2016, inoiz erregistratutako urterik beroena
Munduko Metereologia Erakundeak (MME) datua kezkagarriak eman ditu urtero klimaren egoerari buruz ematen duen txostenean. Inoiz neurtutako urterik beroena izateaz gain, 2016an goia jo du itsas mailak, hala nola ozeanoen gainazaletako beroak. Artikoko izotzaren zabalerak, berriz, beheranzko joerari eutsi dio, eta aurreko urteetan ez bezala gauza bera gertatu da Antartikakoarekin.
Erregistroak daudenetik iazkoa izan da urterik beroena, MMEk jakinarazi duenez. Batez besteko tenperatura industrializazioaren aurreko garaikoa baino 1,1 gradu altuagoa izan da. Ez da ahaztu behar 2015ean adostutako klima aldaketari buruzko Parisko Hitzarmenaren helburu nagusia dela tenperatura igoera hori bi gradukoa baino txikiagoa izatea mende honen amaieran, eta ahal den heinean ez dadila pasa 1,5 ºC-tik.
Beroketa globalaren eragile nagusiak, atmosferako karbono dioxido kontzentrazioak, milioiko 400 parteen langa gainditu zuen 2015ean (2016ko daturik ez dago oraingoz), eta ez du luzaroan behera egingo, bihar bertan emisioak gutxitzen hasiko bagina ere.
Itsas maila gora, izotza behera
Planetako tenperatura globala bezala, itsasoko gainazalarena ere inoiz neurtutako altuena izan zen 2016an. Itsas maila, bestalde, hogei zentimetro altuagoa da orain XX. mende hasieran baino, MMEren hitzetan. Horren arrazoi nagusietako bat –ez bakarra– Artikoko eta Antartikako izotzaren urtzea da. Artikoan negu amaieran gertatu ohi den izotzaren zabalera maximoa (iazko martxoaren 24an neurtua), 1979-2016 bitarteko baxuena izan zen.
Artikoaren kasuan luze dirauen joeraren jarraipena da izotz galera. Antartikarenean, berriz, ezustekoa izan da hain erregistro baxuak izatea, azken urteetan izotz-geruza berreskuratzen ari ziela zirudien eta.
MMEk ohartarazi du lotura argia dagoela gizakiak eragindako klima aldaketaren eta 2016tan behatutako zenbait muturreko gertakari metereologikoren artean. Horien arrean, aipatzekoak dira Ertamerika eta Afrikako lehorte larriak –elikadura krisia eragin zutenak–, eta Haiti jo zuen Matthew urakana.
Naturklima fundazioak kaleratutako Itsasoko eta kostako txostena-k argitara eman ditu klima aldaketa euskal kostaldean izaten ari den ondorioak: Bizkaiko Golkoko uren tenperatuta 0,22 gradu igo da hamarkada bakoitzean, 1981tik 2023ra, munduko uren tenperaturen batez besteko... [+]
Gaztetape (Getaria) eta Muriola (Barrika) hondartzak 2050. urterako desager daitezke Greenpeaceren txostenaren arabera. Itzurun (Zumaia), Karraspio (Mendexa), Isuntza (Lekeitio) eta Azkorri (Getxo) hondartzek hedaduraren erdia gal dezakete.
Azken asteko sapa lehergarri egunetan gure zereginen egitarauak aldatu beharrean aurkitu gara. Freskura erlatibo batek seietan atera gaitu ohetik, gosaldu eta lan gehienak bederatzietarako plegatu ditugu eta hamarretan jalgi gara oinezko ibilaldia egitera. Eta ez ginen bakarrak... [+]
Prekaritate global hirukoitza pairatzen dute Pakistanen, klimak, energia gabeziak eta finantza publiko arazoak elkarrekin eragindakoak, bakoitzak bertze bien kalteak areagotzen dituela. Halere, arazoaz jabetu dira bertako agintariak eta bideratu dituzte aldaketak, nahiz eta... [+]
2003ko udarekin batera, 1970etik beroena izan da aurtengoa. Europar Batasuneko "Copernicus" behategiak larrialdi klimatikoa dela-eta bero boladak "maizago" egongo direla dio, eta aurtengo ekainean bere ondorioak izan ditu: ehunka pertsona hil dira Europan.
Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.
Lurreko bi heren baino gehiago ura da; ur horretatik %96, ozeanoetako ur gazia. Eguzki izpiak ozeanoetako lehen 200 metroko sakonerara heltzen dira, eta bertan bizi dira munduko arrantza industriak ustiatzen dituen espezie ia guztiak. Aitzitik, zientziak gehiago erreparatu izan... [+]
Ehun konpainia multinazional baino ez daude baliabide naturalen erauzketarekin lotutako gatazka guztien % 20aren atzean, Bartzelonako Unibertsitate Autonomoak egin duen ikerketa baten arabera. Ikerketak agerian utzi du iparralde globaleko herrialdeetako konpainiak baliabideez... [+]
Berria izateari utzi dio: beroketa globalak bi graduak gaindituko ditu, eta gainditze horrek ondorio oso garestiak ditu. Klimaren gaia tabu bilakatzen ari den testuinguru berri honetan, banketxe handiek ez dute horri buruz komunikatzen, baina arazoaz ongi jabetu dira eta... [+]
Klima-aldaketari buruzko BC3 ikerketa-zentroak baieztatu duenez, Europako hiriak atzera geratzen ari dira klima-aldaketari egokitzeko neurrietan. Hain zuzen, nazioarteko beste zentro batzuekin batera egindako ikerketan frogatu dute egokitzapen klimatikoko planen ia % 70k ez... [+]
Apirilaren 28ko gauean Bartzelonako Badal Ramblako terrazak gainezka zeuden; hoztu gabeko garagardoak zerbitzatzen ziren, baina jendeak zoriontsu zirudien. “Munduaren amaierak iritsi behar badu, pozik harrapa gaitzala”, esaten zidan auzokide batek. Hamar ordu baino... [+]
Antonio Turiel fisikari eta CSICeko ikerlariak aspaldiko urteetan ez bezala bete zuen Hernaniko Florida auzoko San Jose Langilearen eliza asteazkenean. Zientoka lagun elkartu ziren Urumeako Mendiak Bizirik taldeak antolatuta Trantsizio energetikoaren mugak izeneko bere hitzaldia... [+]
Klima aldaketaren eraginez, munduko lurralde gero eta gehiago idortzen ari dira, milioika pertsonaren jarduera eta bizimoduak kolokan ezarririk. Fenomeno horren frontean dago India erdialdeko Maharashtra estatua, non klimaren berotzeari eta lehortzeari metatu zaizkien oihan... [+]