Euskal Nekazarien Itxaropenak


1972ko urtarrilaren 02an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Nekazaritza ikasketak egiten ari den talde bati elkarrizketa.
Euskal Nekazarien~ Itxaropenak
EMENDIK IRU BAT URTETARA JAKINGO DA, BASERRIAREN BIDERIK EGOKIENA
San Tomasetako giroak beroturik edo, nekazaritza-ikasketak egiten ari dan gazte talde batekin itzegin dugu. Dudarik ez dago gaurko euskal baserria krisis aundi batek jota dabillela. Bai baserriko lana, balta baserriko bizimodua bera ere. Arazo ontaz ari giñalarik, gazte auei galdezka asi gera:
Oraingo krisis au noiz asi zanr
–Azkeneko amar urte auetan eta au, ez Euskal Errian bakarrik, Europa guztian baizik. Pentsa dezagun makinaria eta siloak 1970etik onuntzakoak dirala, baserri-elkarteko esperientziak, 1960tik onuntzakoak, konserberak eta regadicak ere bsi. Eta esne-zentralak ere, orain amar bat urtekoak.
–Zer galdera naqusi sortzen zaio gaurko baserritarrari?
–Gaurko baserritarrak gauza ba jakin nahi du, aurrera edo atzera egiteko: Baserrian, baste iantoki batean ainbateko soldata atera ote diteke? Ori da gure gaurko galde ra gogorra.
–Eta zar erantzun behar zaio gal dera orri?
–Oraindik ez daukaqu erantzu nik. Ortan ari gera eten gabe ikasten. Esan bezala, krisis bera ere gaztea da eta ezIn esan da bat batean nolaz konpondu ditekean etorkizuna. Ez dira berehalako batean erantzun ditezkeen galderak. Kapitalaldetik begiratuz gero argi dago baserriak industriak baiño askoz gutxiago ematen duala, gaurko jestioak argitzen dituan zifratan bebintzat. Baiña orain boste galdera orrekin gabiltza. Erri batek beharrezkoa du baserria. Behar baldin badu, inbertitu dezala kapitala, errentable izan ala ez izan, irabaziren bat emango du kapital orrek; baiña, batez ere, eman dezaiola soldata lanari, eman dezala lanaren irabazia.
–Gaurko baserritarrak ba al dauka baserritar izateko gogorik?
–Baietz esango genduke. Baserritarrei soldata berdiñean non nahiago lukean lan egin galdetzen badiozue, baserrian gelditu nahi duela erantzungo.dizue, fahikara gabe.
–Eta erri batentzat nekazaritza beti inbertsio txarra al da, au da, dirua merke botabeharrezkoa?
–Ori beste arazo bat da. Lotu gakizkion Euskal Erriko lurrari. Alde batetik begak edo erriberak, Nafarroan ezik, danak urbanizatzera dijoaz. Ez dago, beraz, ezer egiterik errentabilidade ziurra luketen lur auekin, Mendi-lurrak, aldapa-lurrak galditzen dira nekazarientzako. Eta or gauza bat jakin behar dugu: ba al dago lur auek makani zatzerik? Irabaziko ote da zerbalt lur a~ek dezaketen mekanizazicarekin? Holanda eta Dinamarkarekin aurrez aurre jartzeko aiña izango ote da? Oraindik ez dakigu au ere, ez baita gauza seriorik egin azter keta ontan.
–Ikasten ari zaratela badakigu. Eta asko itxaro dugula zuen lanetatik ere bai. Baiñai esperentzi aldetik zer egin da orain arte?, bide berriak urratze ortan?
–Badira baserri-elkarteak. Industria arloan bildumak egin behar badira baserrirako ere egin behar dira, zalantzarik gabe. Artesani-lan garalak joan ziran.
–Ikusten al dute ori baserritarrek?
–Bai. Baserritarrak, zerbait eskolatua danak batez ere, au ikusten du. Orain arte bi eratara egin dira esperientziak. Edo baserri-elkarte antzean, kooperatiba erara, edo nagusi batek terreno aundia baldin badu langilleak arturik. Baiñan lehen esan dugun proElema latza mekanizabilidadearena da. Lurra ona da, emankorra, euri asko egiten du–adibidez, Holandan baiño gebiago eta an baiño giro epelagoa dugu–; klima-kondizioak onak dirala dirudi. Baiñan lurraren aldapetan dago... koska. Makina berri asko ez dago emen erabiltzerik eta esku-lanean ez dago gauza onik.
–Mekanizatzea ain zailla bada, larrera jo beharko da...
–Or dago beste gauza. Holandan, esate baterako, Iarre asko dago. Emen, azken gizaldi ontan ez dago ortarako ohiturarik. Saio batzuk egin ziran baiña ganadu asko amildu zan. Beste saio batzuk berriz, ondo dijoazela dirudi baiña oraindik neurtu gabe deude. Neurketa kontu ontan ere ari gera lan egiten. Gure lurrerako balio duten moduloren batzuk sortu behar dira. Kanpokoak artuta ez dago gauza ziurrik eta obe dugu gauzak ondo eqitea. Orrek denbora eskatzen du jakiña.
–Ikasketa hauek nola egiten ari zarete?
–Batruk enkuestak egiten ari dira eta orrek ganzak nola diJoezen erakusten du. Baiña enkuesta bezain beharrezkoa derizkiogu empresaren analisis edo arterketa eglteari. Empresa jakiñen azterketa. Ala iru, lau, bosten bat eredu izanaz, esan diteke emengo egoera alakoa dala eta zer lan-antolaketa eskatzen duan.
–Orain baserrian dagoen lana ondo antolatua dagoela iruditzen al zaizue?
–Baserriko lana ikeragarri aldatu da urte auetan. Lehengo produkzio-aroa autsi egin baita. Lehen baserrian au egiten zan: arto, arbi eta gari. Ori zan urteko lana. Baiña orain, espezializaziora jo danean, garia kendu egin dugu eta arbia gutxiago egiten da. Artoa berriz, berdea egiten da, ganaduarentzako. Bestalde. altalfa eta boste janariak ugaritu egin dira. Beraz, lan-aroa ere zearo aldatu egin da. Sagarrarekin ere aldaketa dator. Beiarra bera ere orain siloctan, berdetan sartzen da eta ekainaren erdirako baserritar askok behintzat, egiña dauka lan ori, nahiz eta gero batzuk ondu egin. Lan-utsunea sortzen da urtearen buruan. Basoa ere aunditu diteke baiña oraindik ez dugu egiten, basoarekin ere, egin behar litzakeen lan guztia.
Lan mota berri auek nola eratu behar diran oraindik ikusteko dago. Pauso andia eman ditekeala dirudi. Badira argibide bakuk.
–Gazte jendeok, baserri-lanetan edo ikasketan sarturik zabiltzatenok, ikusten al duzue etorkizunen bat nekazaritzan?
–Berriz ere esan dezagun. Guk au galdtzen dugu: Euskal Erriko lurrarekin zer egin behar da? Nora jo behar da, esne-aragitara, piñutara, beste produzioren batzutara?
–Zenbat denbora beharko da ori j­akiteko?
–Uste dugu emendik iru bat urtetara izango ditugula konklusioak eta zerbait ziur esateko moduan izango gerala. Ordu arte pazientzia behar dugu, bitartean ez bait dago datorik.
–0O0~
Beste zenbait arazo ere nekazariak. Jardungo gera berriz ere. Pozik argitaratzen ditu Z. ARGIAk baserritarren berria.
ERRIALDE

Elkarlana beharrezkoa da baserrian. Argazkian, ganadu kooperatiba, Aizarnan.
Premiazko galdera: Ba al dago mekanizatzerik?
1

GaiezEkonomiaLehen sektoNekazaritza
EgileezHERRIALDE1Ekonomia

Azkenak
Kilate askoko abesbatza

Fitxa: Musika Hamabostaldia. Kursaal Zikloa. Le Concert des Nations. La capella Nacional de Catalunya.
Zuzendaria: Jordi Savall.
Abesbatzaren prestaketa: Lluís Vilamajó.
Egitaraua: Mendelssohnen lanak.
Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren... [+]


Denge eta chikungunya kasuak ugaritu dira Europan, klima aldaketak eraginda

Abuztuan chikungunya infekzio kasu bat atzeman dute Hendaian. Bero boladek, tenperaturaren igoerak eta eremu tropikaletara egindako bidaiek areagotu dituzte kasuak.


Eskola-itzuleran 400-500 euro artean gastatuko dute Hego Euskal Herriko etxeek, inkesten arabera

Testuliburuen mailegutza, berrerabilera edota bigarren eskuko azokak ugaritu badira ere, ikasmaterialak gastua izaten jarraitzen du etxe askotan, dirulaguntzak dirulaguntza. Eskola-itzulerak batez beste 400 eta 500 euro arteko gastua ekarriko du Hego Euskal Herriko etxeetan,... [+]


Muruzabal eta Zarrakaztelu suteengatik hondamendi eremu izendatu ditu Espainiako Gobernuak

Izendapenak ahalbidetuko du kalte ordainak ordaintzeko prozesuak hastea. Bi suteetan 500 hektarea baino gehiago erre dira.


Frantziako Estatuak “arriskuan” jarriko du EKE, dirulaguntzak 30.000 euro murriztuta

Iaz jasotakoarekin alderatuta, %15eko murrizketa jasango luke Euskal Kultur Erakundeak. Prentsa ohar batean, erakundeak adierazi du erabaki horrek "ondorio latzak" izango lituzkeela: esaterako, hainbat postu arriskuan egongo liratekeela eta kideei emandako dirulaguntza... [+]


Talde ekologistak:
“Auditoretza ekonomiko bat nahikoa izan da inbertitzaileak Muga meatze proiektuan atzera egiteko”

Ekologistak Martxanek eta Sustrai Erakuntzak diote txinatar inbertitzaileek atzera egiteak agerian utzi dituela Zangozako meatzearen "funtsik gabeko arrazoiak". Nafarroako Gobernuari eskatu diote "interes publikoari erantzuten ez dion proiektu defendaezina... [+]


Urruñako sukalde zentrala prest da herriko haur eta adinekoei tokiko elikadura prestatzeko

Herriko Etxeak elikadura burujabetzaren aldeko urrats handia egingo du 380 metro koadroko azpiegitura berriarekin. Sukaldeak haur eta adinekoentzako janari osasungarria eskainiko du, tokiko produktuekin eta tokiko laborantza indartuko du.


Mapamundiak Afrikaren benetako tamaina islatu dezala aldarrikatu du kontinenteak

“Mapak ez dira erreminta hutsa, sinboloak dira, eta mapa zuzentzea Afrikari buruzko narratiba globala zuzentzea ere bada; duintasun kontua da”. Afrikako Batasunak eskatu du munduan oraindik erabilienetakoa den mapa distortsionatua alboratzeko.


Euskal Selekzioak jokatuko du munduko Wallball txapelketan

Wallball txapelketa abuztuaren 27tik 30era jokatuko dute. Euskal Herritik aparte Argentina, Belgika, Erresuma Batua, Valentzia, Herbehereak eta Puerto Rico herrialdeek hartuko dute parte.


Oposizioari aurrea hartuz, Bayrou konfiantza mozio batera aurkeztuko da irailaren 8an

"Gehiengoa lortzen badugu, gobernua berretsiko dute; bestela, erori egingo da", adierazi du Frantziako lehen ministroak. LFI Frantzia Intsumisoak, Frantziako Alderdi Komunistak, ekologistek, Alderdi Sozialistak eta RN Batasun Nazionalak, ordea, dagoeneko jakinarazi dute... [+]


Wagner birformulatua

Fitxa: Musika Hamabostaldia. Kursaal Zikloa. Espainiako Orkestra Nazionala.
Zuzendaria: David Afkham.
Egitaraua: Wagnerren ‘Der Ring ohne Worte’ (Lorin Maazelen moldaketa). Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren 22a.

---------------------------

Oraingo... [+]


Israelek Gazako Nasser ospitaleari eraso egin dio, eta gutxienez 20 pertsona hil ditu, tartean bost kazetari

Gazako osasun zentro nagusia bonbardatu du Israelek. Hildakoen artean bost kazetari daude, Reuters, AP, Al Jazeera eta NBCkoak. 


BEC ondoko ‘minipisuak’: 1.000 euro hilean eta 24 metro koadro, iruzurrean oinarrituta eta legearen gainetik

639 'minipisu' ari dira eraikitzen Barakaldon, BEC erakustazokaren aldamenean. Udal ordenantzak aginduta, hotel erabilera eman behar zaio espazio horri, baina "alokairu malgua" dela dio Be Casa-k. Egun batzuetako alokairuetatik hasi eta "hilabete batzuetarako... [+]


Festetako egitarauaren argazkia matxista dela salatu du Cascanteko emakumeen elkarteak

Candela emakumeen elkarteak eta PSNk eskatu dute argazkia kentzea eta udalak argitaratutako materialetan kontrol handiagoa egotea, ez egoteko estereotipo sexistarik.


Paul Laverty gidoilari britainiarra atxilotu dute Edinburgon, Gazako genozidioaren aurkako kamiseta eramateagatik

Poliziak Palestine Action ekintzaileen taldea babestea leporatzen dio, Erresuma Batuko Gobernuak uztailean erakunde terrorista izendatu zuena. Bizpahiru orduz atxilo egon ondoren aske geratu da, baina epailearen aurrean deklaratu beharko du irailaren 18an.


Eguneraketa berriak daude