Eskola publikoa, izan dadila benetan publikoa

Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

Begoña Pedrosa Hezkuntzako sailburu berriak egindako adierazpen ugariei erantzunez, Hezkuntzari buruzko 17/2023 Legea ezarriko da aurtengo ikasturte hasieran, Legebiltzarrean EAJ eta PSEren babes bakarrarekin onartu zena. Ezarpen horrek berekin ekarriko du agindu eta dekretu berriak aplikatzea, lege berriak "Euskal Hezkuntza Zerbitzu Publiko" gisa definitzen duena arautzeko.

Egia esan, onartu baino askoz ere lehenagotik ezarri du aurreko Hezkuntza Sailak lege hori, aldebakarrez; jakina, jendartearen zati handi batek, sindikatu guztiek eta hezkuntza-eragile askok gaitzetsi egin dugu pribatizatzailea izateagatik. Itunpeko eskola pribatuari eskola publikoaren aldean abantaila berriak emateko Agindu eta Dekretuen aldebakarreko argitalpena etengabekoa izan da. Horren erakusgarri da 2022an 2023/2024 ikasturtetik indarrean dauden zenbait agindu onartu izana.

Alde batetik, hezkuntza-itunen Agindua, ikasgelak ituntzeko gutxieneko ikasleak 18tik 13ra murriztu zituena. Bestetik, ikasleak eskolatzeko ohiko prozesutik kanpo onartzeko eta eskolatzeko Aginduak, ikasle "zaurgarriak" eskola publikotik itunpeko eskolara bideratzeko irizpideak ezartzen dituztenak. Aipatzekoa ere Euskal Autonomia Erkidegoko 2024ko ekitaldirako Aurrekontuen Legea aldatzeko uztailaren 24an hasitako prozesua, itunpeko sareari 68 milioi gehiago emango dizkiona.

Argi dago lege berriak eta haren aitzindariek euskal hezkuntza-sistema pribatizatu nahi dutela, itunpeko ikastetxeei eskola publikoaren berezko erantzukizunak, baliabideak, eskubideak eta betebeharrak emanez.

Helburua ez da soilik bi sareak berdintzea, baizik eta merkataritza-printzipioetan oinarritutako hezkuntza-sistema bat sortzea, eskola publikoetan enpresa-funtzionamendua ezarriko duena

Hori gutxi balitz bezala, euskal eskola publikoaren funtzionamenduan sektore pribatuaren arauak, balioak eta logikak sartu nahi dituzte. Helburua ez da soilik bi sareak berdintzea, baizik eta merkataritza-printzipioetan oinarritutako hezkuntza-sistema bat sortzea, eskola publikoetan enpresa-funtzionamendua ezarriko duena. Hezkuntza sailburuak adierazi berri duenez, Hezkuntza Saila lanean ari da "Ikastetxeen Autonomia Dekretua" ezartzeko, zuzendaritzek beren proiektu pedagogikoaren arabera behar duten profesionalaren profila proposatu eta erabaki ahal izan dezaten. Bestela esanda, euskal eskola publikoa eredu demokratiko eta kolaboratiboa izatetik eredu gerentzial eta meritokratikoa izatera pasako da.

Euskal hezkuntza-sistemak aukera-berdintasuna eta gure ikasleen euskalduntzea eta inklusioa bermatzeko behar dituen formulak ez datoz bat planteatzen zaizkigunekin. Sailburu berriak euskal eskola publikoarentzako plan estrategiko bat laster abiaraziko dela aipatu zuen orain egun batzuk. Hori al da aipatu zuen plana? Gure ustez, plana aspalditik dago martxan, eta helburuak ez daude esaten dutenera bideratuta, oso bestelako zerbaitera baizik.

Eufemismorik gabe, Euskal Eskola Publikoari lehentasuna ematea, ikastetxeen elkarlaneko funtzionamendu demokratikoa bermatzea eta langileen baliabideak eta lan-baldintzak nabarmen hobetzea dira Hezkuntza Saila alde batera uzten ari den eta berriz aztertu beharko lituzkeen zutabe ukaezinak.

Yolanda Porres, Haizea Arbide eta Javi Kerexazu, Steilas sindikatua.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Irakurleen gutunak
Non dago Maider?

Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]


Konfrontaziora pasatzeko garaia da

Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu


Honezkero, hemen dago beherakada

Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.

Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]


2025-07-25 | Ana Morales
Esan barik ez doalako

Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]


2025-07-25 | Julen Orbea
Bilbon euskara jira ta Bira

Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]


Gizon heterosexualak eta literatura feminista: hausnarketa bat

Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]


Auzolanean ikastola eraiki!

Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]


Amasa-Villabonako EH Bilduri erantzuna

Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]


Lotsa sentitzen dut giza generoko kide izateagatik

Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]


2025-07-23 | Iñaki Lasa Nuin
Gizakia kosmosa da

Gizakia kosmosa da. Kosmosa, mundua ez da gizakiarena, askotan hala dela ematen badu ere.

Udako solstizioan, egunez eguzkiak itsutu egiten gaitu duen argiaren indarrarekin, baina gauak ederrak dira, zeruan izar dirdiratsuak kabitu ezinka ikusten ditugunean. San Juan suaren... [+]


2025-07-23 | Josu Jimenez Maia
Marokoren estrategia zahar-berritua

"Saharar erradikalizatuek Estatu Islamikoaren burutza hartu dute Sahel-en". Izenburu asaldagarria, berriki argitaratua, baina hasierako asalduratik harago, testuaren irakurketa eta analisi sakonago bat eginda, honako ondorio hauek atera daitezke.

Kezka, ezinegona eta... [+]


Txorimaloei mokoka

Aurrean duzunak min ematen badizu, ez begiratu aurrera. Muturren aurrean duguna saihesteko logikoa dirudi, ezta? Zer ikusiko ote du gutako bakoitzak albo aldera so egiten duenean? Beharbada, miope batek betaurreko bila ikusten duen antzeko zerbait.

Miope bezain itsu,... [+]


2025-07-23 | Patxi Saez Beloki
Euskara gara

Gu gara euskara. Euskara gure baitan bizi da. Guk biziarazten dugu. Euskara bizi dugu eta euskarak bizi gaitu. Guk elikatzen dugu eta gu elikatzen gaitu. Euskara gara. Euskara egiten dugunean euskarak egiten gaitu. Guk dugu, euskarak gaitu.

Euskararik gabe ez gara, eta hori... [+]


2025-07-22 | Kote Camacho
Aurtengo baraualdirako jada hamalau lagunek eman dute izena

Barau kolektiboak beti erdaraz izaten ziren, baraualdi bat euskara hutsean antolatzen hasi ginen arte. Irakurketa dramatizatuak taldean, abestu, dantzatu, arnasketa kontzientea, masaje trukaketa, Bergarako igerilekura jaistea, kanten liburuxka... eta pilota partiduak.

Aurten,... [+]


2025-07-22 | Nagore González
Maite ditugun pertsonen heriotza

Zenbat min jasan dezake bihotz batek?

Zenbat aztarna sentitu dezake azkenengo bihotz-taupadara arte?

Jaiotzen garenetik, min desberdinak sentitzen ditugu. Desilusioak eta arazoak, gero eta helduago garenean, orduan eta jasanezinagoak bihurtzen dira.

Jolasa bukatzea... [+]


Eguneraketa berriak daude