Diskriminazioaren ahotsak txostenak zenbakitan jasotzen ditu 2023an Bizkaiko SOS Arrazakeriaren Informazio eta Salaketa Bulegoan pertsona ugarik agertarazitako esperientziak, eta haietan "arrazoi arrazista eta xenofoboen aurkako indarkeria, eraso eta diskriminazioak” salatzen dira.
Aurten ere txapeldun. Bizkaiko SOS Arrazakeriaren bulegoan erregistratutako salaketen %46k lurraldean diren Polizia indarrak seinalatzen ditu. Erakundeak txostenean zehaztu duenez, zifra horiek biltzen ditu indarkeria, eraso eta arrazoi arrazista eta xenofoboengatiko diskriminazioak jasan dituzten pertsonen "esperientziak". Lan honetan, Sos Arrazakeriak-ek 2023ko balantzea aurkeztu zuen: 569 salaketa Espainiako Estatu osoan, 2022an baino gutxiago, baina 2021ean baino gehiago.
Arrazismo instituzionaleko 215 kasuetatik %80 baino gehiago poliziaren arrazakeriari dagozkio. Kasu horien artean dago polizia batek Silvia izeneko emakume bati Getxon egindako erasoarena. Istanbulgo protokoloa epaiketan onartu izanari eta lesio fisikoak eta psikologikoak egiaztatzen zituzten auzi-medikuen txostenei esker, epaiak sei hilabeteko espetxe-zigorra ezarri zion agenteari "tratu txarrengatik". Eusko Jaurlaritzak, ordea, ertzainari epaiketa baliogabetzeko eskatu zuen, tratu txarren lekuko ziren grabazioak desagertu zirelako.
Bilboko Zirika!-n aurkeztutako txostenak xehatzen duenez, kasuen %83k Estatuko Segurtasun Indarrrak aipatzen ditu. Hamar kasutik bik, aldiz, erakunde publikoak seinalatzen dituzte. "Poliziaren abusua modu kezkagarrian dago presente gure gizartean. Izenburu horietako bakoitzaren atzean, bidegabekeriak, umiliazioak eta diskriminazioa salatu dituzten pertsonen istorioak daude", irakur daiteke Elena Stasi Croitorrek atondutako Espainia mailako txostenean.
Bizkaiko datuekin jarraituz, norbanakoen indarkeria arrazisten kasuak %14a dira; auzo-arrazismoa aipatzen dutenak, berriz, %11 eta berdintsu lan-arlokoa. %6k higiezinen arrazakeria aipatzen du, eta beste %6k segurtasun pribatua. Eskola-inguruneko erasoak %3 dira, islamofobiaren datu bera.
Zifrak baino gehiago
Txostenak ez du zifren bilduma hutsa izan nahi, aitzitik, eguneroko arrazakeria eta arrazakeria instituzionalari buruzko hausnarketa bultzatu nahi du. Zenbakien atzean, erreparazioa eskatzen duten erreparazio kasuak erakutsi gura ditu. Horretarako, indarkeria arrazista eta xenofoboa pairatu duten hainbat biktimek bizitako egoerak agertzen dira, Sos Arrazakeriak azpimarratzen duenez, min psikologikoa eta fisikoa eragiten dutenak. Kubatar jatorriko emakume batek horrela bizi du berea: "Zaborra zarela barneratzen duzu eta psikologikoki hondoratzen zaituzte (...) Beraz, psikologikoki autosuntsitzen zaituzte".
Bizkaiko SOS Arrazakeriak Angela Davisen honako esaldia darama bandera moduan: "Gizarte arrazista batean ez da nahikoa arrazista ez izatea, arrazismoaren aurkakoa izan behar da". Jarrera horrekin erakundeak konplizeak bilatzen ditu edozein eraso arrazista eta xenofobo geldiarazteko, pedagogia eginez eta jardunez, egoera ugari zalantzan jarriz eta inpugnatuz, etengabeko desikaste-prozesu batean.
Chocón, Kolonbiako hiri batean, beltzak, indigenak eta mestizoak elkar bizitzari eusten saiatzen dira. Beltzek txoloak deitzen diete embera indigenei, eta emberek beren hizkuntzan hitz egiten dutenean, kristauez hitz egiteko esaten diete bai mestizoek eta bai beltzek... [+]
Europan eta munduan arrazakeria gora doa, eta Euskal Herria ez dago joera horretatik salbu. Egun, herritarrak eta jendarteak eskuin muturraren baloreak bere egiteko bide nagusietakoa da arrazakeria. Arazoaren larritasunari tamaina hartzen saiatu gara, eta aztertu ditugu zenbait... [+]
Polizia jarduera arrazistak dira araua Bilbon. Manteroei salgaiak konfiskatzen dizkiete, dirua eta objektu pertsonalak kentzen dizkiete, tratu txarrak ematen dizkiete eta mespretxatu egiten dituzte, indarkeriazko murrizketekin, identifikazioekin eta atxiloketekin.
Bilboko Udaltzaingoak kale saltzaileak Bilboko Gas plazatik kanporatu ditu, bertan bizi baitira kale egoeran Aste Nagusian salmentak handitzeko asmoarekin. Bilboko Konpartsek eraso arrazisten kontrako protokoloa aktibatu, eta elkarretaratzea egin dute.
Auzitegi Gorenak martxoan ebatzitakoari jarraiki, astelehenean irletatik penintsulako adin txikikoentzako zentroetara lekualdatuko dituzte zortzi asilo eskatzaile. Gobernuak adierazi du adin txikikoen babes sarean integratzeaz arduratuko den etorkinen %90 maliar jatorrikoak... [+]
Manteroekin Bat plataformak eta Mbolo Moye Doole elkarteak elkarretaratzea egin zuten astelehenean Bilbon, azken asteetan poliziak manteroen aurka eginiko eraso "arrazistak" salatzeko. Izan ere, Boubacar Diouf kale saltzailearen arabera, poliziaren jazarpena... [+]
Bolo-bolo dabiltza gugandik zenbait kilometrotara gertatutako pogromoak, hamarkada luzetan −mendez mende− zilegituriko arrazismoa oinarri dutenak. Palestinan, Torre Pachecon eta Hernanin, arazoa antzekoegia da, intentsitate ezberdinez bada ere. Moroak dira behe-laino... [+]
%37 genero- eta sexu-diskriminazio kasuekin loturik egon ziren, eta aporofobia %33 hazi zen. Gorroto-delituen intzidentzia tasarik altuena Nafarroan identifikatu zuten iaz.
Hainbat talde "neonazik" azkenaldian Irunen zabaltzen ari dituzten mezuak salatu dituzte asteazkenean Harrera Sareak eta hainbat kolektibok herrian. Eskuin muturreko "auzo patruilak" antolatzen ari direla salatu dute, eta hauek jendearen jatorriaren arabera... [+]
“Badirudi memoria kolektibotik ezabatu nahi dutela hiriak bizi izan duen polizia-indarkeria arrazistaren ekintzarik latzena”, salatu dute. Bestalde, azken boladako diskurtso eta eraso arrazisten gorakadaren aurrean, elkarretaratzea deitu dute Irun eta Donostiako... [+]
Gasteizko hainbat auzotan ezarri dituzten “Moros fuera de España” kartel eta pegatinak ikertzen ari da Ertzaintza. Irun, Hernani, Barakaldo… Ez dira kasu isolatuak, eta “etorkinen kontura jarraitzaileak irabazi nahi dituen ideologia” ikusten du... [+]
Agharas migratzaile imazighen elkartearen txosnan pertsona batek hainbat irain arrazista egin zituen. Erasoa salatzeko elkarretaratzea egin dute igandean Barakaldon.
Artziniegako Udalak mezua zabaldu du gertatutakoa gaitzesteko eta elkartasuna adierazteko irainak jaso dituzten herritarrei.
Lintxamenduen ostean immigrazioaren aurka izan den lehen mobilizazio-saiakerak ez du jarraitzaile gehiegi erakarri, baina izu arrazistak hartu du herria.
Jazarpen arrazistak eztanda egin du Espainiako Torre Pacheco herrian, Euskal Herrian ere ezagun zaizkigun diskurtsoak hauspotuta: immigrazioa lotzea delinkuentziaren, sexu-erasoen eta segurtasun faltaren gorakadari. Baina datuek frogatzen dute gezurra direla gorroto diskurtso... [+]