Atxuritik sartu ziren Bilbo hirira tropa nazionalak duela 80 urte. Horregatik hiru egunez luzatuko diren ekitaldietako lehena Atxurin izango da gaur 19:00etan, Santos Juanes plazan "Bilboko jausieraren 80. urteurrenaren oroimenez".
Tropa frankistak duela 80 urte sartu ziren Bilbon. Frankismoaren Aurkako Kereilaren Euskal Plataformako kideek gaur azaldu dutenez, hiriaren erorketaren 80. urteurrena "ez da bakarrik oroimen kontua baizik eta mobilizazio kontua". Izan ere, Josu Ibargutxi abokatuaren hitzetan, 80 urte hauek "ez dira dohainik pasa", eta oraindik ere Frankismoaren aztarnak "nabariak" direlako "mobilizazioa beharrezkoa da", batik bat, inpunitateak, "inpunitate osoak", jarraitzen duelako oraindik. Estatu espainiarrean "gobernuek eta alderdiek babesten duten inpunitatea".
Adibide gisa jarri du joan den irailean Estatuko Fiskaltza Nagusiak onartutako xedapen orokorra. Neurri horrek "nazioarteko jurisdikzioari ere ez dio uzten Frankismoaren krimenak epaitzen ez ardurak ikertzen".
Euskal plataformak garbi zuen 80. urteurrena "mobilizatzeko urtea" ere bazela. "Zorionez", plataformako lagunak ez daude bakarrik, hainbat alderdi eta sindikatuk bat egin dute antolatu dituzten ekimenekin.
Mobilizazioak
Gaur, hilak 16, Santos Juanes plazan (Atxuri) "Bilboko jausieraren 80. urteurrenaren oroimenez" ekitaldia prestatu dute 19:00etan. Atxuritik sartu ziren hirira tropa nazionalak, eta lehen ekitaldia bertan egitea erabaki dute arrazoi horregatik.
Ekainaren 17an, Frankismoarekin amaitu, demokrazia berpiztu lelopean manifestazioa egingo dute 18:00etan Eliptika plazatik hasita. Bertan dago, Ogasun Ministerioaren eraikinean oraindik ikur frankista handia. "Zorionez, arranoa desmuntatzeari ekin diote", adierazi du Ibargutxik.
Igandean, hilak 18, bi ekitaldi izango dira. Biak Artxanda aldean. Lehena, 11:00etan, Egirletako gurutzean, Santo Domingo gainean. Karlistada garaitik bertan badago ere, gurutzeari, "sinbologia frankista ezarri zioten", eta hortaz "Bilbo suntsitu zutenei" gorazarre egiten dien monumentua izaki, "protesta" ekitaldia egingo dute.
12:30ean La Huella eskultura handiaren inguruan urteroko ekitaldia antolatu dute "askatasunaren alde hildako miliziano eta gudariei gorazarre egiteko". PPk izan ezik, gainerako alderdi guztiek bat egin dute deialdiarekin.
Albiste hau Bilboko Uriolak argitaratu du eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra
Altzagatik itsasadarraren parean doan BI-711 errepidearen Jose Luis Goyoaga etorbidearen izena aldatzeko herritarren parte-hartze prozesuaren ondoren, kale horren izen berria Zirgariak etorbidea izango da.
78ko Sanferminak Gogoan plataformak eta Gasteizko Martxoak 3ko ekimenak bat egin dute espainiar estatuak gertakari latz horietan bere erantzukizuna onartu eta biktimen aitortza ofiziala egin dezan. 'Estatua Erantzule!' izena darama kanpainak.
Inor gutxik ukatuko du ziurgabetasunez beteriko garai batean gaudenik. Krisi ekonomikoaren, ezegonkortasun politikoaren eta klima-aldaketaren inguruko mezuez inguraturik gaude. Ikaraturik bizi gara. Hori guztia gutxi balitz, globalizazioaren ondorioz, nazioen izaera zalantzan... [+]
Belaunaldi oso baten liburua da Palinpsestoa. Idazten dakien modura idatzi du Arrieta Ugartetxeak, eta horixe dateke alde gaitza. Gainerakoan, hortxe gure iragan hurbila, gerra ondoa, apaiz giroa, euskara, militantzia… eta ez hain hurbila ere, senide nagusien gerra... [+]
Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.
Donostiako Udaleko Memoria Historikoaren Aholku Batzordeko Sinbologia Lantaldeak dokumentazioa aurkeztu du, eskultura frankista dela frogatzeko. Eskulturaren jatorriaren inguruko eztabaida ireki nahi dute hirian, eta udal gobernuari zenbait eskaera egin dizkiote.
Salvador Puig Antich frankismoaren kontrako militantea izan zen. Askapen Mugimendu Iberikoko kidea, 1973ko irailaren 25ean atxilotu zuten. Gerra-kontseilua egin zioten, eta garrotez exekutatu zuten handik sei hilabetera, 1974ko martxoaren 2an. Aurtengo otsailean baliogabetu du... [+]
Nazismoaren biktimak izandako euskal herritarrak oroitzeko Eusko Jaurlaritzak egin duen lehen aitorpen instituzionala da. Hego Euskal Herriko 253 pertsona deportatu zituzten 1940 eta 1945 urteen artean. 113 bertan hil ziren eta beste asko, handik bizirik irten baziren ere... [+]
Oraindik ikusgai dago Donostiako San Telmo museoan Memoriaren Basoak erakusketa, maiatzaren 11ra arte. Totalitarismoek gizartea kontrolpean hartzeko erabiltzen dituzten metodo eta tekniken inguruko hausnarketa bat da, espresio artistiko ugariren bidez ondua.
50 urte bete dira Polizia frankistak Mikel Gardoki Azpiroz ETApm-ko kidea tirokatuta hil zuenetik. Egiari Zor fundazioko kideek eta Gardokiren kide Juan Miguel Goiburu Mendizabal 'Goiherri'-k hartu dute parte ekitaldian.
1945ean Neuengammeko nazien kontzentrazio esparruan hil zen Jean Iribarne gamerearraren diru-zorroa berreskuratu eta bere senideei eman diete. Ipar Euskal Herrian gutxienez 350 herritar deportatu zituzten erresistentzian parte hartzeagatik, eta ia erdia ez ziren bizirik atera.
Kirola eta oroimena uztartuko dituzte, bigarrenez, mendi-martxa baten bitartez. Ez da lehiakorra izanen, helburua beste bat delako. La Fuga izeneko mendi martxak 1938ko sarraskia gogorarazi nahi du. Ezkabako gotorlekuan hasi eta Urepelen amaituko da. Maiatzaren 17an eginen dute.
Fusilamenduak, elektrodoak eta poltsa, hobi komunak, kolpismoa, jazarpena, drogak, Galindo, umiliazioak, gerra zikina, Intxaurrondo, narkotrafikoa, estoldak, hizkuntza inposaketa, Altsasu, inpunitatea… Guardia Zibilaren lorratza iluna da Euskal Herrian, baita Espainiako... [+]
Gogora Institutuak 1936ko Gerrako biktimen inguruan egindako txostenean "erreketeak, falangistak, Kondor Legioko hegazkinlari alemaniar naziak eta faxista italiarrak" ageri direla salatu du Intxorta 1937 elkarteak, eta izen horiek kentzeko eskatu du. Maria Jesus San Jose... [+]
Familiak eskatu bezala, aurten Angel oroitzeko ekitaldia lore-eskaintza txiki bat izan da, Martin Azpilikueta kalean oroitarazten duen plakaren ondoan. 21 urte geroago, Angel jada biktima-estatus ofizialarekin gogoratzen dute.