ARGIA.eus

Bultza kazetaritza independentea
Esklabotzaren memoria Europan

Europa esklabotzarekin aberastu zela ez da sekretua. Hainbat mendez milioika pertsona garraiatu zituzten Afrikatik Amerikara, eta esplotazio horri esker ekoiztutako kakaoa, azukrea eta kotoia izan ziren Liverpool, Bartzelona edo Bordele bezalako hirien garapen ekonomikoaren kapital iturri nagusietakoa. Denbora askoan ezikusia egin diogu iragan horri, baina Black Lives Matter eta antzeko mugimenduek afera azalera ekarri eta eztabaida pil-pilean da orain. Haatik, esklaboen trafiko globalarekin... [+]

Seychelle inguruetako atunak ahitzen ari da Europako arrantza industria eta euskaldunok tartean gaude

Indiako ozeanoko atun hegats-horia desagertzeko bidean dago eta ez inguruko –Seychelleak, Somalia, Kenya...– arrantzaleen kulpaz, baizik eta Europar Batasunako itsasontzi-faktoriek suntsituta. Atun ontziratua hainbeste maite duten europarrak, beren ingurukoak... [+]


Ybarratarren euskal musika bilduma

Bilbo, 1857. Banco de Bilbao sortu zen; akziodun nabarmenen artean Ybarra familia zegoen. 1902an Bizkaiko Labe Garaiak abian jarri zirenean ybarratarrak ere tartean ziren. Bilbo edota Getxoko alkate izan ziren, Bizkaian nahiz Madrilen diputatu. Sendiaren Sevillako adarra itsas... [+]


Baiona esklabo trafikoaren sareetan

Lapurdiko hiriburuko ontzingintzak garapen handia izan zuen esklabotzari esker, Nantes eta Bordeleko tratularientzako ere eraikitzen baitzituzten barkuak. Euskaldun, biarnotar eta gaskoiek bete-betean hartu zuten parte Saint-Domingueren kolonizazioan, eta iturri batzuen arabera,... [+]


Euskal balea uste baino arinago ari da desagertzen: 356 buru baizik ez dira geratzen itsasoan

Alarma deia jo du North Atlantic Right Whale Consortium elkarteak, euskal balea edo sardako balearen (Eubalaena glacialis) azken aleen biziraupena zaintzen duen elkarteak: aurreko kalkuluetan esaten bazen oraindik klase horretako 400 animalia geratzen zirela bizirik, azken... [+]


Koronabirusaren arrasto koloniala

Fenomeno pandemiko bihurtu zaigun koronabirusaren gaitzak ez ditu pertsona eta herrialde guztiak berdin jotzen. Hasiera batean, agian inork pentsa izan zezakeen igualitarista zela, denei eragiten ziela berdin. Baina orain badakigu birusak badakiela diskriminatzen norberaren... [+]


Esklabistak epaitu

AEBetan, Ingalaterran eta mundu osoan Black Lives Matter mugimendua esklabotza eta arrazakeria zuritzeari uzteko eskatzen ari da, eta ikusi ditugu pertsonaia txit entzutetsuen eskulturak hankaz gora jarrita. Astinaldia hainbestekoa da, ezen The Guardian-ek jakinarazi duen... [+]


2020-07-12 | Juan Mari Arregi
Kapitalismoaren negozio "nahasiak"

Azken asteotan, AEBetan poliziak pertsona beltz bat hil ostean sorturiko mobilizazio herrikoia bizitzen ari gara. Arrazismoaren aurkako manifestazioen ondoren, arraza beltzeko pertsonen esklabotzaren eta trafikoaren protagonista izan ziren pertsonaiei eskainitako estatuak... [+]


2020-06-30 | Juan Mari Arregi
Kapitalismoaren negozio "nahasiak"

Azken asteotan, AEBetan poliziak pertsona beltz bat hil ostean sorturiko mobilizazio herrikoia bizitzen ari gara. Arrazismoaren aurkako manifestazioen ondoren, arraza beltzeko pertsonen esklabotzaren eta trafikoaren protagonista izan ziren pertsonaiei eskainitako estatuak... [+]


Esklabotza
Nola engainatu gaituen kapitalismoak

Hankaz gora jarri zaigu mundu borobil hau eta erantzun bila gabiltza edonon, larrialdi sanitarioari, egoera ekologiko jasanezinari eta ekonomia globalaren kolapsoari ezin neurria hartu. Nola iritsi gara honaino? Atzera begira, jabetu gara egungo sistemaren errak engainu... [+]


Kaleak, eskulturak, panteoiak... Honela zuritu ditugu XIX. mendeko euskal esklabista "filantropoak"

Amerikaren genozidioan eta mundu globalaren hasierako konkistan gakoak izan ziren itsasgizonen aipamenak asko dira (Elkano, Okendo, Oñate, Legazpi, Urdaneta…). Aldiz, XIX. mendean “bigarren esklabotza” deiturikoan parte hartu zuten euskal tratularien... [+]