Asturiagako segadan hildako gazteak omenduko dituzte larunbatean Hondarribian
1974ko maiatzaren 20an, Espainiako Guardia Zibilak antolatutako segada batean, Jose Luis Mondragon eta Xabier Roque Mendez gazteak hil zituzten, Hondarribiko Asturiagako hondartzan. Ez zen ikerketarik ez epaiketarik egon. Gertakariak argitara ateratzeko Asturiaga 1974 memoria taldea sortu dute, eta maiatzaren 20an omenaldia egingo dute.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
“Hondarribiko jendeak badaki zerbait egon zela, baina oso jende gutxik hitz egin du gertatutakoaz”, adierazi du Xabier Bengoetxea Asturiaga 1974 plataformako kideak.
Garaiko prentsak dioenez, Jose Luis Mondragon Moriko, 27 urteko arrasatearra, eta Xabier Roque Mendez Poeta, 21 urteko santurtziarra, motordun txalupa batean iritsi ziren Hondarribira. Beste pertsona bat zihoan haiekin: Jesus Arrondo Martin Kokoliso, polizia infiltratua. Asturiagako hondartzan lehorreratu ziren, baina iritsi zirenerako, lekua guardia zibilez beteta zegoen. Itsasertzetik hamabi bat metrotara hil zituzten, tiroz. Kokoliso poliziak, ordea, alde egin zuen.
Gertakariak ahanzturatik ateratzeko asmoz, Asturiaga 1974 plataforma sortu dute Hondarribian. “Gure lehentasuna da kasua argitara ekartzea, jendeak gertatutakoa jakin dezan; ez gara peskizatan ibiliko gertatutakoaren inguruan”, adierazi du Xabier Bengoetxeak. Bibliografia arakatu dute eta garaiko prentsako aipamenak aurkitu dituzte, baita Moriko eta Poeta ezagutu zituzten pertsonen testigantzak ere, Txillardegi, kasu.
Herrian harrera ona izan du egitasmoak, baita bi gazteen senideen artean ere. Memoria taldea martxan jarri zutenean haiengana jo zutela eta proposamena ondo hartu zutela kontatu du Bengoetxeak. Oraindik mina eta bakardadea sentitzen dutela ziurtatu du. “Historia hori 74an gertatu zen, eta hor geratu dela dirudi”, gaineratu du.
Maiatzaren 20an 43 urte beteko dira Asturiagako gertakarietatik. Memoria taldea bideo bat zabaltzen ari da sare sozialetan eta larunbatean lore eskaintza egingo dute Asturiagako hondartzan.
Bideoa:
Belaunaldi oso baten liburua da Palinpsestoa. Idazten dakien modura idatzi du Arrieta Ugartetxeak, eta horixe dateke alde gaitza. Gainerakoan, hortxe gure iragan hurbila, gerra ondoa, apaiz giroa, euskara, militantzia… eta ez hain hurbila ere, senide nagusien gerra... [+]
Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.
Donostiako Udaleko Memoria Historikoaren Aholku Batzordeko Sinbologia Lantaldeak dokumentazioa aurkeztu du, eskultura frankista dela frogatzeko. Eskulturaren jatorriaren inguruko eztabaida ireki nahi dute hirian, eta udal gobernuari zenbait eskaera egin dizkiote.
Salvador Puig Antich frankismoaren kontrako militantea izan zen. Askapen Mugimendu Iberikoko kidea, 1973ko irailaren 25ean atxilotu zuten. Gerra-kontseilua egin zioten, eta garrotez exekutatu zuten handik sei hilabetera, 1974ko martxoaren 2an. Aurtengo otsailean baliogabetu du... [+]
Nazismoaren biktimak izandako euskal herritarrak oroitzeko Eusko Jaurlaritzak egin duen lehen aitorpen instituzionala da. Hego Euskal Herriko 253 pertsona deportatu zituzten 1940 eta 1945 urteen artean. 113 bertan hil ziren eta beste asko, handik bizirik irten baziren ere... [+]
Oraindik ikusgai dago Donostiako San Telmo museoan Memoriaren Basoak erakusketa, maiatzaren 11ra arte. Totalitarismoek gizartea kontrolpean hartzeko erabiltzen dituzten metodo eta tekniken inguruko hausnarketa bat da, espresio artistiko ugariren bidez ondua.
50 urte bete dira Polizia frankistak Mikel Gardoki Azpiroz ETApm-ko kidea tirokatuta hil zuenetik. Egiari Zor fundazioko kideek eta Gardokiren kide Juan Miguel Goiburu Mendizabal 'Goiherri'-k hartu dute parte ekitaldian.
1945ean Neuengammeko nazien kontzentrazio esparruan hil zen Jean Iribarne gamerearraren diru-zorroa berreskuratu eta bere senideei eman diete. Ipar Euskal Herrian gutxienez 350 herritar deportatu zituzten erresistentzian parte hartzeagatik, eta ia erdia ez ziren bizirik atera.
Kirola eta oroimena uztartuko dituzte, bigarrenez, mendi-martxa baten bitartez. Ez da lehiakorra izanen, helburua beste bat delako. La Fuga izeneko mendi martxak 1938ko sarraskia gogorarazi nahi du. Ezkabako gotorlekuan hasi eta Urepelen amaituko da. Maiatzaren 17an eginen dute.
Fusilamenduak, elektrodoak eta poltsa, hobi komunak, kolpismoa, jazarpena, drogak, Galindo, umiliazioak, gerra zikina, Intxaurrondo, narkotrafikoa, estoldak, hizkuntza inposaketa, Altsasu, inpunitatea… Guardia Zibilaren lorratza iluna da Euskal Herrian, baita Espainiako... [+]
Gogora Institutuak 1936ko Gerrako biktimen inguruan egindako txostenean "erreketeak, falangistak, Kondor Legioko hegazkinlari alemaniar naziak eta faxista italiarrak" ageri direla salatu du Intxorta 1937 elkarteak, eta izen horiek kentzeko eskatu du. Maria Jesus San Jose... [+]
Familiak eskatu bezala, aurten Angel oroitzeko ekitaldia lore-eskaintza txiki bat izan da, Martin Azpilikueta kalean oroitarazten duen plakaren ondoan. 21 urte geroago, Angel jada biktima-estatus ofizialarekin gogoratzen dute.
Bilbo Hari Gorria dinamikarekin ekarriko ditu gurera azken 150 urteetako Bilboko efemerideak Etxebarrieta Memoria Elkarteak. Iker Egiraun kideak xehetasunak eskaini dizkigu.
33/2013 Foru Legeari Xedapen gehigarri bat gehitu zaio datozen aldaketak gauzatu ahal izateko, eta horren bidez ahalbidetzen da “erregimen frankistaren garaipenaren gorespenezkoak gertatzen diren zati sinbolikoak erretiratzea eta kupularen barnealdeko margolanak... [+]
1976ko martxoaren 3an, Gasteizen, Poliziak ehunka tiro egin zituen asanbladan bildutako jendetzaren aurka, zabalduz eta erradikalizatuz zihoan greba mugimendua odoletan ito nahian. Bost langile hil zituzten, baina “egun hartan hildakoak gehiago ez izatea ia miraria... [+]