"‘Auspoa’ bilduma gabe ez dago Euskal Herriko historia egiterik."


2021eko uztailaren 19an
Joakin Berasategi, Sendoa argitaletxeko arduradunari elkarrizketa
"'Auspoa' bilduma gabe ez dago Euskal Herriko historia egiterik."
Joakin Berasategi, Sendoa argitaletxeko arduraduna
Sendoa argitaletxea azkenaldion zabaltze unean dela dirudi. Bertako arduradun den Joakin Berasategirengana jo dugu eta liburu gehitze honen arrazoiaz, «Auspoa» bildumaren etorkizunaz edota egungo liburugintzan ahozko literaturaren egitekoaz luze mintzatu zaigu. Gizon langilearen traza hartu diogu, euskal kulturaz kezkati lan egiteko grina nabarian.
Sendoak liburu mordoska kaleratu ditu azkenaldion. Zeri erantzuten dio honek?
Azken aldi honetan, bost bat hilabete hauetan zortzi ale argitaratu ditugu, bilduma 231 alera iritsi da, baita 10 ale mardul «Auspoa» sail nagusian, Lazkao Txikiren 2 ale, eta berrargitalpen batzuk ere bai. Baina argitaratze erritmo honek ez du zerikusirik argitaletxearen une egokiarekin, Antonio Zabalaren lan etengabearekin baizik.
Sendoa esan, eta liburu mota bat etortzen zaigu burura, ahozko literaturatik hurbil dagoena, euskalkietan landua eta batipat bertsolarien ingurukoa. Zein da Sendoaren irakurle mota?
Sendoak liburu mota asko argitaratzen ditu: historia, biografia, sukaldaritza... Aipatzen duzun ahozko edo herri literatura «Auspoa» bilduman argitaratzen dugu. Irakurle mota? Denetik egongo dela uste dut. Gazte askorik irakurri zuen Atxagak Pello Errotaren bizitza bere alaba Mikaelak kontatua, zenbat goraipamen egin dizkion! Bai esan ere ikastola guztietan irakurri beharko luketela!
Ahozko literaturari zer etorkizun ikusten diozu liburugintzan? Ez ote da egungo literatur joera nagusien bazterrean geratzen ari?
Ahozko eta herri literatura oinarria da beste edozein literatura motarentzat. Ez da modaz pasatzen urteen joan etorriarekin. «Auspoa» bilduma gabe ez dago Euskal Herriko benetako historia bat egiterik, bera baita herriaren arima eta nortasunaren kutxa. Horregatik ahozko literaturari ikusten diodan etorkizuna herriari ikusten diodan berbera da.
«Auspoa» sailak jasotzen duen oihartzunarekin kexu azaldu zinen azken prentsaurrekoan, harpide kopurua oso txikia dela azalduz. Zerk egiten du huts?
Egia da Auspoak oso oihartzun txikia duela, ezagutu ere jende gutxik egiten du, eta harpidedunak berriz urriak dira. Zerk egiten duen huts? Ez dakit. Agian korrontearen kontra goaz.
Bertsolarien axolagabekeria salatu zenuen. Bertsolarien munduak «Auspoa» saileko liburuak baztertu dituelako?
Hala da. «Auspoa» izan da, eta bere arima den Antonio Zabala, lozorrotik argitara atera dituena hainbat bertsolariren izen eta lanak, altxor harrigarri bat bilatu, zaindu eta herriari emanez. Hala eta guztiz ere, ukaezina da ez bertsolariek ez instituzioek ez diotela jaramonik egin, betiko batzuek izan ezik. Berdin gertatu zitzaion Joxemiel Barandiarani ere, peregrinazioak eta telebistak hasi ziren arte. Itxura ere egin behar izaten omen da!
«Auspoa» arriskuan legoke honen guztiaren ondorioz?
«Auspoa» saila ez dago arriskuan. Une txarragoak igaro ditu. Nork ez du ikusi Zabala hiru edo lau mutiko hartu, mahaia, eta liburu saltzera bertso jaialdietara joaten, kinkallero bat bezala. Berak idatzi, ikerketa egin, argitaratu eta saldu. Denok ditugu lotsatzeko arrazoiak.
Egun argitaratzen diren liburu gehienak euskara batuaz datoz. Zer leku eta funtzio ikusten diozu, honen erdian, zuek egiten duzuen lanari?
Geroak esan beza! Ez da nire eginkizuna gai hauek eztabaidatzea, nire lana maite dudan lan bati bultzada eta laguntza ematea da. «Auspoa»ren leku eta funtzioa? Nahitaezko erreferentzia izatea bertsolari eta herri literaturari buruz. Hori horrela izan ez balitz, bilduma hau ez zen sakeatua izango, izan den bezala.
Batipat garai bateko kontuak eta idazle zaharrak hurbildu dituzue argitaletxera. Kazabon eta Esnal berritze asmo baten adibideak al dira?
Haize berria da Esnal eta Kazabonen lanak «Auspoa»n argitaratzea. Egileak lanak ematen dituen eran argitaratuko dira. «Auspoa»k bere bidea jarraituko du egile guztiak errespetatuz.
Zeintzuk dira Sendoaren hurbileko proiektuak? Egun indarrean jartzen ari diren bestelako soporteei (CD-ROMak...) kosk egiteko asmorik ba al duzue?
«Auspoa»ko proiektua gaurkotasunez aurrera jarraitzea da. CD-ROMak ere egin litezke, baina horiek administrazioak egin beharko lituzke, «Auspoa»k irabazigarritasun gutxi baitu.
SARRIEGI, Patxi
40-41

GaiezKulturaArgitalgintArgiteletxeAuspoa
PertsonaiazBERASATEGI3
PertsonaiazBERASATEGI3
EgileezSARRIEGI1Kultura

Azkenak
Itzali sistema, piztu alternatibak

Energia eta telekomunikazio burujabe eta iraunkorraren aldeko manifestu kolektiboa.


2025-05-21 | ARGIA
Migratzaileak beste herrialdeetara deportatzeko baldintzak malgutu nahi ditu Bruselak

Europako Batzordeak beste urrats bat eman nahi du migrazioaren kontrako politikak gogortzeko bidean: deportaturiko migratzaileek ez lukete zertan harreman zuzenik izan behar hirugarren herrialde "seguruak" deiturikoekin, hara kanporatuak izateko.


Baionako gizon bat epaitzen ari da Paueko Auzitegia, zortzi adin txikiko bortxatzea leporatuta

Salatu dute 69 urteko gizonak hogei urtean egin zituela erasoak. Donostian bi gizon atxilotu dituzte, adingabe bat bortxatzea leporatuta; beste bi gizon ere ikertzen ari dira, talde bortxaketako parte izan daitezkeelakoan. Salaketa jarri duen adingabea Gipuzkoako gizarte... [+]


Foruzaingoak familia bat etxegabetu du Antsoainen, eta hori galaraztera joan direnen aurka oldartu da

10:00etan etxegabetzea gauzatzeko agindua zuen Poliziak, baina lehenago bertaratu dira sei patruila emakumearen etxera eta inguruko kale guztiak moztu dituzte. Haritu Elkarlaguntzako Sareak eginiko deiari erantzunez, dozenaka lagun elkartu dira etxearen aurrean etxegabetzea... [+]


Gorka Ovejero, AHTren kontrako plataforma: “Zundaketen lana sabotajeen bidez oztopatzen ari omen dira, baina salaketarik ez da egin”

Abiadura Handiko Trenaren kontrako plataformak astelehenean jakinarazi zuen Espainiako Gobernua eta Nafarroakoa egiten ari diren zundaketa kanpainak ez duela etenik. Izurdiagan eta Otsobin herri mugimenduak lortu zuen geldiaraztea legezkoak ez ziren eta baimenik gabe abiatu... [+]


Erresuma Batuak bertan behera utzi ditu Israelekin zuen akordio komertzial berrirako negoziazioak

Europako Batasunak ere Israelekin dituen akordio komertzialak “berrikustea” erabaki du, 27 estatutik 17k aldeko botoa eman eta gero. Dagoeneko 53.000 hildakotik gora eragin ditu Netanyahuren gobernuak.


Enkarterrin zentral eoliko bat egiteko proiektua atzera bota du Jaurlaritzak, ingurumen kalte larriak eragingo lituzkeelako

Bizkaian, Artzentales eta Sopuerta artean Euskal Haizie enpresak eraiki asmo zuen zortzi aerosorgailuko zentral eolikoaren proiektua atzera bota du Eusko Jaurlaritzako Industria Sailak, faunan, landaredian eta ondarean eragingo lituzkeen kalteengatik. Enkarterriko herritarrak... [+]


2025-05-21 | Nicolas Goñi
Banku handiek klima aldaketan inbertitzen dute, baina ez da konponbidea sustatzeko

Berria izateari utzi dio: beroketa globalak bi graduak gaindituko ditu, eta gainditze horrek ondorio oso garestiak ditu. Klimaren gaia tabu bilakatzen ari den testuinguru berri  honetan, banketxe handiek ez dute horri buruz komunikatzen, baina arazoaz ongi jabetu dira eta... [+]


Miren Amurizaren ‘Pleibak’, 111 Akademiako irabazle

Unai Elorriagaren Francesco Pasqualeren bosgarren arima liburua izan da lehiako bigarren finalista.


Antiwokismoa: eskuin muturraren maskara berria
Jule Goikoetxea: “Euskal Herrian ere Trumpek eta Mileik gorroto duten guztia da woke”

Mundu mailan abiadura handian garatuz doan ideologia eta mugimendua dugu antiwokismoarena. Boterera arribatzeko eskuin muturreko agintariek duten arma berria da, eta berdin-berdin zabaltzen ari da herriko karriketan, unibertsitateetako korridoreetan zein telebista platoetan. Eta... [+]


Antiwokismoa: eskuin muturraren maskara berria
Zapalduen hitza zokoratzeko asmakizuna

Wokismoari begiratu beharrean antiwokismoari so jarri gara. Antiwokistek sorturiko multzoa delako wokismoa, eta antiwokismorik ez balego ez legokeelako wokismorik. Multzo eklektiko horri begiratu, eta laster ohartzen gara eskuin muturrak hastio duen guzia barnebiltzen duela:... [+]


2025-05-21 | Iñaki Murua
Aldia itzalaz erditu zenekoa

Ustekabean edo... urte hasiera honetan bi mila milioitik gorako irabaziak izan omen ditu Iberdrolak, baina ez omen dago txapliguak, altxafuegoak, etxaferuak... edo dena delakoak zeruetara botatzeko egoeran, izan ere, iaz aldi berean baino %27 gutxiago irabazi omen du. Atalen... [+]


Nazioaren pendulua, han eta hemen

Politikan, gizartean eragiteko nahiaren eta identitate zeinuetan sakontzearen arteko tentsioa ekidinezina da. Zabaltzearen eta norberaren ezaugarriak indartzearen arteko hartu-emana politikaren adierazle baita. Bi arloak lortu nahi izaten dira, eta elkarren artean elikatzen... [+]


2025-05-21 | Nekane Txapartegi
Borrokak lotu nahian

Bisita, bizipen eta hausnarketa egunak izan ditut maiatzekoak. Hor nabil, intersekzionalitatea nola gauzatu, borrokak lotu nahian, bertsolarien moduan puntu guztiak esan nahian, potorik egin gabe...

Lan egiten dudan LoRa irrati komunitariotik, Maiatzaren 1erako... [+]


2025-05-21 | Castillo Suárez
Bihotzeko pitzadurak

Oliver Laxe-k esan zidan behin enpatiari eustea dela zuzenena bizitza honetan. Zauritutako jendeak hunkitzen duela, eta jakin-min handia sorrarazten diola; eta hori dela, hain zuzen ere, gehien gustatzen zaion gauzetako bat: bere buruari galdetzea zergatik hunkitu duen horri... [+]


Eguneraketa berriak daude