"Hai un ano, nos Entroidos, o tema foi como vivimos as festas hoxe en día, que hai festas estranxeiras que están a abrir máis que as de aquí ultimamente... e ante iso xurdiu a idea de traer mascaradas para que a xente puidese participar e ser coñecida como modelo festivo. A mascarada é cousa dos mozos, e queriamos que os mozos de aquí coñecésena, xa que tamén fai un traballo de transmisión, cantando, bailando, cantando..." Aitor Atxega cóntanos así a creación da iniciativa de traer a Mascarada ao val de Aiztondo.
O primeiro paso foi porse en contacto co Rexente das Mascaradas deste ano: Dirixíronse á casa de Allande Davant e explicaron a súa intención de traer a mascarada, pero non como "mono de feira", senón que o obxectivo era traballar o tema no val e mostrar as mascaradas. Estes aceptaron a proposta e comezaron a elaborar o proxecto dun ano.
Traballo conxunto nos pobos do val
Formaron un grupo con membros de todos os pobos do val de Aiztondo e presentaron o proxecto de todo o ano na Mancomunidade de Aiztondo. Atxega agradeceu "a axuda da mancomunidade para que os proxectos poidan ser levados a cabo en condicións óptimas". As accións realizadas son as seguintes:
Durante as semanas culturais dos pobos realizouse unha charla e unha exposición fotográfica sobre a mascarada.
Pasaron material aos centros educativos do val para colgalo nas súas páxinas web. Joaine Etxebeste ensinou aos profesores as danzas da mascarada, que traballaron cos alumnos e impartíronas nas festas de entroido.
Etxebeste impartiu catro cursos de danza nos pobos, abertos a toda a cidadanía.
Pasouse información aos concellos para colgala nas súas webs.
Tamén se difundiu información aos medios de comunicación da localidade da comarca. (Aquí os "Detalles sobre as mascaradas" publicados polo Portal de Tolosaldea). (Aquí emítese o concerto especial preparado polo Botza de Zuberoa para as Mascaradas de Aiztondo). (Aquí, artigo de opinión do grupo organizador de Aiztondo).
7 de maio Mascaradas de Aiztondo
O sábado 6 de maio, ás 18:00 horas, os representantes municipais do val e de Udalbiltza realizarán unha recepción institucional na praza de Asteasu. O día 7 de maio o programa será o seguinte:
10:00. Barricadas na praza de Asteasu.
11:00. Barricadas de Lete en Alkiza.
12:00. Barricadas na praza de Aduna.
13:00. Barricadas fronte ao Concello de Zizurkil.
14:00. Comida no frontón de Larraul.
16:30. Xogos de mascaradas na praza de Larraul.
Atxega explicou que lles pasaron pistas sobre os pobos de Aiztondo para facer o sermón de Kaute, e que algunhas pasaxes do concerto distribuiranse nos bancos en eúscaro batua, como muleta para que o público siga a emisión. Pero o obxectivo foi "manter os xogos de máscaras intactos".
Basabürüako ibar eskuineko gazteek lehen maskarada arrakastatsua eman dute igandean, Lakarrin.
Xiberoa eta Baxe Nafarroa artetik jalgiko da aurten maskarada. Ehun urteko etenaldiaren ondotik, xiberotar usaia berreskuratuko dute aurten Pagolako gazteek.
Hasi dira maskaradak Zuberoan, urteroko tradizioari jarraiki. Alabaina, tradizioak aldatu daitezkeela erakutsi dute aurten Maulen: lehen aldiz, ez da buhamerik izango. Pertsonaia horiek ijitoak ziren, eta estereotipoetatik eta arrazakeriaz antzezten zirela salatu izan dute... [+]
Herri batzuetan urtero moduko inauteriak izango direla adierazi da, beste zenbaitetan moldatu egin dituzte eta beste batzuetan bertan behera gelditu dira inauteriak. Sarrera honetan beste urteetan ospatu izan diren errituak zerrendatu ditugu, baina horrek ez du esan nahi aurten... [+]
Zamaltzain, entseinari zein laborari aritua da Joimo Arantzet (Atharrazte, 1974) hainbat maskaradetan. Etxetik jaso du dantza, Zuberoan ohikoa izan den moduan, eta seme-alabei ere transmititu die dantzarekiko maitasuna eta gaitasuna. Etxekoei ez ezik baita inguruko hainbat... [+]
2021eko Maskaradak bukatu orduko hasiko dira 2022koak. Izan ere, pandemia dela-eta Barkoxeko gazteek inauteriak neguan ospatu beharrean udan hasi zituzten iaz, eta urtarrilaren 8an Barkoxen emango diote amaiera. Astebete beranduago, urtarrilaren 16an, abiatuko dira... [+]
2020an eman behar zuen Barkoxek maskarada Atarratzerekin batera.
COVID pandemia dela eta beste kultur ekitaldi guziak bezala, kanbiamenak izango dira Xiberoan ere. Aurten Altzürüküko maskaradak zale ekuarazi baditu ere, ondoko urtean ondorioak ekarriko ditu.