Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
osteguna 2025eko ekainaren 19an
EGIN Urtebete, Urte Betea
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Ekainaren zortzigarrenean "DEIA"ren urtemuga genuen. Orain, Irailaren 29.ean "EGIN"eko lehenbiziko urtea dugu. "DEIA"k, urte bateko balantzea egitena, besteren artena, honelaxe zioskun:".. Pedimos a nuestros accionistas, que se mantengan en esta linea de servicio a todo el pais. Querer sacar rentabilidad ideologica a corto plazo, seria un error irreparable. Sabemos que es un fuerte sacrificio económico, pero es una lección de altruismo. Y nuestro pueblo, que es generoso, compensara con largueza a quienes han sabido anteponer la idea~de Euzkadi a sus legitimos intereses personales o de grupo".
"EGIN"en, aldiz, Josu Barandikak, Fundetzaile batzordeburuak, beste nonbait ikusten zuen arriskua. EGINen ibillera artertzean;"...Uno de los virus, que más acecha a este recien nacido, además de la falta de medios económicos, es el virus del posibilismo politico, que puede carcomer su independencia de criterio, su información critica y en profundidad...". "Estos cantos de sirena que suenan fuerte en Euskadi, suenan tarnbién en EGIN.Es importante detectar el virus y aplicar las medidas necesarias, antes de que la criatura se nos vaya tras la sirena-'. Ikusten dugunez tirabirak edonon eta problema frango, prentsa nazionalaren –oraindik thego Euskal Herrian beda ere–lehenbiziko urtean. Areago ezker prentsa egin nahiean dihardugunontzat. Ezker prentsa "EGIN"eko langile komiteko batek esaten zigunez, "ez baitugu uste "centro izquierda" egunkaria egiten dugunik, eta Miguel Castelisek kontrakorik erizten badu ere ("El mejor defensor: el pueblo"-delako liburuan), edo periodikua ez du irakurri edo "centro-izquierda " zer den ez daki".
Eta soka-muturrean murgildurik Fundatzaile batzordeburuarengana, Josu Barandika, direktorearengana, Jluan Ramon Martinez, eta langile komitearengana, hantxe bisatira Gorka Reizabal, Andu Lertxundi eta Anjel Amigo, jo dugu hitz egiteko aukera hauetariko batekin, soilik, eduki badugu ere.
1937.eko uztailaren 5.ean egunkari berri bat ematen zuten argitara Bilbon: "HIERRO quiere ser en las tierras españolas de Vizcaya 1o que su nombre canta: voluntad dura energica decidida de hacer aqui labor por la unidad la grandeza y la libertad de España' esaten zuten editorialean aldi berean letra haunditan.:hauxe ziotelarik: "España es una unidad de destino en lo universal. Toda conspiración contra esa unidad- es repulsiva, es un crimen que no perdonaremos".
Bost' egun berantuago, Lezama-Leguizamon, Ibarra, Urquijotarren periodikua ber publikatzen zuten. "Por Dios y por España,a las órdénes de Franco" editorialpean, Gomá kardenalaren bidez, "La Gaceta del Norte"k berriro agertzeko baimena eskuratua zuen.
1938,.eko apirilak 12.ean "EI Correo Vasco" sortuz besteren artean Gabriel Maria Ybaria eta Jose Maria Areilza , direkzioan zituelarik: "En una España unida y en orden, se necesita una prensa poderosa, pero no nuinerosa. Esta convicción nos ha llevado a fundirnos con "El Correo Español" zioten bere lehenbiziko: numero hartan.
Araban "Libertad' egunkaria ostendu zen? "Norte" falanjista jitekoa agertuz.
Nafarroan, "El Diario de Navarra" eta "El Pensamiento Navarro" zirauten ,azken honetan "El Libe ral'' zenaren rotatiba eta estero tipiak. Luis Prietori ebatsiak,.zirelarik. benostialdean "El Dia" eta "La Voz de Guipuzcoa" ziren honela "La: Constancia" eta "E1 Día" Donostian, eta Bilbo aldean beste periodiku andana bat: "El Liberal", "El Noticiero Bilbaino", "Euzkadi", "El Nervión","Excelsius","La Lucha de Clases", "Tierra Vasca", "La Tarde".
Zulagune batetan, sartzen ginen urte luzetarako. Denboraldi ilunen-jabeak hortxé diraute, Oriol eta Fournier Gasteizko "Norte-Expres"en. Baleztenatarrak "El Pensamiento Navarro", J.J. Uranga Santesteban "Ollarra?' "Diario de Navarra"n, Urquijotarrak, Ybarratarrak "La Gaceta eta "El Correo"n;.. bainan, helere, errealitate berriak.nazional,ak, egiten ari dira. Eta egitura horiek bertako egunkariek ere'ber estrukturatuz doaz Euskal Herria.
MARTINEZ BALANTZE POSITIBOA:
Juan Ramon Martinez -nafarra bizarduna,: hogeita hamabi urtekoa " E G I N "eko bigarren direktorea, dugu, azken sei hilabetetan': ordurarte subdirektorea zelarik. "EGINi' sortu autreko giroaz' mintzatu gara lehenik.
Han, gure artean, hemengoen artean beti projetuz eta bueltaka geunden. Eduki genuen projektu bat. geroxeago "Berriak", "Garaia" edo, printzipalki "Punto y hora" zenaren tánkerakoa. Garai batetan, "Sorka" sortzeko projektuan ere ibili nintzen, ba zen ere "Noski" egiteko arazoa, eta elkarren artean ez zirela akort jartzen edo ez ziren irten. Hona etorri nintzen, "Cambio 16"en nengoelarik, ekonomia sailean. Ander Landaburu Bilbotik zihoala eta "Diario 16'' sortu zela.Euskal Herrirako edizio lokal bat prestatzea pentsatzen zuten eta 76.eko irallean bultzatu ninduten hona etortzeko.Bilban nengoela, prestatu nuen beste kazeta proiektu bat, nolabait, "Historia 16"– delakoari erantzan bat Euskal Herri mallan ,ematearren. Lehen sortzallea Ortzi zen, bainan indarren sakabanatzeaz, arazo elektorala planteiatzean, eta projektuan zeudenen ekintza politikoa nagusitu zelarik, Letamendia,Araluze, Goio Monreal... Geroxeago "Deia" eta "Egin" sortzean iniziatiba guziak hemen bildu ziren. Garai hartan holako kazeta bat sortzeko "Euskal Historia", oso zaila zen konfekzionagile eta halakoak aurkitzea. Gaur egun, ordea, gainditua dago hori, "Deia" eta "Egin"en bidez,sortu eta trebetu déiren kazetari eta edozein metatako inprenta-tekn~koak.
Egoera horretan, 77.eko otsaileanedo,hitz egin zidaten Donato Unanue eta Mariano Ferrerek.Hasieran, eskuragaltza, guztiz ,ematen zuen projektuak. Behar ziren berrehun edo hirehun milioi, kazetari langilego haundia eta inprentan, publizitatean ere berdin. Tentagarria zen, mesfidatzen nuen, halere. Bainan aurkitu nituen ekonomistak profesionalak, industrialak, batzuek dirua jarria zutela projektuan. Horrela ,martxo aldean, pentsatu nuen baietz, eta hortxe nabil.
"Liberation"ek, kasu batez. joka dezake, berrogeita hamar milioiri dagokion sektore ideoiogikoarekin, gure kasuan, areago murrizteak ekarriko liguke bost mila aletako tirada bat edo eta horrela ez dago "EGIN"eko instalazio eta mantentzerik. "EI Pais"eko formula,ere hertsiegi geratzen zitzalgun. "El Pais" popularrago behar luke izan. "El Pais" estat.ala da, bere merkatua hogeita piku milioi bitante eta bere tirada ehunta berrogeita hamar mila bada. Horregatik ez da Euskal Herrirako egoki. ilalako nahaste bat egin behar izan lenuen, gure publikoa begiratuz, eta grafiko aldetik berdin, ez gutxi "Bild Zeitung" "The Guardian", "Le Monde", ' El Pais" edo holako egunkari kultoetan gertatzen denez, eta ez sobera, arratseko periodikuetan suertatzen denez. Hortaz kanpo sartu genitnen bi orrialde eritzitarako,Euskal Herrian asko debatitzen balta.
Problematikoa bada ere, uste dut horretan asmatu dugula. zenbaitetan karta andana badator, eta zenbaitetan eskas ibiltzea suertatzen bazaigu ere. Orrialde zentralek behár lituzkete erreportaia orriak batez ere, hasieran guretzat ziren ere, orriak aurreratzeko bide bat. Orrialde horietan ere, esklusitek, oroipenak, erreportaia hanndiak bide eduki ditugu, bsinan ez behar bezainbat erreportajak eguneroko ganzez egindakoak. Zenbaitetan gai gutti dagoela eta, ahal dena ematen da. "Kirol''ei buruz, saiatu gara tratamendu dignoago bat ematen. Geure irakurleek, ez dute, agian, aurkitu orrialde horietan espero zutena. polemiko giroa e.a.. Bestetik Asteartetako suplementua sartu da ere, beste gauzatan ere erabilia,Donostiako zinema bestaldia,
Iosu Barandika: Ez Hain Ona.
losu Barandika, bizkaltarra EGINeko Fundatzaile Batzordeburua dugu.EGIN jaio zedin, hogeita bat gizon izan ziren milioi bana jarri zutenak. Hogeita bat fundatzaile hauetarik, Barandika hogeita batgarrena izan zen. "Los últimos serán los primeros"gaztelaniazko esaera bete egin zen, eta apirilean EGINen buru ideologikoa bihurtu zen. Soziologoa da eta Bilbon lana egiten du,"Colegio de Arquitectos Vasco Navarro" delakoan, azterketa soziologikoak egiten.
Hau jakin bezain laster, nola lor genezakeen gainerantzeko dirua hasi ginen aztertzen, eta azken batean kapital haunditze bat egitea erabaki genuen. Garbi genukeen momentu hartan ez genuela lehenagoko metodoa erabili behar. Izan ere, hasieran fundatzaileak aldebatetik, eta kontu-partaideak bestetik, elkartu gabe egin zen diru bilketa.
Kapital haunditzea apirilean egin genuen,; eta berrogeita sei milioi inguru bilduak izan ziren. Hala ta guztiz ere, hau oso gutxi da.
Egunero egunero ageretu den egunkaria ikusita, nik uste dut aldaketa bat izan dela. Lehenengo hilabetean ez zen agertzen orain den bezain herrikoia. Dena den herrikoitasun hau gero eta gehiago sakontzen joan behar dugu. Hau eginez gero, gero eta hobeagoa izango da produktoa. Horretarako arazo haundiak daude batez ere espresio askatasuna aldetik . Izan ere, gaurko legea honela denez, posibilidadeak urritu egiten zaizkigu.
- Hala eta guztiz ere, posibilidade: haundiak dande. Egin behar dena zera da: sakondu eta sakondu eta ez bakarrik herriak egiten duena agertuz, baizik eta batez ere kritikak edo azterketak agertuz, bai batek edo besteak egiten duenari buruz. bai instituzioek egiten dutenari buruz, eta baita ere instituzioak berak artertuz.
Honela egunkariak seriotasun bat hartuko du, eta- baita ere, salmentak gehitu egingo dira. Honetan ez dut bildurrik, ez bainago konforme beste batzuek esaten dutenarekin, hau da, egunkaria-herrikoiagotuz gero. salmentak gutxitu egingo direla.
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
#2
Maria Ortega Zubiate
#3
#4
#5
Mikel Garcia Idiakez
Azkenak
Papax Fagoaga, mutil-dantzaria 1970eko hamarkadatik
“Ezin nuen ulertu emakumeok herriko bestetan ezin genuela mutil-dantzetan parte hartu, horregatik hasi nintzen dantzan”
Elkarrizketa ilustratzeko erabili dugun argazki nagusia 1970eko hamarkadan hartua da. Erratzuko plaza festetarako apainduta ageri da, ezpelez atonduriko ohiko eszenatokiarekin eta etxetik etxera zintzilik, dilindan dauden xingolekin. Urrunean bi soinulari agertzen dira, Maurizio... [+]
2025-06-19
El Salto-Hordago
Eki Etxebarria Respaldiza
Jon Bernat Zubiri Rey
Roser Espelt Alba
Endika Alabort Amundarain
Faxismoaren aurka borrokan, munduan zein Euskal Herrian
Lanaren Ekonomia irratsaioan faxismoaren gorakada aztertu dugu, munduan eta Euskal Herrian gertatzen ari dena.
2025-06-19
Eneko Imaz Galparsoro
Aroztegiko Elkartasun Komiteak salatu du bi kidek jazarpenak eta irain matxistak jasan dituztela
Taldeko kideen aurkako eraso matxistak talde osoaren aurkako eraso gisa ulertzen dituela adierazi du Aroztegiko Elkartasun Komiteak. Komiteak salatu duenez, Aroztegiko epaiketara ikusle gisa sartu nahi zuen jendearen zerrendatik "Baztango mutil-dantzari talde... [+]
2025-06-19
Jenofa Berhokoirigoin
Aurten ere batxilergoko ahozkoa euskaraz pasatzeko aukera irekiko dute hainbat irakaslek
Ekainaren 23aren eta uztailaren 2aren artean iraganen da ahozko azterketa. Frantsesez pasa beharreko azterketa izanda, Seaskako, sail publikoko eta pribatuko irakasle batzuek publikoki jakitera eman dute euskaraz bideratzeko aukera eskainiko dietela ikasleei.
2025-06-19
Eneko Imaz Galparsoro
Espainiako Gobernuak ondorioztatu du itzalaldiaren errua Red Eléctrica de Españak eta argindar konpainiek dutela
Itzalaldiaren ondoren sortutako komiteak eginiko txostena aurkeztu du astearte gauean Sara Aagesen Trantsizio Ekologikorako ministroak. Horren arabera, "hainbat faktoreren batasunaren" ondorioz sisteman gehiegizko tentsioa izan zen, kate erreakzio gisa. Txostenak... [+]
2025-06-18
Mikel Garcia Idiakez
Bikotekidea mugikorretik kontrolatzea gazteen artean ohikoa dela frogatu du EHUren ikerketa batek
Maitasun erromantikoari lotuta, nerabe askok normalizatuta eta barneratuta du bikotekideak mugikorraren eta sare sozialen bidez kontrolatu nahi izatea. “Inportantea da ziberbiolentzia gisa identifikatzea, eta ez maitasun seinale gisa”, gogorarazi dute ikertzaileek.
2025-06-18
Maria Ortega Zubiate
Sexu erasoei lotutako zenbait epaitan bost gizon zigortu dituzte azken egunetan
Sexu erasoei lotutako epai ugari eman dira azken egunetan, eta bost gizon zigortu dituzte. Tuteran izandako bortxaketa batengatik, bi gizoni 9,5 urteko kartzela zigorra ezarri diete. Gasteizen gizon bati bost urteko kartzela zigorra ezarri diote emakume bat bortxatzeagatik... [+]
2025-06-18
Maria Ortega Zubiate
Dagoeneko 400 gazatar hil dituzte Israelgo soldaduek, laguntza humanitarioa jasotzera bidean
3.000 zauritu ere utzi dituzte Israelgo armadaren erasoek. Maiatzaren bukaeran berrekin zioten laguntza humanitarioari, GHF fundazio estatubatuarraren eskutik; eta ordutik, bertaratutakoei tiro egin diete soldadu israeldarrek.
2025-06-18
Amets Aranguren Arrieta
Oiher Urrutia. Marra gorriak argi
“Erabiltzen gaituzte herriok folklorismorako: landa, animaliak edo euskalkia bera”
Grabagailuari stop eman eta segituan galdetu dit Oiherrek: “Transkribatzean mantenduko duzu euskalkia?”. Baietz nik, batuaren mugek uzten didatenaren barruan baietz. “Arras inportantea da niretako”. Dutxa hartu eta Elizondora eginen du berriz, Aroztegiko... [+]
2025-06-18
Urko Apaolaza Avila
Amiantoaren biktimentzako konpentsazio-funtsa martxan jartzeko araudia onartu du Espainiako Gobernuak
Legea onartu eta ia hiru urte igaro direnean jarriko da martxan neurria. Espainiako Ministro Kontseiluak onartutako dekretuak dio biktima bakoitzak 32.000 eta 96.000 euro artean jasoko dituela kalte-ordain moduan.
2025-06-18
Idoia Rodriguez Mondragon
Zein ama ospatu?
Maiatza Birjina Mariaren hilabetea den bezala, amak ospatzeko aukera da Mendebaldeko jendartean. Kasualitatea? Ez dut uste. Frantses lurraldean, Vichyko gobernuak besta hori instituzionalizatu zuen. Helburua bertuteko eta sakrifizioak egiteko prest den pertsona hori handiestea,... [+]
2025-06-18
Jesús Rodríguez
PSOEren kea
Ekainaren 6an Presidente Autonomikoen Konferentzia egin zen Bartzelonan, Pedro Sánchez eta Felipe VI.a erregea –emeritu ustelaren oinordekoa, beti da ona gogoraraztea– buru zirela. Isabel Díaz Ayuso faxistak uko egin zion Salvador Illaren eta Imanol... [+]
2025-06-18
Katixa Dolhare-Zaldunbide
Kantua gidari
Joan den maiatzaren 23an iragan da, Baigorriko elizan, aparteko kontzertu bat: 180 haurrek, 7 eta 15 urte artekoek, maila handiko kantu emanaldia eskaini diote eliza mukuru bete zuen jendeari. Haur horietarik batzuk Donazaharre eta Baigorri aldean kokatua den Iparralai musika... [+]
Eguneraketa berriak daude