Eskola ezin bada baserrira igo, baserria jaitsiko da ikastetxera...
Hamar urte baino gehiago daramatza martxan Arabako Nekazariak Eskolan proiektuak, Hazi fundazioak zenbait ekoizlerekin elkarlanean bultzatzen duena. Haur eta gaztetxoak nekazal mundutik geroz eta deskonektatuago bizi diren garaiotan, inoiz baino beharrezkoagoa da elkar ezagutzeko eta bi munduak harremanetan jartzeko guneak sortzea, eta horregatik abiatu zuten egitasmoa. “Landa eremuko bizia ikasleei ezagutaraztea da proiektuaren helburua, eta horretarako, ekoizleok joaten gara eskoletara tailerrak ematera”, azaldu du Sergio Martinez de Rituerto erlezain arabarrak. Lehen urteetatik egitasmoko partaide da bera.
Gaur egun hamar bat ekoizle dira proiektuan parte hartzen dutenak, nahiz eta hamarkada honetan zehar asko izan diren bertatik pasatu diren nekazari eta abeltzainak. Ikasturte bakoitzean 40 eta 50 tailer artean ematen dituzte herrialde osoko eskoletan: “Ekimenarekiko interesa erakusten duten eskola guztietara mugitzen gara, Araba osoan”, azaldu du.
Proiektuan parte hartzen duten ekoizleak eta bultzatzaileak urtean bizpahiru aldiz elkartzen dira landuko dutena denen artean antolatzeko eta zehazteko. “Hainbat ekoizpen motatako jendea biltzen gara: behi-ukuiluak dituztenak, barazkiak ekoizten dituztenak, eredu intentsiboagoan nahiz eredu ekologiko txikian, gaztagileak, mahastizainak…”. Familia-ekoizpenak dira guztiak, eta garrantzitsutzat jotzen dute ekoizleak beraiek izatea eskoletara joaten direnak, lehen pertsonan hitz egiten dutenak. “Hurbileko ekoizpenak bizirik mantentzearen garrantziaz ohartaraztea da helburu nagusia, nahiz eta ekoizle bakoitzak gure modura antolatzen dugun jarduera”.
Urtero mila ikasle inguru
Lehen Hezkuntzako hirugarren zikloko ikasleei zuzenduta dago programa, 11 eta 12 urteko ikasleei. Aurreko zenbait urtetan gazteagoekin ere elkartu ziren ekoizleak, 8 eta 12 urte bitartekoekin. “Ikasturte bakoitzean 900 eta 1.000 ikasle artean pasatzen dira gure tailerretatik”, azaldu du erlezainak. Urte batetik bestera, ekoizleak txandakatuz doaz haien artean, ikasleek jarduera bat baino gehiago ezagutu dezaten.
“Eskola batetik bestera asko aldatzen da, baina, orokorrean, eta batez ere hirian, haurrak landa eremutik oso deskonektatuta bizi direla sumatzen dugu. Horregatik, uste dugu garrantzitsua dela landa eremua eta hango herritarrak existitzen garela ikustea, elikagaiak nork eta nola ekoizten dituen ikas dezaten”.
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Marurin kokatutako proiektua da Mustai Ortua, Gorka Areitio Elorduik eta Marcela Pava Gomezek bultzatua. Diseinu grafikoko ikasketak egin zituen Areitiok eta horretan ari zen lanean, baina gainezka eginda zebilen. Pava, berriz, abokatua da lanbidez, baina ezin zuen horretan... [+]
Aramaioko Beñat Ibarguren Arrizabalaga da Larrinbarri ahabi ekologikoak ekoizteko proiektuaren bultzatzailea, eta 2012tik ari da Anbotopeko bere lursailetan fruitu gorri landareak eredu ekologikoan lantzen. “Lagun batek eta biok sortu genuen proiektua, hasiera batean,... [+]
Burujabetzan sakontzeko egitasmoa da Oiartzun Burujabe proiektua, udalaren, herriko ehun ekonomikoaren eta herritarren artean bultzatu dutena. “Oiartzungo herritarrek bertako baliabideak eta produktuak, bertan ekoizten dena erabiltzea bultzatu nahi dugu, kanpoko... [+]
David de Blasek abiatutako proiektua da Azpigorri Ahuntz Txorizoak, eta izenak argi uzten duenez, azpigorri arrazako ahuntzekin ari da lanean. “Urteetan industrian aritu nintzen lanean, baina pandemia garaian artzain eskolara joan nintzen, eta ikasketak amaitutakoan... [+]
Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
2024ko irailetik martxan dute Urduñan Belardi hiltegia eta haragi-eraldaketarako gunea. Elikadura burujabetzaren bueltan herrian urte askoan egin duten prozesuaren ondorio da proiektua, Bedarbide abeltzainen elkarteak bultzatu duena. “Sektorean egindako ikerketatik,... [+]
Pirinioetan dago ezpel basatien munduko eremurik handiena, eta hain zuzen Nafarroako Pirinioan, Abaurregainan, sortu zuten 2020an Ezpelzaintza 2050 egitasmoa. Cydalima perspectalis sitsa hondamendi handia eragiten ari da ezpeldietan azken urteotan, eta espeziea babesteko eta... [+]
Duela urtebete pasa gauzatu zuten Ortulaguntza proiektua Debagoienan. Langile bat kontratatu dute bailarako nekazaritza proiektu txikietan txandaka lanean aritzeko, hartara ekoizleei lan karga arintzeko eta baldintzak duintzeko. “Sektorea zaurgarri zegoela eta errelebo... [+]
Maiatzaren 10ean egun osoko festa berezia antolatu dute Zestoako Amilibia baserrian. Agroekologiaren eta elikadura burujabetzaren alde, Gipuzkoako Biolur elkarteak abiatutako proiektua da Amillubi, eta udaberriko hitzordua aitzakia paregabea izanen da tarte eder bat partekatu... [+]
Proventza eskualdean, Alpeen hegoaldean abiatu zuten Lili Saint-Laurent euskaldunak eta Mathias Guibert proventzarrak abeltzaintza proiektua duela hamar urte pasatxo. “Ardi, ahuntz, behi, txerri eta pottokekin plantatu ginen etxalde dibertsifikatua landuz, baina laborantza... [+]
2021 inguruan hasi zen Itziar Presa Blasco gernikarra konbutxaren munduan murgiltzen. “Magisteritza ikasi nuen nik, eta hezkuntzan aritu nintzen urteetan lanean, baina semeak jaio zirenean etxean geratzeko aukera izan nuen, eta ordu arteko guztia, nolabait, apurtu egin... [+]