“Esperientziak erakutsi digu hiriko turismo ereduak hiriaren eta bertako herritarren bizimoduan berebiziko eragina duela. Gainera donostiar guztion onura bilatzea izan behar da plan horren erdiguneko helburua; eta ez egunean-egunean hiriko bizitza prekarizatzen duen merkatu suntsikorra elikatzen jarraitzea”, adierazi dute. Horiek horrela, udal gobernuari eta turismo sailari ondorengoa eskatu diote: “Hiriko turismo eredua zehazten duen turismo gida plan berriak benetako partehartze prozesua izan dezala oinarri; herritarren eta gizarte eragileen (auzo elkarteak, talde soziokulturalak eta ekologistak, herritar plataformak eta abar) parte hartzea bermatu dadila guztioi eragiten digun gaiei errotik heltzen dien eztabaida irekia, zabala eta aberatsa izan dadin”.

Proposamenaren xehetasunak

Plana eguneratzeko proposamenaren hainbat pasarte azpimarratu ditu BiziLagunEkinek: “COVID-19ak eragindako osasun larrialdiak inpaktu zuzena izan du hiriko ekonomian eta bereziki kolpatu du sektore turistikoaren dinamika. Dokumentuaren arabera, etenaldi orokorrak, bidaiarien, ostatu gauen, eskainitako plazen eta enpleguaren berebiziko beherakada eragin du”.

Bestalde, proposamenaren arabera, “turismoak izaera sistemikoa eta zeharkakoa” behar du izan. “Hortaz, turismoak hiri ereduan eta Donostiarren bizimoduan duen inpaktua ere halakoxea dela ondorioztatu daiteke. Sektoreak azken hamarkadan bizi izandako neurrigabeko hazkundea medio, monolaborantza turistikoaren norabidea hartu du hiriko eredu ekonomikoak eta turismo jardueraren menpeko bilakatu da Donostia. Krisialdiaren eztandak agerian utzi du, epe laburrerako errentagarritasuna bilatzen duen egungo turismo ereduak itzelezko arrakalak dituela”, nabarmendu dute.

BiziLagunEkinen iritziz, proposamenak “hazkundea sustatzea” du helburu, “ziurgabetasuna nagusitzen den garai hauetan egungo turismo ereduaren ahulezia guztiak azalarazi diren arren”. “Hiria merkatuaren beharrizan berrietara egokitzeko produktutzat ulertzen da, lehiakortasunean eta erakargarritasunean irabazteko moldaketak proposatuz eta baliabide publikoak erabiliz guztion onura bilatzen ez duen eredu ekonomikoari eusteko”.

Turismoari lotuta ageri diren “ondorio ezkorrak” estaltzen dituela kritikatu dute: “Berriro ere, ezberdintasunak elikatzen dituen negozio pribatuaren alde egiten da, bidean suntsitzen duena kontuan hartu gabe. Zentzu honetan, ez da inongo aipamenik jasotzen, turismoak lan-baldintzetan, berdintasunean, etxebizitza-merkatuan, ingurumenean, hizkuntzan, eta beste aspektu batzuetan sortzen dituen kalteen eta hauei aurre egiteko neurriei lotuta”.

Partehartze prozesu baten inguruan hitz egiten du proposamenak. “Prozesu horretan, Donostiako turismoaren balio kateko funtsezko pertsonen, interesdun eragile publiko eta pribatuen edota garrantzizko operadore turistikoen partaidetza aurreikusten da. Harritzekoa da, ordea, hiriko bizilagunen eta hauen arteko harremanak elikatzen dituzten elkarte soziokultural anitzen gaineko aipamen bakar bat ere ez jasotzea”, salatu dute. Horrela, “turismotik etekin ekonomikoa ateratzen duten eragileen” parte hartzea aurreikusten dela diote, eta “ez da biderik ematen turismo jarduerak eragindako kalteak jasaten dituztenek beren iritzia eta ekarpena emateko”.