AA batek zenbat eta gehiago “arrazoitu”, orduan eta okerrago
Applen lan egiten duen ikertzaile talde batek adimen artifizialaren (AA) esparrurako egindako ikerketa baten emaitza argitaratu dute. Izenburu esanguratsua du: The Illusion of Thinking. Euskaraz, bere izenburu luzean, honela: Pentsatzearen ilusioa: arrazoitzeko ereduen indarguneak eta mugak arazoen konplexutasunaren ikuspegitik ulertu.
Esperimentu bat egin dute ikertzaileek, premisa honetatik abiatuta: AA produktuetan, txat adimentsuen kategorian, "arrazoitze" ereduak agertu dira azken aldian. Batetik, erabiltzaileak aukera du erakustarazteko txatean nola egiten duen "arrazoitzea" delako AA sistemak, zuk planteaturiko galderari paragrafo soil batekin baino gehiagorekin erantzunez. Era berean, suposatzen da "arrazoitze" horrek laguntzen duela AA txataren emaitza hobetzen, lehen kolpean eman ditzakeen erantzun okerrak fintzen.
Deepseekekin, geuk ere egin genituen aproba batzuk hemen Sustatun, ingelesez.
Ikertzaileen esperimentuan zenbait asmakizun kontrolatu (jolasak, azken batean) testeatu dituzte, arrazoitze-eredu batzuk probatzeko (Claude 3.7 eta DeepSeek-R1 adibidez), guztietan gauza bera probatzeko, eta asmakizunaren konplexutasun maila handituz.
Eta zera aurkitu dute. Eredu arrazoitsuek hobetzen dute pixkat beste txat adimentsu batzuen emaitza, baina hasieran bakarrik. Jokoa konplexuago bihurtu ahala, "arrazoitzeak" ez du batere laguntzen. Kolapso batera iristen dira eta zero emaitza zuen ematen dituzte sisyema guztiek. Ez dute inondik urrats logikoak kateatzea, muga zorrotzak azalduz arrazoiketa sinbolikoan eta urratsez urratsezko egiaztatzean (hori baita arrazoitze artifizial honen gako bat: urrats bat aztertzen du makinak, eta hortik logikaz hurrengora doa, eta ustez horrela fidagarritasuna lortzen da.
Grafikoetan ikusten da nola joko guztietan, probatutako bi ereduetan zerora jaisten da zuzentasuna konplexutasuna gehitu ahala:
Sistema konplexuagoetan ere, baliabide eta token askoko konputazioa erabilita ere, ez dago eskala hobetik. Ez da eskala kontua hortaz, kanpo-mugek eragindakoa, sistemaren barne-ahultasunak eragindakoa baizik. Ikuspegi pesimista bat AA garapenerako: sistema konplexuago batean gehiago inbertituz alferrik izan daitekeela dio ikerketa.
Ikertzaileen arabera, probatutako ereduek "gehiegizko pentsamendua" erakusten dute: erantzun zuzen samarrak goiz sortzen dituzte, baina gero bide okerrak arakatuz hondatzen dituzte. Eta konplexutasuna handitzen den heinean, modeloek ez dute erantzun zuzenik aurkitzen inondik ere.
Zer esan nahi du horrek? Arrazoiketaren itxura egiten dutela, ez dago ez arrazoitzerik ezta adimenik.
Azterketa kontsultatzeko, hemen.
Stanfordeko Unibertsitateak dohainik eskaintzen duen Storm deituriko erreminta ezagutu berri dut. Adimen artifiziala erabilita, edozein gairen inguruan artikulu akademikoak sortzeko diseinatutako ikerketa tresna da. Fidagarriak eta baimenduak diren hamaika iturri erabiltzeko gai... [+]
Laboral Kutxa Katedrak eta Nafarroako Unibertsitate Publikoak (NUP) antolatu dute Arte eta Zientziaren I. lehiaketa (webgunea euskaraz ere badago, baina oso trakets). Artea, zientzia eta pentsamendu kritikoa uztartzen dituzten proiektuak nahi zituzten, eta zenbait aurkeztu... [+]
Aspaldi egin nuen lantegi batean, kapitalismoaren izaera alderatu zuten itsasoan koipe jario batekin, zabaltzen doan orbana, bidean hondakina eta miseria sortzen duena eta garbitzeko zaila dena.
Egun, AAren koipea nonahi dugu,beharbada ezagunenak honakoak direlarik:... [+]
Informazio sareetan murgilduta, aktibismo digitalaren inguruan zenbait informaziora heldu naiz. Aktibista digitaletan pentsatzen dudanean, antolaketa moduetan ere pentsatzen dut, denok ez diegu-eta arazoei berdin heltzen. Batzuek aktibismo digitalari komunikazioatik heltzen... [+]
Momentu honetan, eta buruileraino, Adimen Artifizialari buruzko erakusketa erraldoi bat ikusgai da Parisko Galerie nationale du Jeu de Paume museoan, izenburu honekin: Mundua, Adimen Artifizialaren arabera. Erakusketa horretan, hainbat arte obra garaikide agertzen dira,... [+]
Herriko liburutegian, teknologiaren inguruko espazio ireki batean hartzen dut parte. Aurrekoan, haurrentzako robotika proiektu bat sortzeko Arduino plaka erabiltzen ikasi nahi zuten bi emakume gerturatu ziren, bata programatzailea, bestea ni bezalako kuxkuxeroa. Hirurak jarri... [+]
Silicon Valley-ko oligarkia AEBetako gobernura iritsi berritan lehertu da adimen artifizialaren (AA) burbuila. Txip aurreratuen erraldoia den Nvidia-k urtarrilaren amaieran izandako %16,8ko balio galera, egun bakar batean inoiz izan den burtsa balio galerarik handiena da... [+]
Geroz eta ekoizpen gehiagok baliatzen dituzte teknologia berriak, izan plano orokor eta jendetsuak figurante bidez egitea aurrezteko, izan efektu bereziak are azkarrago egiteko. Azken urtean, dena den, Euskal Herriko zine-aretoak gehien bete dituztenetako bi pelikulek adimen... [+]
Diario de Noticias de Álava (DNA) egunkariko langileak sinadura greban daude, eta aspaldi ari dira beren lan baldintza “miserableak” eta horiek kazetaritzaren kalitatean duen eragina salatzen. 2013tik soldatak izoztuta dituzte, eta ordutik erosahalmenaren %30... [+]
«I will overturn, overturn, overturn, it[…]»
Ezekiel 21:27 – King James Version
«Algoritmo guztien gainetik, algoritmo guztien azpitik»
Xabier Landabidea
Deseroso nago, deseroso gure jendarteak teknologiarekiko hartu duen jarrera kasik... [+]
Otsailaren 10 eta 11n ehun bat estatuburu elkartu dira Parisen, Adimen Artifizialaren sektoreko ordezkariekin batera, AAri buruzko laugarren gailurraren kari. Abiadura handian garatzen ari den teknologia horri buruzko kezkak eta galderak entzun badira ere, ez zen horientzako... [+]
Silicon Valleyko enpresa teknologiko handienei zaplazteko ederra eman die DeepSeek-ek. Adimen Artifizialeko chatbot txinatar merke eta berriak zalantzan jarri du AEBen nagusitasuna arlo horretan, eta erakutsi du ez dela milaka milioi diru behar modelo aurreratu eta efizienteak... [+]
Zer jakin behar dut? Norekin erlazionatu behar dut? Non bizi behar dut? Ardura horiekin gabiltza gizakiok gure gizarteen baitan bizitza on baten ideia bizitzeko bidean. Ondo erantzuten ez badakigu, bazterretan geratuko garen beldurrez.
Joan den astean, kanpoan geratzearen... [+]
AEBetako auzi judizialen batengatik jakin denez, Metak (Facebook-eko jabeak) Libgen sareko liburutegia masiboki pirateatu du BitTorrent protokoloak erabiliz. 81.7 terabyte gutxienez lortu zituzten horrela, beren adimen artifizialeko sistemak elikatzeko. Saiakera eta zientzia... [+]
