Salvo algúns veciños de Artxanda, en Bilbao ninguén coñecía a cruz franquista de Agirleta. De feito, non se atopa no lugar de paso e permaneceu "oculto e silencioso" durante case 81 anos desde que, tras a caída de Bilbao en 1937, foi levantado polos requetés carlistas da tropa nacional.
O monumento de Agirleta ten unha estrutura de tres cilindros, coroado por unha aguia de dúas cabezas e unha cruz. Tamén hai tres datas no corpo. 1833 –ano de inicio da Primeira Guerra Carlista–, 1873 –ano de inicio da Segunda Guerra Carlista– e 1937 –ano da caída de Bilbao, ano da liberación para os franquistas–.
Non está moi lonxe do monumento á Pegada de Artxanda.A Pegada, precisamente, foi colocada en 2006 para homenaxear aos homes e mulleres que morreron en defensa e en defensa da liberdade de Bilbao, por asociacións que traballaban na recuperación da memoria.
Agora, a cruz franquista de Santo Tomás de Agirleta, a aguia franquista da praza Moyua e outros emblemas foron retirados de Bilbao. Aínda así, Juan Mari Zulaika aclarou que aínda queda algún símbolo. Entre elas atópanse varias placas a favor da Falanxe que permanecen nun par de rúas e casas da capital biscaíña. Segundo explicou Juan Mari: "O que se botou era o maior dos que había, si, pero non era o último símbolo franquista de Bilbao".
Esta noticia foi publicada por Uriola e trouxémola a ARGIA grazas a licénciaa CC-by-sa.
Bilbo, 1954. Hiriko Alfer eta Gaizkileen Auzitegia homosexualen aurka jazartzen hasi zen, erregimen frankistak izen bereko legea (Ley de Vagos y Maleantes, 1933) espresuki horretarako egokitu ondoren. Frankismoak homosexualen aurka egiten zuen lehenago ere, eta 1970ean legea... [+]
Deportazioaren Memoriarako Euskal Koordinakundeak aintzat hartu nahi ditu Hego Euskal Herrian jaio eta bizi ziren, eta 1940tik 1945era Bigarren Mundu Gerra zela eta deportazioa pairatu zuten herritarrak. Anton Gandarias Lekuona izango da haren lehendakaria, 1945ean naziek... [+]
Pamplona, 1939. No principio do ano, a praza de touros da cidade foi utilizada como campo de concentración polos franquistas. Tivo oficialmente capacidade para 3.000 prisioneiros de guerra, nun momento no que non había fronte en Navarra, polo que os encerrados alí deben ser... [+]