Xabi Odriozolak Zumarragako Zelai Arizti kulturetxean emandako hitzaldia duzue honakoa, 2018ko apirilaren 13an Zumarraga-Urretxuko Gizon taldeak antolatuta.

Astearte goizean Eitzako biribilgunean 64 urteko gizona hil da kamioiak jo ondoren. Bizilagunek 20:00etan elkarretaratzea deitu dute.

Goierriko galdeketaren prozesuaren azalpen soila egitetik harago, sentimenduei eta barne gogoetei eman die garrantzia dokumentalak, galdeketaren egunean 16 urte bete zituen itsasondoar baten soinetik —bozkatzeko gutxieneko adina 16 urte zen—. Urretxuko Gattiken ekoiztetxeak egin du 33 minutuko lana.

Euskal Herrian altzairua ekonomiaren motorretako bat izan da Trianoko mineralarekin egindako totxoak esportatzen zituzten garaitik. Egun, altzairugintzaren pisua ez da hainbestekoa, baina bai sinbolikoa. Arcelor Mittalek Zumarragan eta Sestaon dituen lantegien itxierak azken urteetako krisiak indar produktiboan utzitako zaurietan sakondu du eta eztabaida piztu du administrazio autonomikoek eraman beharreko  industria politikaz.

Zumarragako Arcelor Mittal lantegia ixtera zihoala jakin zutenean, langileen emazte, ama eta ahizpek "Altzairuzko emakumeak" taldea osatu zuten. Dokumental honek emakume adoretsu hauen borroka azaltzen du, lantegia ez ixteko borrokak emakumeen arteko elkartasuna eta elkarlana ere sustatu ditu.

Enpresa-batzordeak uztailaren 15erako ezarrita dagoen epea luzatzeko eskatu du. Ostiral hori baino lehen erabaki behar dute 350 langilek Asturiasko fabrikara lekualdatuko diren edo borondatezko baja eskatuko duten.

“Ez gara 300, herri osoa gara!” egiten dute oihu Arcelor Mittal fabrikako langileek, haien senideek eta protestetara batu diren Zumarraga eta Urretxuko milaka herritarrek, jakitun itxierak 350 familia ez baizik eta dozenaka gehiago kolpatuko dituela, oro har altzairugintzak gurean bizi duen krisiaren isla. 

Zumarragako Arcelor Mittal fabrikako langileek giza katea eta elkarretaratzea egingo dituzte asteazkenean, zuzendaritzak plantaren ekoizpena erabat eten eta hurrengo egunean. Inguruko udalek bat egin dute deialdiarekin.

4.000 lagun inguruk egin dute Urretxu eta Zumarraga arteko bidea, Otamotz atariaren arabera. Apirilaren 20an greba deitu dute eskualdean.

Zumarragako Arcelor Mittal fabrikaren zati bat ixteko erabakiak agerian utzi du orokorrean altzairugintzaren sektoreak gurean bizi duen arrisku egoera, albisteak eragin dituen erreakzioek erakusten duten moduan.