Indarkeria matxistari buruzko testigantzak jasotzeko Instagram kontua 2024ko azaroan jarri zuen abian emakume talde anonimo batek. Espainiako Estatuan Cristina Fallarás kazetariak abiatutako #Cuentalo egitasmoan oinarritu dira. Emakumeek, testigantza anonimoen bidez, bortizkeria obstetrikoa, instituzionala, mendekatze kimikoa, haurtzaroko sexu gehiegikeriak, eta eraso fisiko nahiz psikologiak salatu dituzte.
“Zoritxarrez akosoarekin loturiko bizipen ugari izan ditut ene 37 urteetan zehar baina gertakizun batek bereziki barrenak apurtzen dizkit. Donostiko taberna ezagun batean lan egin nuen garai batean 20 urte nituenean eta ostiral goiz baten bertako tabernari matxirulo sexista baten ohean esnatu nintzen bularrak eta gerrialdea beltzunez beteta. Korrika eta izututa atera nintzen bertatik. Hurrengo hilabeteak VIH-ren eta beste ETS-n frogak egitera, haurdunaldikoak...”. Horrela hasten da emakume batek idatzi duen testigantzetako bat. Hamarnaka kontakizunen artean ale bat baino ez da.
Hala Bedi irratiak elkarrizketa egin die egitasmoaren sortzaileei, beti ere anonimotasuna mantenduta. Elkarrizketa horretan esandakoak jaso ditugu artikulu honetan. Emakume taldeak bi elkarrizketa baino ez ditu eskaini, bata Berria-ri, eta bestea, Hala Bediri.
Azaroaren 20an ireki zuten kontua Instagramen, @denuncias_euskalherria izenean. Cristina Fallarás kazetariaren #Cuentalo kontuan oinarritu dira, eta hor Euskal Herriko informazioa eskuratzea oso zaila zelakoan, bertako testigantzak errazago jasotzeko bidea ireki dute. Herrika daude antolatuta salaketak, euskaraz eta gaztelaniaz egindakoak. Orain arte (Hala Bedik elkarrizketa urtarrilaren 9an argitaratu zuen) ia 500 testigantza jaso dituzte, kontuak 10.000 jarraitzaile ditu eta bost milioi bisita.
Helburua nazioartean ireki diren hainbat konturen berbera da: emakumeek bizitzaren momenturen baten bizitako bortizkeriak eta erasoak jasotzea, emakume horiei ahotsa ematea haien konfidentzialtasuna mantenduta.
Mehatxuak jaso dituzte
Emakume taldeak denbora librean kudeatzen du kontua eta testigantzak mezu pribatu bidez jasotzen dituzte Instagram plataforman bertan. Helbide elektronikoa erabiltzeko aukera ere badago. Kudeatzaileak irakasleak, gizarte-hezitzaile eta -langileak dira, gehienak amak.
Hainbat motatako indarkeriak kontatu dituzte: bortizkeria obstetrikoa, instituzionala, mendekatze kimikoa, haurtzaroko sexu gehiegikeriak, eta eraso fisiko nahiz psikologiak. Harrigarriena egin zaie biktimak elkarren artean identifikatuta sentitzen direla eta kontakizunetan bat egiten dutela. Elkarrizketatuaren ustez, “dirudienez erasotzaile askok patroiak errepikatzen dituzte, nahiz eta beti ez den horrela”. Azaldu dute oihartzun handiena izan dutenak izan direla biktima bat baino gehiago duten erasotzaileei buruzko testigantzak.
Kontua ireki zutenean, “oraindik mugimendu sozial honek eragin handirik ez zuenean”, erasotzaileen mehatxuak jaso zituztela esan dute, baita Ertzaintzarena ere. Ez dute mehatxuen xehetasunik eman. Batez ere lehenengo egunetan gertatu zirela diote.
Zama arintzeko bide bat
Testigantzak jasota, memoria kolektiboa sortzen ari direla diote, emakumeek gaur egun jasaten duten eta mendetan jasan duten indarkeriarena.
Erronkei dagokienez, taldearen ustez kontuak lortu du emakumeentzat eremu seguru bat sortzea haien esperientziak elkarbanatu ahal izateko. Kontuaren helburu bakarra ez da emakumeak ohartaraztea, hau da, balizko arrisku egoerak eta indarkeria identifikatzen laguntzea; baita ere gertaera traumatikoaz besteekin hitz eginda arindu emozionala hartzea, zama gainetik kenduta: “Komunitate solidarioa ari gara sortzen, elkar babesten dugu”.
Harago iritsi nahi dute, eta bi erronka aipatu dituzte: baliabide gida bat sortzea eta arrakala digitala bizi dutenengana beste modu batez ailegatzea.
Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]
AEBko Zientzia Fundazioaren Antartikako Programak (USAP) jakitera eman duenez, Antartikako ikerketa-baseetan 2022-2024an egin duten galdeketan, parte-hartzaileen % 41k adierazi du sexu-erasoa edo sexu-jazarpena jasan duela.
Mugimendu Feministak azaldu duenez, Fermin Muguruzaren kontzertuaren aurretik gertatu ziren erasoak. Horiez gain, beste hiru eraso zenbatu dituzte: hiru gizonak atxilotu ditu poliziak.
Abuztuaren 29ko gaueko egitaraua bertan behera utzi dute, iazko jaietan gau horretan izan baitziren indarkeria kasuak: sumisio kimiko bidezko sexu erasoak eta borrokak "nabarmen" areagotu zirela azaldu du Amets Jauregizar herriko alkateak. Abuztuaren 28tik 31ra bitarte... [+]
2011tik 2021era bitarte egin zituen erasoak, klaseak eman bitartean. Gipuzkoako Lurralde Auzitegiak sexu abusuen delitu bakoitzeko lau urte eta hilabete bat eta hamabi urte bitarteko kartzela zigorra ezarri dio. Horrez gain, 40 urteko gizonak adin txikiko bakoitzari 3.000 eta... [+]
Getxoko 3. Instrukzio Epaitegiak atxilotze-agindua eman du 2023ko urrian Algortan jazotako talde sexu-eraso batean ustez parte hartu zuen egileetako baten aurka. Kasua sexu-eraso larri gisa sailkatu du magistratuak eta poliziari eskatu dio, gaztea aurkitzen dutenean, epaitegira... [+]
Urte luzeak daramatza Laura Macayak indarkeria jasan duten emakumeei lagun egiten, arlo instituzionalean, militantzian, bai eta beste justizia-eredu batzuetatik abiatuta ere. Horri guztiari buruzko liburu bat kaleratu berri du: Gatazka eta abusua ez dira gauza bera (Katakrak,... [+]
Gutxienez hamahiru sexu eraso salatu dituzte hainbat emakumek, horietatik bi "intentsitate handikoak", eta besteak "arinagoak". Mugimendu Feministak gogorarazi du salatutakoez gain "sexu eraso gehiago" egon daitezkeela, eta lanean jarraituko duela... [+]
Mugimendu Feministak deituta, ehunka herritar, ordezkari politiko eta jaietako talde bildu dira uztailaren 13an Iruñeko Gaztelu Plazan. Intentsitate handiko eraso baten eta intentsitate txikiko beste hainbat erasoren testuinguruan egin dute elkarretaratzea. Eraso sexistarik... [+]
Uztailaren 5ean egin zituen sexu erasoak Iruñeko barraka gune batean. Leporatutako delituen larritasuna dela eta epaileak fidantza ordaintzeko aukera kendu dio.
2024aren bukaeratik behartu du gaztea berekin sexu-harremanak izatera, diru truke.
Mauleko Chaumes gasnategian langile eta CGTko sindikatu ordezkaria izandako gizon baten kontrako lau salaketa dira pausaturik, eta Larraine gaineko Iratiko Txaletetan lankide ukandako bosgarren emakume batek ere gehitu du berea. Uztailaren 3an iraganen da auzia Pauen. Erasoa... [+]
Betharram ikastetxearekin lotutako sexu eta bortizkeria kasuak ikertzeko asmoz, Batzorde Ikerketa Independenteko kideek lekukotasunen bilketa abiatu dute
Zizur Nagusiko institutu batean 41 pertsona grabatu zituen eta haietako 30 bere ikasleak ziren. Argazki batzuk sare sozialak erabilita lortzen zituen eta adimen artifizialarekin aldaketak egiten zituen.
San Roman auzoko jaietan bost neska adingaberi ukituak egiteagatik 18 urteko mutil bat atxilotu zuen Ertzaintzak Muxikan (Bizkaia). Udalak eta herriko Mugimendu Feministak elkarretaratzea deitu dute asteartean 20:30erako.