostegunetik igandera bitarte egindako topagunean 3.000 lagunetik gora bildu dituela esan du Ernaik. Larunbat iluntzean egin dute jardunaldietako ekitaldi politiko nagusia, gazte antolakundeko bozeramaile Amaiur Egurrolak hitza hartuta. Aberri Egunaren harira EH Bilduk... [+]
Euskaraldiaren laugarren edizioaren bezperatan egon gara Goiatz Urkijorekin. Hirugarrenean apalaldia sumatu zuten; bigarrena pandemia betean egin izanak ez zuen askorik lagundu. Aurtengoa herrikoiagoa eta ilusionagarriagoa izatea dute helburu. Oraingoz pozik daude tokian tokiko... [+]
Aurtengo berritasuna da. Ahobizi eta belarriprest rolen artean aukeratzeaz gain, herritarrek Euskaraldia Hikan parte hartzeko aukera izango dute. Hitanoa erabiltzen ez den herrietan, toka eta noka, bien erabilera bultzatuko da, eta hitanoa bizirik dagoen herrietan nokaren... [+]
Bilbon eginiko aurkezpenean iragarri dute ekitaldia, euskarari "arnas berri bat emateko eta behar duen indarraldia gorpuzten hasteko" lehen urratsa izango dela nabarmenduta. Euskaltzale guztiei, baina, oro har, "justizia sozialean eta gizarte kohesioan aurre... [+]