Zenbait traba eta bide bat

Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Gauzak ez dira horrela, baina horrelaxe daude, bai. Euskal erreferente politiko ofizialak Espainiara eta Frantziara begira daude Euskal Herrira bainoago. Estebanek eta Otegik etengabe kontseiluak ematen dizkiote Sánchezi gobernagarritasun modu berriaz eta Espainiako Estatuak hemendik aurrera hartu behar duen norabideaz. Nafarroa Garaian Chiviteren gobernu espainiarzalea zaborretik nola garbi atera bihurtu dute kezka nagusi, eta garbiketa batzorde ikertzailearen buru jarri dira ahalegin horretan. Bitartean, Zuberoa, Lapurdi eta Nafarroa Behereko EH Bai ere “Face à l´extrême droite” [Eskuin muturraren aurrean] jartzen da frantsesez eta Frantzian, beraz, eta ezinbestean,  Macron, Lasserre eta Melenchon-ekin bat eginda.

Nazio-krisi honen dimentsioa neurtu behar dugu. Euskal Herriko erakunde politiko-instituzionalak, Ipar zein Hego, estatu kolonizatzaile bien mende kokatu dira eta beraien sistema politikoak propiotzat hartu dituzte. Behinola abertzaletzat genituen bi euskal alderdi politiko-instituzional nagusien jokabidea modu sakonean aldatu da. Alderdi jeltzalea praktikan korporazio bihurtu da, eta elite ekonomiko zehatzen zein familia multzo ezagunen zerbitzura jarri da, euskal nazioaren premien gainetik. Horrela soilik uler daiteke EAJren jokabide jarraitua eta aliantza politika praktikoa, gehiengo abertzalearen aukera baztertu eta PSOEren komodina hobestea, “kudeaketa gobernu subalternoak” eratzeko orduan.

Nazio-krisi honen dimentsioa neurtu behar dugu. Euskal Herriko erakunde politiko-instituzionalak, Ipar zein Hego, estatu kolonizatzaile bien mende kokatu dira

Garai bateko ezker abertzalean ere norabide aldaketa sakona gertatzen ari da. Erabaki estrategikoak hartu ditu goitik behera, eta etxe barruan a posteriori kontsulta legitimatzaileak bai, baina kontraste, eztabaida eta alternatiba posiblerik onartu gabe, eta bide horrek estatu biekiko politika subalternora eta jeltzaleekiko des-enpate edo berdinketa-hauste ezinezkora darama etengabe, taktika pragmatista horien esklabo. Paradoxa ere bada, baina jeltzaleek eta bilduzaleek ere bakoitzaren erreferente publiko nagusiak azkenaldian foro publiko espainiarretan sortu dituzte, eta euskal politikan baino espainiarrean jasotzen dituzte txalo gehiago. Bigarrenen kasuan, gainera, ERCrekin aliantza estrategikoa deklaratu ondoren, harekiko bide paraleloa jarraitu dute, agian asimilatu gabe oraindik haien esperientzian gertatua: Generalitateko gobernua lortu zuten, bai, baina ondorioak ez dira izan batere onak. Besteen esperientziatik ikastea komeni izaten da.

Gure nazio-krisiaren dimentsioa ez da, baina, eremu politiko instituzionalera mugatzen. Aitzitik, gizarte arlo zabaletara hedatzen ari da, eta komunikazio, ekonomia, zientzia, akademia eta lan esparruetan ere kontuan hartzeko modukoa da. Horietan guztietan zabaldu behar dugu euskal naziogintzarako bide estrategikoa. Nondik eta nola? Naziogintza positiboa garatuz.

Euskal Herrian baditugu indarra, ezagutza eta kemena, horretara jartzen bagara. Gaur bertan gurean dugun mugimendu herritar aktibatua, mugimendu sindikal autozentratua, korronte euskaltzale berrindartua, badira naziogintza positibo horretarako oinarri sendoak. Baina dimentsio politiko ideologikoa hartu behar dute. Eraginkor bihurtu. Nazio estrategia berritua hegemoniko egiteko moduan. Sinergia, elkarlana, bakoitza bere eremutik, baina bide berean kokatzea lortu behar dugu. Antolaketa eta boterea, herritarren eta euskal nazioaren helburu demokratikoen bidean aurrera egiteko. 

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Trekutz eguna

2023ko uztailean jaso genuen berria antzuolarrok. Irimon bi aerosorgailu erraldoi jartzeko proiektu bat aurrera eramateko eskaera jaso zuela Udalak. Hasieran zalantzak eta galderak: nor zegoen proiektuaren atzean? Zein zen proiektuaren benetako helburua? Zein izango... [+]


2025-09-10 | Imanol Epelde
Berriketa gutxi
Euskal. Jai.

Aste honetan, etxeko lanak jarriko dizkizuet. Hori gertatzen zaigu urte luzetan irakaskuntzan aritu garenoi: dena bihurtzen dugu arbel, etxeko lan eta ikas-egoera. Demagun euskal jai bat antolatu behar dugula herrian. Zer egitarau proposatuko dugu? Nola ospatu, dantzatu eta... [+]


2025-09-10 | Nekane Txapartegi
Zenbat arantza Arantzak

Arantzaren buruko loreek ez zuten arantzarik, Arantzaren bizitzak, ordea, asko. Emakume izatearekin batera, jaiotzetik batzuk. Besteak gaztetatik eransten joan zitzaizkion, komisarian torturak ezarriak, Burgosko prozesuan eta kartzelan, arantza horiek denak patriarkatuak... [+]


Bizipenak

Bizipen multzoa da gure historia. Esperientziek osatutako atal eta kapituluak. Errutina eta egunerokoa zipriztintzen dituzten gertaerak. Baina adin batera iritsita, bizi izandako momentu batzuk atzenduta geratzen dira, buruaren zokoren batean ostenduta. Ez ahaztuak,... [+]


2025-09-10 | Iñaki Barcena
Parte izan, parte hartu eta parte eman

Ez dira gauza bera. Sistema demokratiko bat, edozein eskalan, parte-hartzailea ez bada ez da demokratikoa. Demos batek ez badu lehentasunik erabakiak hartzerakoan, demokrazia eredu hori hutsala da. Israelgo Estatuan hauteskundeak egiten dira, baina ariketa politiko horrek ez dio... [+]


2025-09-10 | Tere Maldonado
Nire garuna ote naiz? (eta II)

Ez dut ikusi nahi gorputza arimaren kartzela gisa. Baina ezin dut saihestu gorputz atletikoak, gazteak, osasuntsuak, ulertzea luxuzko ibilgailuak balira bezala, jabeen eramaile arinak. Gazte (osasuntsu, atletiko) ez garenon gorputzek ere bere jabeok eramaten gaituzte, baina kasu... [+]


Teknologia
Teknologia bizigarriak?

Teknologien azken joerengatik galdezka aritu da mastodon.eus-eko erabiltzaile bat, ezagutzen zuenak ez baitzion zirrararik eragiten. Zer pentsatua eman digu zenbaiti, eta jaso dituen erantzunak oso ezberdinak izan dira.

Nik adierazi diot teknologiek gizakion arteko... [+]


Desberdintasunen garrantzia nazioarteko politikan

Trumpen muga-zergen dantza da azken hilabeteetako berri nagusietako bat. Gerra komertziala eta ekonomikoa hedabideen eta analisten ahotan daude oraindik ere. Gehienetan, baina, herritarrei gauzak era oso sinplean azaltzen zaizkie, gutxi-asko esanez Etxe Zurian ero bat dagoela... [+]


2025-09-10 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Udako postalak

Ikasturtearen hasiera, lankideekin, laneko deskantsuan, kafe baten inguruan, atzean utzitako hilabeteen oroimenak mahairatuz. Deskantsua paraje desberdinetan egin izanagatik ez ditugu alboratu gizarte gisa ibiltzen dugun garaia. Distantzia hartu eta geldiunean gaudenean gai gara... [+]


2025-09-04 | Joseba Alvarez
Dena blokeatu!

Horixe da datorren irailaren 10ean Frantziako Estatua hankaz gora jarriko duen deialdi herritar berriaren lema. Sarean gaia lantzen ari diren gune asko daude, baina bi interesgarrienak aipatzearren, hor daude, besteak beste, @lessoulevements edota @bloquonstout atariak.

Izan... [+]


Barkoxeko pastoralaz

Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.


2025-09-03 | Imanol Epelde
Berriketa gutxi
Progre

Gizonezkoak ziren gehienak Sanferminetako entzierroetan; gizonezkoak ia denak Frantziako Tourrean; gizonek hartu dute udako musika jaialdietako oholtza eta backstage-a; gizonezkoak dira nagusi bertso-plazetan; gizonezkoak dira Donald Trump, Vladimir Putin eta Benjamin Netanyahu... [+]


‘Txoloak, sudakak, moroak, payoponiak’

Chocón, Kolonbiako hiri batean, beltzak, indigenak eta mestizoak elkar bizitzari eusten saiatzen dira. Beltzek txoloak deitzen diete embera indigenei, eta emberek beren hizkuntzan hitz egiten dutenean, kristauez hitz egiteko esaten diete bai mestizoek eta bai beltzek... [+]


2025-09-03 | Castillo Suárez
Maitasunaz

Akordatzen naiz Blanca Llum Vidal poeta maitasunaz hizketan entzun nuen lehendabiziko aldiaz. Bere esperientziaz aritu zen, besteak beste. Esan zuen bere ordura arteko bizitzan maitasuna beti amaitzen zela, baina maitasunak ez lukeela amaitu beharko sentituz bizi dela. Ez dela... [+]


Eguneraketa berriak daude