Tokian tokiko dantza tradizionalekin hasi eta abangoardiako antzerki fisikoraino, euskal dantzek nortasun bereziko eskaintza zabala dute. Euskal dantzen ikuspegi orokor hori jaso du Oier Araolazak idatzi eta Etxepare Institutuak argitaratutako Euskal Dantza liburuxkak.
Euskal Dantza liburuaren bigarren edizioa da honakoa. Etxepare Euskal Institutuak hamabi kultur adierazpideri eskainitako bilduma sustatu zuen duela zortzi urte, eta, orain, bildumako lanen edizio berrituak plazaratzen ari dira. Dantzari buruzko lan honetan euskaldunon gorputz hizkuntza, euskal dantza da ardatz nagusia. "Egungo euskal dantzariak koreografia-ondare aberatsa eta sorkuntzarako dantza-lengoaia garaikidea eskura" dituela adierazi du Araolazak liburuan.
Neguko festetako eta inauterietako dantza tradizioekin hasi eta udako ezpata-dantzak eta trokeo-dantzetaraino, urtaro guztietan han hemen dantzatzen diren soka-dantzak eta aurreskuak ahaztu gabe, euskal dantzaren forma eta funtzioei begiratzen die lanak, baina horiek gorpuzten dituzten talde eta protagonistei ere.
Liburua online eskuratu daiteke (pdf) hiru hizkuntza aukerarekin, euskarazko testu nagusia dute guztiek eta ingeles, frantses eta gaztelerazko itzulpenak dituzten aldaerak hautatu daitezke:
Euskal Kultura Saialaren edizioa: Etxepare Institutua
Testua: Oier Araolaza Arrieta CC-BY-SA
Itzulpenak: Cameron Watson (eng), Joana Pochelu (fr) eta Ibon Plazaola (es)
Edizioa: Miriam Luki Albisua
Maketazioa: Infotres
Diseinua: Mito.eus
Azaleko argazkia: Ekaitz Zilarmendi
Oier Araolaza Arrieta
Etxepare Institutua, 2021
Gerratik ihesi 1937ko ekainean Donibane Garazin Bilbo eta inguruetako 600 haur jaso zituzten. Hiriburuko Ziudadelan Eusko Jaurlaritzaren menpeko eskola kolonia bihurtu zuten, eta bi urtean 8-14 urteko 800 bat haur igaro ziren bertatik. Haurrekin 80 bat heldu ere iritsi ziren:... [+]
Aste hondar honetan euskal dantzen hiriburu bilakatu da Hendaia. Akelarre dantza talde hendaiarraren 50. urtemugaren testuinguruan, Lapurdi, Baxe Nafarroa eta Xiberoako hamasei dantza talde elkartu ditu bertan Iparraldeko Dantzarien Biltzarrak.
Nola deitzen da dantzariek batak besteari ipurdian sua piztearen zirraraz jolasean aritzen diren dantza? Ba plego-dantza izan liteke, edo bizker-dantza, edo tatin-dantza sua ipurdian edo Izetz ixetukoa-Baietz ixetukoa... Ablitasen, Baztanen, Garesen, Bardozen zein... [+]
Iazko azaroko Sansaturnino eguneko ospakizunak gibelean utzita, Iruñeko Duguna dantza taldeak 75. urteurreneko ekitaldiekin aitzina eginen du martxo hondar eta apiril hastapenean. Ondorengo lerroetan taldeak berak azaltzen ditu ospakizunok.