A pesca sempre foi unha das formas máis expresivas de entender que os seres humanos somos parte da natureza, pero esa relación co mar, como todas as demais, ten que ser unha relación de acollida e entrega. Por tanto, a pesca é unha actividade que hai que facer con moderación e que hai que xestionar ben, por suposto.

É coñecido o que ocorreu coa anchoa fai 10-15 anos. Tomamos a anchoa por encima do que nos ofrecía a natureza e levamos unha situación moi mala. Isto obrigounos a manter a anchoa no mar durante cinco anos e cando os científicos aseguraron a recuperación, a pesca renovouse. Por iso, na nosa opinión, son tan importantes os datos dos científicos e as decisións que en base a eles tómanse conxuntamente con outros países europeos. Parécennos preocupantes algunhas das expresións máis habituais dos últimos tempos, por pór un exemplo: no caso do verdel, díxose que os datos dos científicos son tomados de mala fe. Os seus pescadores poden ver moito verdel en augas vascas, pero iso non significa necesariamente que o seu estado sexa bo en mar aberto. Especialmente no caso do verdel, unha fotografía que hai que coñecer, porque é a situación de todo o Atlántico Norte de Europa. E iso só é unha foto que se pode facer con datos de científicos de moitos países.

Por iso parécenos moi preocupante “Bruxelas reduciunos un 20% a cota” tan habitual nos medios de comunicación. Unha decisión que non toma Bruxelas. A decisión tómase en Bruxelas, pero trátase dun acordo entre os distintos gobernos. A miúdo, por recomendación dos científicos, cando a situación non é boa é necesario pescar menos para garantir a pesca nos próximos anos. Desgraciadamente, non sempre se cumpren as recomendacións dos científicos. Aínda que pareza tan simple, non sempre se fai. Pero, afortunadamente, e debido á necesidade, cada vez séguense máis as recomendacións dos científicos. Por tanto, si se culpabiliza a alguén, aos que incumpren a lei e aos que non teñen o control suficiente. Si non hai peixe, non hai que pescar para que estea no futuro.

Temos algúns exemplos dos últimos anos nos que estas decisións se tomaron bastante ben e os peixes responderon coa súa prosperidade. Un claro exemplo diso é a anchoa. Tras o peche antes mencionado, os pescadores decidiron pescar con precaución, xa que a outra opción era quedar en casa. Actualmente a anchoa está en niveis históricos. Pero agora atopámonos con outro problema. Como sucedeu esta semana, os pescadores atracaron moito a anchoa e cal foi o resultado? Os prezos baixaron moitísimo, co que o IPC non baixou en ningún momento. Esta semana, na lonxa, a anchoa baixou ao redor dos 30 céntimos o quilo. Regalada. E iso non é posible. A pesar da abundancia de anchoas, non se pode aceptar a venda a prezos deste tipo, para iso é mellor non pescar, é máis axeitado regalar á natureza que regalar aos vendedores intermedios.

Os pescadores tamén teñen outros problemas na súa actividade e é necesario que teñan un mínimo control de prezos, directamente ou a través das confrarías. Se os prezos son tan baixos deberíase tomar algunha medida. Para iso é necesario contar coa axuda da administración se queremos que a pesca teña futuro.

Cal pode ser a solución? Aquí deixámosvos a nosa achega, aínda que van necesitar moitas máis. Hai moitos comedores públicos, xestionados polas administracións, que sentirían a gusto con peixe barato, fresco e san. Hai comedores escolares, de hospitais, de residencias de anciáns... todos eles teñen pescado nos seus menús a medida que o peixe é san. Pero hoxe en día, o peixe que se serve nestes lugares é xeralmente traído de fóra, totalmente procesado, e moi barato por producir en condicións de traballo precarias e sen respecto ao medio ambiente. Si, barato, como a anchoa a semana anterior.

Leo Belaustegi (Ondarroa, 12 millas)

Eneko Aierbe (Ekologistak Martxan)