Gaur ere martxoaren 8a da. Duela 6 hilabete, Guatemalan 43 emakumeri bizitza lapurtu zioten. Eta ez, ez zen sua izan, Guatemalako Estatuaren eta botere judizialaren utzikerien ondorioz, hil egin zituzten.

Sentitu dezakegu haur eta emakumeen gorputzen erabilpena, errefuserako objektu gisa pertsonen etiketatze faxista, kontrolerako mekanismoen gordinkeria bortitza…  airean daudela.

Iragan asteazkenean Hogar Seguro Virgen de la Asunción zentroan (Guatemala) gertatutako sutearen biktimen zifra berrogeira igo da, eta kausak oraindik ez dira argitu. Herritarrek informazio gabezia salatu eta gertatutakoari buruzko azalpenak exijitu dituzte.

Urtarrilaren 15 eta 17 bitartean hiru ekologista hil dituzte Latinoamerikan: Isidro Baldenegro lider indigena Mexikon, Laura Vasquez ekologista Guatemalan eta Emilsen Manyoma ekintzailea Kolonbian. Hirurak pertsona ezagunak euren herrialdeetan, giza eskubideen eta naturaren defentsan aritzeagatik.

Cuenca Mirador proiektu arkeologikoko ikerlariek Amerikako lehen errepide sarea maiek eraiki zutela jakin berri dute. Baina lan arkeologikoak ez du oraingoan indusketarik eskatu. LIDAR izeneko gailu bat erabili dute horretarako, laserra baliatzen duen radar modukoa.

Rebeca Lane Guatemalako poeta, anarkista eta rapera da. Bere burua artibistatzat –artea eta aktibismoa batzen dituena– eta Erdialdeko amerikartzat du. Bere idatzi eta kantuetan zein egunerokoan diktadura salatu eta emakumeen alde irmo egiten du. Donostia 2016k gonbidatuta Euskal Herrira etorri da eta han eta hemen tailerrak zein kontzertuak egiten dihardu. Hip-hopa egiten badu ere, AEBetako patroitik asko aldentzen da eta Erdialdeko Amerikako afroan sakontzen du: reggaean, cumbian,... [+]

Guatemalako giza eskubideen defendatzaile Claudia Samayoaren eta Saharautz elkartasun taldeko presidente Xabier Euzkitzeren arteko solasaldia.

Oharra: Bideoa euskaraz ikusteko sakatu Youtubeko azpitituluen botoia.

Ez dira berdinak izan gatazka armatuak Guatemalan, El Salvadorren eta Euskal Herrian. Gatazkak bezala bakea eraikitzeko moldeak ere desberdinak dira. Ados da Morena Herrera feminista salvadortarra. Haren ustez, emakumeak ados diren gaietan aurrera egitea da gakoetako bat.

XX. mendeko 60ko hamarkadan hasi eta 80kora arte luzatu zen diktadura militarra Guatemalan, eta Oscar Mejía Víctores generala izan zuen azken agintaria.

“Latinoamerikako indarreko desagertze kasu handiena da” Fiskal Nagusiaren esanetan. Nazio Batuen datuen arabera 36 urte iraun zuen gatazkan 245.000 pertsona hil zituzten, haietako %97 militarrek eta paramilitarrek.