AEB-Iran tentsioak dardarka jarri du Pertsiar Golkoa

  • Bestela ere oso barea ez zen giro baten erdian –Yemenen 2015ean hasitako gerra, santzioak eta petrolioaren itsas-komertzioan izaten ari den eragina, AEBetako gerra ontzi bat Pertsiar Golkora bidean–, Saudi Arabiako bi petrolio-ontzik Ormuzko itsasartean, Arabiar Emirerri Batuen kosta parean, erasoa jasan zuten joan den igandean. Gertakari horrek AEBen eta Iranen arteko tentsioa areagotu du eta “gerra” hitza mundu osoko hedabideetan agertzen hasi da.


2019ko maiatzaren 15ean - 11:01
Ormuzko itsasartean bi petrolio-ontzi saudiarabiarrek jasandako erasoa izan da Iran eta AEBen arteko tentsioa maila gorenera eraman duen gertakaria.
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Saudi Arabiak dio bere barkuek kalte handiak jasan dituztela. Arabiar Emirerri Batuek diote erasoa bere uretan gertatu dela. Eta AEBen bi aliatuok ahotsa altxatzearekin bat, Iran jo-puntuan dago berriz ere.

Donald Trump AEBetako presidente denetik, herrialdea estu hartzea izan da bere atzerri politikaren gakoetako bat eta asteburuko gertakariek aitzakia ona eman diete norabide horretan koska bat gorago egiteko.

Riad-eko gobernuaren arabera, erasoa jasan zuten ontziek AEBetara petrolioa esportatu behar zuten eta igandeko gertakariak hori ezinezko egingo du. Joan den azaroan AEBek Irango petrolioari jarritako santzioen ondoren, erasoa Teherandik gidatutako mendeku gisa aurkeztu dute, nahiz eta astelehenean Iranek ukatu duen erasoarekin zerikusirik duenik.

Beste hari batzuk ere gurutzatzen dira Pertsiar Golkoan geroz eta nahasiagoa bihurtzen ari den matazan, Martin Chulov-ek The Guardian egunkarian esplikatzen duenez: Iranek mundu arabiarrean duen eragina, Israelen aurkako jarrera, eskualdearen ordena aldatzearen aurka egiteko adierazi duen asmoa, edo Siria eta Yemengo gerretan izandako influentzia, besteak beste.

Eta, nola ez, petrolioa. Trumpek Irango petrolioaren aurka hartutako neurriek tentsioa igoarazi zuten, baita iazko maiatzean Etxe Zuriko maizterra AEBen eta Iranen arteko akordio nuklearreko mahaitik altxa izanak ere. Geroztik Teheranek akordio horren baitan hartutako konpromisoei eutsi die. Joan den astera arte: akordioaren puntu batzuk ez zituela beteko adierazi zuen gobernuak eta ez zuela paktuaren bertsio berririk eztabaidatzeko asmorik.

Bien bitartean, AEBen santzioek Irango ekonomia gogor jo dute. Badirudi AEBek bide horri eusteaz gain, egoera mugara eramateko asmoa daukala. Astelehenean administrazio estatubatuarrak Iraken eta inguruko herrialdeetan bizi ziren herritarrei ohartarazpena egin zien. Arriskua azken 15 urteetan ezagutu gabekoa da.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iran
AEBetako Defentsako inteligentzia zerbitzuko burua kaleratu dute, Iranen aurkako erasoetan Trumpi aurre egin ostean

Jeffrey Kruse buru zen Defentsa Departamentuko inteligentzia zerbitzuek eginiko txosten baten arabera, AEBek Irango gune nuklearrei eginiko erasoek ez zuten Teheranen gaitasun nuklearra "guztiz suntsitu", bizpahiru hilabetez atzeratu baizik. Trumpek, ordea, adierazi zuen... [+]


2025-07-17 | Joan Mari Beloki
Ekialde Hurbila sutan

Ekainaren 13an hasi eta 24an amaitu zena “12 Egunetako Gerra” bezala ezagutuko da aurrerantzean. Gauza harrigarri batzuk gertatu ziren bertan, pentsaezinak ordura arte. Nahiz eta lerro hauek idaztean egun gutxi igaro diren bukatu zenetik, ondorio batzuk atera... [+]


2025-06-29 | Axier Lopez
Isolamendua

Israelek aldebakarrez eraso egin dio Irani eta 585 pertsona baino gehiago hil ditu, horietatik %90 zibilak. Nazioartean atxilotzeko agindua duen Benjamin Netanyahu gerra-kriminalak dio “eraso prebentiboa” izan dela, bere inguruan inork ez dezan eduki berak aspaldian... [+]


Hamaika mobilizazio gastu militarraren aurka eta Palestina zein Irango herritarren alde

Asteazkenean, NATOren goi-bilera hastearekin, aliantzak herrialdeei inposaturiko gastu militarraren aurkako mobilizazioak izan dira Hego Euskal Herriko hiriburuetan. Ostegunean eta ostiralean Iranen eta Palestinaren aurkako gerrak salatuko dituzte.


2025-06-25 | June Fernández
Meloi saltzailea
Persepolis

Irango hiru gune nuklearrei eraso diete AEBek pasa den asteburuan. Donald Trump eta aiatolaren arteko pultsuan eta Netanyahuren rolean zentratu dira hedabideak albistea ematerakoan, ez ordea bertoko zein diasporako herritarren larritasunean: Teheranetik ihes egiteko bultzakada,... [+]


Israelek gerra hasi eta Mendebaldeak babestu

Wesley Clark AEBetako jeneralak azaldu zuen moduan, 2001eko plana zen bost urtetan zazpi herrialde hartzea: Afganistan, Irak, Somalia, Sudan, Libano, Siria eta Iran. Ez dira bost urte izan, baina denak, azkena Siria, erori dira, Iran izan ezik.

Iranek erasoak Sirian, Iraken... [+]


Pentagonoak Trump gezurtatu du: AEBen erasoek ez dituzte guztiz suntsitu Irango gune nuklearrak

AEBetako Defentsa Departamentuko inteligentzia zerbitzuek eginiko txosten batek dio gune nuklearrei eginiko erasoek ez dutela Irango gaitasun nuklearra "guztiz suntsitu", bizpahiru hilabetez atzeratu baizik. Etxe Zuriko bozeramaile Karoline Leavitt-ek leporatu... [+]


2025-06-25 | Rafael Poch | CTXT
Mendebaldea bere mundu-gerra eskalatzen ari da

Gaza izan zen iragarpena, Ukraina tanteoa, Iran eskalada, baina Errusia eta Txina dira traka eta azken helburua. Europar Batasunak "Israelek bere burua defendatzeko duen eskubidea" baieztatzen jarraitzen du, eta bere lehen potentziaren buruak aitortzen du "Israel lan... [+]


Trumpek Israel eta Iran arteko su-etena iragarri du eta ordu gutxira zalantzan dago jada

Iranek AEBen Qatarreko base militarrari eraso egin ostean eman du ustezko akordioaren berri Etxe Zuriko maizterrak, Truth Social sare sozialean. Ostean, Israelgo Gobernuak adierazi du Trumpen proposamena onartu duela, eta berdina egin du Irango Segurtasun Nazionaleko... [+]


AEBak gerran zuzenean sartu ostean, Iranen “erregimen aldaketa” behar dela esan du Trumpek

Irango hiru gune nuklear nagusiei eraso egin ostean, Donald Trump AEBetako presidenteak "Iran berriz handi egiteko" erregimen aldaketa bat behar dela adierazi du sare sozialetan. NBEren Segurtasun Kontseiluak larrialdizko bilera egin du, eta Errusiak, Txinak eta... [+]


Ekialde Erdia
Mundua begira, Israelek eta Iranek elkarri erasotzen jarraitzen dute

Joan den ostiralean Israelek Iran eraso zuenetik, bi herrialdeek bata bestea erasotzen jarraitzen dute. Ali Khamenei Iraneko liderra hilko dutela diote Israeleko agintariek, AEBen parte hartze zuzena eskatzen dute, baina AEBetako lehendakari Donald Trumpek ez du oraindik erabaki... [+]


Dagoeneko 400 gazatar hil dituzte Israelgo soldaduek, laguntza humanitarioa jasotzera bidean

3.000 zauritu ere utzi dituzte Israelgo armadaren erasoek. Maiatzaren bukaeran berrekin zioten laguntza humanitarioari, GHF fundazio estatubatuarraren eskutik; eta ordutik, bertaratutakoei tiro egin diete soldadu israeldarrek.


Israelek Irango telebista kate publikoaren egoitzari eraso egin dio, eta Netanyahuk mehatxu egin du Khamenei hilko dutela

Teherango barruti bati eraso egin ondoren, Israelek jaurtitako misil batek IRIB Irango telebista kate publikoaren egoitza izan du jopuntu. Erasoa gertatu aurretik Israelgo Defentsa ministro Israel Katzek ohartarazi du "Irango propagandaren bozgorailua" desagertzear zela... [+]


Israelek eta Iranek elkarri eraso egiten jarraitzen dute, geroz eta intentsitate handiagoarekin

Israelek ostiralean Irani eraso egin ostean, azken horretako lider nagusi Ali Khameneik "mendekua" iragarri zuen. Israelen erasoek dagoeneko 224 lagun hil dituzte Iranen; 23, berriz, Iranek Israelen eginikoek, horietatik zortzi igandean. Irango Parlamentuan NPT Arma... [+]


Eguneraketa berriak daude