Animalia gogorrak eta trebeak dira apo arrunt iberiarrak (Bufo spinosus). Bere gorpuzkera zarpail eta baldarraren atzean badute abilezia txundigarri bat: arbolak eskalatzeko gaitasuna. Hanken indarrak eta hatzen luzerak aukera ematen diete enborretako zirrikitu txikietan horiek sartu, eta goroldio eta likenen artean behetik gora egiteko; sekula pentsatuko ez genukeen tokiraino igo arte. 

Aranzadi Zientzia Elkarteko Alberto Gosá herpetologoak Ultzaman dagoen Orgiko hariztian behaketak eta jarraipenak egin zituen 2000 eta 2002 urteen artean eta berez igokariak ez diren, alegia, lurrean ibiltzen diren hiru anfibio espezieren igotzeko gaitasuna neurtu zuen. Horietako bat zen apoa. Bere ikerketen arabera, eta kontrakoa uste bazen ere, apoek igotzeko gaitasun aparta dute. Enborretara igota ikusi zituen 259 anfibioetatik, 167 ziren apoak, eta ia 2 metroko altueran ere ikusi zuen aleren bat. Gosáren arabera, enborretan igotzea estrategia bat baino ez da, lehorte garaietan, enborretako goroldio eta likenen hezetasuna hartu, bertako intsektuak jan eta harrapakarietatik aldenduagoak egoteko. 

Gosáren ikerketek arbola bakoitzak zein garrantzia duen ere erakutsi zuten. Izan ere, apoetako batzuk markatu egin zituen, eta jarraipena egin zien hainbat aldiz eremu berera bisitak eginez. Emaitzak ikusgarriak izan ziren: apoen migratzeko eta mugitzeko gaitasuna handia bada ere, horien %92ak beti arbola bera igo zuen, eta mugiturikoak 3-4 metro baino ez ziren aldentzen. Horietako batzuk, esaterako, hiru hilabetetan zehar arbola berean topatu zituen. Askotan, hilabete lehorrenetan.      

Espezie arruntenak ezezagunenak?

Aipaturiko jarraipenek eta ikerketek informazio asko ematen digute inguruan ditugun espezieei buruz eta inguratzen gaituen naturari buruz. Une honetan, Iñigo Martínez-Solano ikerlariak 300 apo ale ditu markatuak Guadarramako mendilerroan, horien jarraipena egin eta informazioa lortzeko. Bere ustez, apoen mugitzeko gaitasuna neurtzeko eta zenbat urte bizitzera iritsi daitezkeen jakiteko aukera ederra izango da azterketa. Izan ere, apo handiak desagertzen ari direla uste da baina oraindik ez da sekula jarraipen luzerik egin hori hala dela frogatzeko.

Askotan, pentsatzen dugunaren kontra, inguruan ditugun espezie arruntenak ez baitira espezie ezagunenak izaten. Bitxiari begiratzeko eta horiek ikertzeko joera izaten da, arruntak diren espezieak ezagututzat emanez.

Hemendik aurrera, beraz, apo bat ikusten duzun bakoitzean, gogoratu begi gorrien atzean biziraupen handiko animalia bat dagoela. Gutxienez, errespetuz eta kuriositatez begiratzea merezi duen animalia.

*OHARRA: Ugal garaia apo arrunt iberiarrarentzat bildumako azken artikulua da irakurri berri duzuna. Iñaki San-Azkuek sorta honetan ateratako beste bi artikuluak:

- Nola lagundu anfibioei errepidea gurutzatzen?

- Ernaltzeko borrokan heriotzeraino iritsi daitezke apoak